Se mahatropos fu Opetaklupau

'''Opeta[[Klupau|klupau]]''' – riso os hanena os kakena, ka obamangetiid brukena per opeta neodžin. Mange tyng deki maxaklarena mit opetaklupau.

__TOC__

= Riso =

<gallery>
Zeting:Afto-tuo-asoko.jpg|‘aftoo’-ko
Zeting:Kompju-nai-dwaibma.png|Kompju nai dwaibma.
Zeting:Naruugako.png|Auto au nikrais skej oba naruuga.
Zeting:Netopatel.png|[[Netopa|Netopatel]]
Zeting:Tydkrajs.png|Tydkrajs afto har tre hant: sho (A), fun (B), au djikan (C).
Zeting:Varie.png|Varie mit namae
Zeting:Helnaihelkrais.png|Hel krais, nai hel krais
Zeting:Bitte nai.png|"Bitte" au "Nai"
Zeting:Vonakrajs.jpg|Tell ph'vona
Zeting:Plasdai.png|Avara au gaia
Zeting:Simpelhaaste.png|Simpel au Haaste
Zeting:Un du sore vi dok hei.png|Pashko
Zeting:Keutshitell.jpg|Keutshitell
Zeting:Fami riso.png|Fami
Zeting:Sama lik tsigau.svg|sama, lik, tsigau
</gallery>

= Kakena =

[[Zeting:tšiisai-stuur.jpg|thumb|'''Ringo!!!''' Jokunaze viossadžin duadai bruk ko 'ringo' (au risonen fu aftoo, grunn prosta nasii mit Diskord) per tatoeba. Deki ka grun simpel mahklarjena, au de mange ting deki mahklarjena ''mit'' ringo na tatoeba.]]

=='kotoba'==
'kotoba' '''kotoba''', 'midori' '''kotoba''', 'nai' '''kotoba''', auauau. Al afto '''kotoba'''.

ko 'ko' lyk ko 'kotoba' [[Tsunako|tsunaga]].

== 'kundur' ==
'''stur ⬜''' kundur '''chisai ▫️'''

'''mange 🍎🍎🍎🍎🍎🍎🍎🍎🍎🍎🍎🍎🍎🍎''' kundur '''apar 🍎🍎🍎🍎'''

'''akk''' kundur '''nai'''

'''pravda ✅''' kundur '''uso ❌'''

'''sama''' kundur '''chiyau'''

'''ein''' kundur '''lopein''' (-1)

'''noya'''/moloda 👶 kundur '''gammel 👴'''

=='kirajn'==
'xar' xar tre '''kirajn''': X, A , au R.

'ringo' xar go '''kirajn'''. keres kirajn 'G'.

=='afto'-fal==
afto ringo —> 🍎

tuo ringo ——————> 🍎

asóko ringo ————————————————> 🍎

=='al, chigau, sama, lyk'== 
🍎 '''sama''' 🍎. 

🍎 '''lyk''' 🍏. naj sama. 

🍎 naj '''lyk''' 🦄. 🍎 '''tjigau''' 🦄. 

<br>'''[[Varge|varje]]''' fu '''al''' afto ringo '''sama'''. '''al''' afto ringo '''<span style="color: #0a0;">midori</span>''' 🟢: 🍏 🍏 🍏 🍏 🍏 🍏 🍏 🍏 🍏 🍏

varje nai '''chigau'''; varje fu al afto ringo '''sama'''. al afto ringo '''<span style="color: #a00;">roš</span>''' (os <span style="color: #a00;">rø</span>) 🔴: 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎

nai al afto ringo midori. ein ringo '''chigau''': 🍏 🍏 🍏 🍏 🍏 🍏 🍎 🍏 🍏 🍏

== 'jam' ==
🐴 hengest jam (= gwir)

🦄 norhengest nai jam (= fig)
<pre> |=====|
 |     |
 | ..  |
 |     |
 |=====|
— jam ni pik ine baksu
 |=====|
 |     |
 |     |
 |     |
 |=====|
— nil jam ine baksu

</pre>

==laskuko==

===lasku===
🍎 '''ein''' ringo

🍎 🍎 '''ni''' ringo

🍎 🍎 🍎 '''tre''' ringo

🍎 🍎 🍎 🍎 '''kere''' ringo

🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 '''go''' ringo

ein, ni, tre, kere, go al '''[[lasku]]'''

==='apaar' au 'mange'===
ein ringo 🍎

'''apaar''' ringo 🍎 🍎 🍎 🍎

'''mange''' ringo 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎

==='mono'===
🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 🍎 - '''mono''' roŝ (rø) ringo. afto ringo nai chigau.

