Difference between revisions of "Brukdjin:Izı"

Vikoli kara
Jump to navigation Jump to search
No edit summary
(4 kawariya namellan na sama brukdjin nai aukiyena)
Line 178: Line 178:
|
|
|-
|-
|'''ng'''
| rowspan="2" |'''ng'''
|na owarı fu kotoba
|na owarı fu kotoba
|/ŋ/
|/ŋ/
|
|-
|na mellan fu kotoba
|/ŋg/
|
|
|-
|-
|'''ŋ'''
|'''ŋ'''
|na mellan fu kotoba
|na mellan au hadzı fu kotoba
|/ŋ/
|/ŋ/
|
|
Line 363: Line 367:
# {{varje|#FCD116|'''mıtfal'''}}: mıt
# {{varje|#FCD116|'''mıtfal'''}}: mıt
# {{varje|#008026|'''fufal'''}}: fu
# {{varje|#008026|'''fufal'''}}: fu
 
{| class="wikitable"
Kotokoto ka ȷam deq rıfal os syrykoto, nogvos terafal ynpaderzena.
|+
*: {{varje|#24408E|Pasȷuun}} '''kaky''' {{varje|#E40303|rı kıraın}}.
!ryyry
!tatuıba
|-
|Kotokoto ka ȷam deq rıfal os syrykoto, nogvos terafal ynpaderzena.
|
*:{{varje|#24408E|Pasȷuun}} '''kaky''' {{varje|#E40303|rı kıraın}}.
*: {{varje|#24408E|Pasȷuun}} {{varje|#E40303|rı kıraın}} '''kaky'''.
*: {{varje|#24408E|Pasȷuun}} {{varje|#E40303|rı kıraın}} '''kaky'''.
*: {{varje|#E40303|Rı kıraın}}, {{varje|#24408E|pasȷuun}} '''kaky'''.
*: {{varje|#E40303|Rı kıraın}}, {{varje|#24408E|pasȷuun}} '''kaky'''.
Line 372: Line 381:
*: {{varje|#24408E|Kıraın}} {{varje|#E40303|rı pasȷuun}} '''kakyȷna'''.
*: {{varje|#24408E|Kıraın}} {{varje|#E40303|rı pasȷuun}} '''kakyȷna'''.
*: {{varje|#E40303|Rı pasȷuun}}, {{varje|#24408E|kıraın}} '''kakyȷna'''.
*: {{varje|#E40303|Rı pasȷuun}}, {{varje|#24408E|kıraın}} '''kakyȷna'''.
 
|-
Kotokoto ka ȷam za syrykoto, nogvos karıfal ynpaderzena.
|Kotokoto ka ȷam za syrykoto, nogvos karıfal ynpaderzena.
|
*: {{varje|#24408E|Pasȷuun}} '''kaky''' {{varje|#E40303|kıraın}}.
*: {{varje|#24408E|Pasȷuun}} '''kaky''' {{varje|#E40303|kıraın}}.
*: '''Kaky''' {{varje|#E40303|kıraın}}.
*: '''Kaky''' {{varje|#E40303|kıraın}}.
Line 379: Line 389:
*: {{varje|#24408E|Kıraın}} '''kakyȷna''' {{varje|#E40303|pasȷuun}}.
*: {{varje|#24408E|Kıraın}} '''kakyȷna''' {{varje|#E40303|pasȷuun}}.
*: '''Kakyȷna''' {{varje|#E40303|pasȷuun}}.
*: '''Kakyȷna''' {{varje|#E40303|pasȷuun}}.
 
|-
Terafalkoto ka ȷam za syrykoto, paderzena rı ⟨te⟩.
|Terafalkoto ka ȷam za syrykoto, paderzena rı ⟨te⟩.
*: '''Kaky''' {{varje|#24408E|te pasȷuun}}.
|
*:'''Kaky''' {{varje|#24408E|te pasȷuun}}.
*: <s>Kaky pasȷuun.</s>
*: <s>Kaky pasȷuun.</s>