🍎 🍎 🍎 🍏 🍎 🍎 🍏 🍎 - '''mono''' ringo, '''mono'''-nai roŝ ringo. apar ringo midori.

🍎 🍏 🍎 🍍 🍏 🍏 🥕 🍎 - '''mono'''-nai ringo. apar afto chigau.

==='eins, nis, tres'===
🍏 🍎 🍎 '''eins''' (#1) ringo midori

🍎 🍏 🍎 '''nis''' (#2) ringo midori

🍎 🍎 🍏 '''tres''' (#3) ringo midori, auauau.

== 'riso' ==
'🍎' '''riso''', nai kotoba. 'ringo' kotoba, nai '''riso'''.

=='deki' au 'se'==
👁 —————> 🍎

un '''deki se''' ringo

👁 ——❌——> 🍎

un nai '''deki se''' ringo

('''se''': 👁 —————>)






😋🍎 ——> 😄

du '''deki''' nam ringo

😋🚗 ——> 😰

du '''dekinai''' nam auto

== 'kará au made', 'antaa au saada' ==
🏠 <--- 🚶 <---- 🏫 

pershun jalaka skola (🏫) kara, huomi (🏠) made. 

<br>un xar ringo 🍎 au du xarnaj ringo.

un andá ringo du '''made'''.

du sada ringo un '''kará'''.

un xarnaj ringo, au du xar ringo 🍎.

== 'tyd, dan, miraj' ==
🕰️ '''tyd'''

⬅️🕰️ '''dan''' (inne dantyd)

🕰️➡️ '''miraj''' (inne mirajtyd)

🕰️⬇️ '''ima''' nai dan, nai mirai

== 'rioho' ==
'Rioho' har ni imi:
# 'Al ni':
#:A: du vil afto os tuo?
#:B: un vil rioho! un vil afto ''au'' tuo!
# Kunder 'sebia':
#:'un dua un, du dua du' – vi dua sebia
#:'un dua du, du dua un' – vi dua rioho

== 'awen' ==
pasz 1: ja, du hanu viossa? 

pasz 2: ak, un hanu viossa! 

pasz 1: bra! un hanu viossa '''awen'''! <br>

pasz 1 '''au''' pasz 2 hanu viossa.

=='imawen' au 'ende'==
(Afto dek tszigau na tszigau paszun, de nai hel mahklarenati na her, men afto per lestesimper mahklarna)

ende har 2 imi 

1. dan au ima 

2. dan au nai ima 

dek konfus; de, jokdzsin brøk "imawen" per 1s imi, grøn nai konfus: 

dan au ima - imawen 

dan au nai ima - ende

== 'mitt' ==
nam 😋 au hanu 🗣️ '''mit''' kuchi👄

kaku '''✍️ mit''' hant '''✋'''

høre 🔉-->👂 '''mit''' korva 👂
== 'joku' ==
Joku har 2 imi:

==== imi 1 ====
* Mellan fu apaar au manghe.
Tatoeba: '''Joku'''kotoba ine viossa tsunagako fu ander kotoba es.

Her ['''joku'''kotoba] imi minus na [manghekotoba] au plus na [apaarkotoba].

==== imi 2 ====
* Ein ting na tel fu manghe ting es [men du naisiru ka ting ine tuo es].
Tatoeba: Koske '''joku'''paezun hanu "jaa" brahanu es per hanu "jaa" awen.

Her ['''joku'''paezun] imi ein paezun, men du naisiru ka paezun.

=='te' au 'ri'==
[[Zeting:Pasz-au-baksu.gif|мини|213x213pks|pasz au baksu]]
Pasz '''te''' tulla, gha '''ri''' baksu, kiva '''ri''' baksu, jarrai '''ri''' baksu, nasi '''ri''' baksu, au shekso

'Un nam ringo' sama 'Un '''te'''(ra) nam ringo (ka)'''ri'''<nowiki/>', awen 'Ringo (ka)'''ri''' nam un '''te'''(ra)'.

Deki nasi '<nowiki/>'''te'''<nowiki/>' os ''''ri'''<nowiki/>' de os za sore fu kotoba.