*: '''Kakyȷna''' {{varje|#24408E|te kıraın}}.
*: '''Kakyȷna''' {{varje|#24408E|te kıraın}}.
*: <s>Kakyȷna kıraın.</s>
*: <s>Kakyȷna kıraın.</s>
 
|-
Terafalkoto ka ȷam deq syrykoto, paderzena rı ⟨rı⟩.
|Terafalkoto ka ȷam deq syrykoto, paderzena rı ⟨rı⟩.
|
*: {{varje|#E40303|Rı kıraın}} '''kakyȷna'''.
*: {{varje|#E40303|Rı kıraın}} '''kakyȷna'''.
*: <s>Kıraın kaky.</s>
*: <s>Kıraın kaky.</s>
Line 393: Line 405:
*: {{varje|#E40303|Rı pasȷuun}} '''kakyȷna'''.
*: {{varje|#E40303|Rı pasȷuun}} '''kakyȷna'''.
*: <s>Pasȷuun kakyȷna</s>.
*: <s>Pasȷuun kakyȷna</s>.
 
|-
Glabdelkoto nogvos terafal ynpaderzena.
|Glabdelkoto nogvos terafal ynpaderzena.
|
*: '''Kaky''' {{varje|#24408E|soree}}.
*: '''Kaky''' {{varje|#24408E|soree}}.
*: '''Kaky''' {{varje|#24408E|soree}} {{varje|#E40303|rı kıraın}}.
*: '''Kaky''' {{varje|#24408E|soree}} {{varje|#E40303|rı kıraın}}.
Line 400: Line 413:
*: '''Kakyȷna''' {{varje|#E40303|rısoree}}.
*: '''Kakyȷna''' {{varje|#E40303|rısoree}}.
*: '''Kakyȷna''' {{varje|#24408E|kıraın}} {{varje|#E40303|rısoree}}.
*: '''Kakyȷna''' {{varje|#24408E|kıraın}} {{varje|#E40303|rısoree}}.
 
|-
Terafalkoto ka ȷam zas andr fal fu koto, paderzena rı ⟨te⟩.
|Terafalkoto ka ȷam zas andr fal fu koto, paderzena rı ⟨te⟩.
|
*: '''Kaky''' {{varje|#E40303|rı kıraın}} {{varje|#24408E|te pasȷuun}}.
*: '''Kaky''' {{varje|#E40303|rı kıraın}} {{varje|#24408E|te pasȷuun}}.
*: {{varje|#E40303|Rı kıraın}} {{varje|#24408E|te pasȷuun}} '''kaky'''.
*: {{varje|#E40303|Rı kıraın}} {{varje|#24408E|te pasȷuun}} '''kaky'''.
Line 411: Line 425:
*: <s>Kakyȷna rı pasȷuun kıraın.</s>
*: <s>Kakyȷna rı pasȷuun kıraın.</s>
*: <s>Rı pasȷuun kıraın kakyȷna.</s>
*: <s>Rı pasȷuun kıraın kakyȷna.</s>
 
|-
Karıfalkoto ka ȷam zas andr fal fu koto, paderzena rı ⟨rı⟩.
|Karıfalkoto ka ȷam zas andr fal fu koto, paderzena rı ⟨rı⟩.
|
*: '''Kaky''' {{varje|#24408E|te pasȷuun}} {{varje|#E40303|rı kıraın}}.
*: '''Kaky''' {{varje|#24408E|te pasȷuun}} {{varje|#E40303|rı kıraın}}.
*: {{varje|#24408E|Pasȷuun}} {{varje|#E40303|rı kıraın}} '''kaky'''.
*: {{varje|#24408E|Pasȷuun}} {{varje|#E40303|rı kıraın}} '''kaky'''.
Line 422: Line 437:
*: <s>Kakyȷna kıraın pasȷuun.</s>
*: <s>Kakyȷna kıraın pasȷuun.</s>
*: <s>Kıraın pasȷuun kakyȷna.</s>
*: <s>Kıraın pasȷuun kakyȷna.</s>
|}


Al andr fal koto paderzena.
Al andr fal fu koto paderzena.


=== Syrykoto ===
=== Syrykoto ===
Line 443: Line 459:
| maha- -dan
| maha- -dan
| maha-
| maha-
| maha- -raı
| maha- -(mı)raı
|-
|-
!klaanıstrela
!klaanıstrela
Line 453: Line 469:
| rm- -dan
| rm- -dan
| rm(q)-
| rm(q)-
| rm- -raı
| rm- -(mı)raı
|-
|-
! rowspan = 4 | ȷenasȷuutsu
! rowspan = 4 | ȷenasȷuutsu
Line 480: Line 496:
| -(q)andan
| -(q)andan
| -(q)an
| -(q)an
| -(q)anraı
| -(q)ammıraı
|-
|-
!baıstrela
!baıstrela
| maha- -(q)andan
| maha- -(q)andan
| maha- -(q)an
| maha- -(q)an
| maha- -(q)anraı
| maha- -(q)ammıraı
|-
|-
!klaanıstrela
!klaanıstrela
| -(q)arqandan
| -(q)arqandan
| -(q)arqan
| -(q)arqan
| -(q)arqanraı
| -(q)arqammıraı
|-
|-
!rȷoostrela
!rȷoostrela
| rm- -(q)andan
| rm- -(q)andan
| rm(q)- -(q)an
| rm(q)- -(q)an
| rm- -(q)anraı
| rm- -(q)ammıraı
|-
|-
! rowspan = 4 | bruuksȷuutsu
! rowspan = 4 | bruuksȷuutsu
Line 544: Line 560:
|}
|}


==== Apysyrykoto ====
==== Syrykotosynaga ====
Syrykoto dekı synagaȷna, men syrykoto ka ȷam za aıns, naı dekı kawarıȷna na fal.
 
: Un vıldan nam.
: <s>Un vıldan nandan.</s>
 
Lı aıns syrykoto ȷam deq terafal, andr syrykoto ȷam za terafal (sȷıraŋatropos).
 
: Vıl un nam.
: <s>Vıl nam un.</s>
 
==== Parasyrykoto ====
Heı kotoba ka naı dekı kawarıȷna, au bruukena deq syrykoto.
 
{| class="wikitable"
|-
! !! sȷıraŋatropos !! festadekırazma !! tatuıba
|-
! da
| naı || naı || Du da gluk.
<s>Da du gluk.</s>
|-
! tı
| naı || naı || Du tı gluk.
<s>Tı du gluk.</s>
|-
! dekı
| akk || akk || Du dekı gluk.
Dekı du gluk.
|-
! lakı
| akk || akk || Du lakı gluk.
Lakı du gluk.
|}

Revision as of 18:01, 9 f’Kaiisamuai 2024


Zantropos

Mıtzan

lepa alveol zaqalveol ŋaŋı hına
hana m n ŋ
bamba p  b t  d k  g ʔ
gusoq t͡s t͡ɕ  d͡ʑ
fendo f  v s  z ɕ  ʑ h
slak ɾ
razkıva r (ʀ)
parasȷa l j w
  • /d͡ʑ/ dekı zanena pak [ʑ] na owarı fu sılba os za /ɾ/.
  • /h/ zanena [h] nasnano, ale ȷam mangy eksotatoeba. Na owarı fu sılba, tı [x]. Za mıtzan na sılbahadzı, tı [χ~ʀ̊].
  • /ʀ/ fstooȷna pak /gh/.
  • /k/ au /g/ paȷatotzena deq [i] os [ɪ].
  • /ɾ/ dekı zanena [r] na hadzı fu kotoba.
  • Jam ȷoku raz dana /n/ heel sılba, alraz grun zankestena.

Sȷazan

fyra mellan hına
oba i(ː) u(ː)
paraqoba ɪ
mellan e(ː) ə(ː) o(ː)
unna a(ː)
  • /i/ ka naı asobena dekı blı [ɪ] os hatsa [e], ale na owarı fu kotoba.
  • /u/ ka naı asobena dekı blı [ʊ]. Awen dekı blı [y] para paȷatsızan.
  • /e/ zanena [ɛ].
  • /o/ dekı zanena [ʊ] za /a e i/.
  • /a/ ka naı asobena nasnano blı [ɐ].
  • Jam zankawarı med zanpıtkazma. /eː/ pluspraraqoba kana /e/, ka [ɪː~eː] lı zanena. Tak awen na /oː/ ka dekı blı [ʊː]. /əː/ akote alraz [ɘː].
  • /eə/ au /uə/ lakı, ale /uə/ dekı [uə~ʊə~oə] os hatsa [uo] ([wo] za mıtzan).

Asob

Hatsa naı kakyȷna nasnano, asob vıktı. Natatoeba, /ˈkiɾkas/ (lestybıstra tıng na modu) au /kiɾˈkas/ (stof ka kımahaqafdrunkıe), rȷoo kakyȷna ⟨kırkas⟩.

Dzowokaky

Da leezy: Dzowokaky

Kakytropos

stuur A B K D E F G H I J L M N Ŋ O P Q R S T U V W X Y Z
tsıısaı a b k d e f g h ı ȷ l m n ŋ o p q r s t u v w x y z

Mıtzan

kıraın zan tzyıteq
b /b/
k /k/
d /d/
ds /d͡z/ Mono na booskotoba.
dz /d͡ʑ/
f /f/
g /g/
h /h/
/ɕ/
ȷ /j/
l /l/
m /m/
n nasnano /n/
deq ⟨g, k, ŋ⟩ /ŋ/
ng na owarı fu kotoba /ŋ/
na mellan fu kotoba /ŋg/
ŋ na mellan au hadzı fu kotoba /ŋ/
p /p/
q /ʔ/ ⟨q⟩ naı dekı na hadzı fu kotoba.
r /ɾ/
rr /r/
rz nasnano /ʑ/ Nılraz na owarı fu kotoba.
na ȷottaı kotoba /ɾz/
s nasnano /s/
ȷorraz, deq andr mıtzan ale /ʔ/, za ⟨f⟩ /ɕ/
/ɕ/
t /t/
ts /t͡ɕ/
tz /t͡s/
v /v/
w /w/
x /ɕ/ Mono na kotoba ⟨xnopyt⟩.
z /z/

Sȷazan

kıraın zan
a /a/
aa /aː/
e /e/
ea /eə/
ee /eː/
ı /i/
ıe /ɪ/
ıı /iː/
o nasnano /o/
za ⟨a, e, ı⟩ /.o/
oo /oː/
u /u/
uo /uə/
uu /uː/
y /ə/
yy /əː/

Glossaryyry

Parȷat

Al tatoebafras na afto teel hanu oba afto rıso.
ımı fu tont fal
terafal karıfal nafal mıtfal
syrysȷuutsu Ka syry? Na ka madeq syry? Doko syry? Bruuk ka pr syry?
Pasȷuun kaky rı kıraın na paperı mıt sıkat.
ȷenasȷuutsu Na ka madeq syry? Ka syry? Doko syry? Bruuk ka pr syry?
Kıraın kakyȷna rı pasȷuun na paperı mıt sıkat
nasısȷuutsu Doko syry? Ka syry? Na ka madeq syry? Bruuk ka pr syry?
Paperı kakyqan rı pasȷuun na kıraın mıt sıkat.
bruuksȷuutsu Bruuk ka pr syry? Ka syry? Doko syry? Na ka madeq syry?
Sıkat kakyhol rı pasȷuun na paperı mıt kıraın

Austronesıanopadedzparȷat bruukena. Kıbalıe, padedztropos kawarı fantsuka fal fu syrykoto (sȷuutsu). Keery ȷam.

  1. syrysȷuutsu: -∅
  2. ȷenasȷuutsu: -ena, -ȷna
  3. nasısȷuutsu: -an, -han, -qan
  4. bruuksȷuutsu: -ol, -hol

Au ȷam go fal fu padedz med padedzkotoba fuheı.

  1. terafal: te
  2. karıfal: rı
  3. nafal: na, ınny, oba...
  4. mıtfal: mıt
  5. fufal: fu
ryyry tatuıba
Kotokoto ka ȷam deq rıfal os syrykoto, nogvos terafal ynpaderzena.
  • Pasȷuun kaky rı kıraın.
    Pasȷuun rı kıraın kaky.
    Rı kıraın, pasȷuun kaky.
  • Kıraın kakyȷna rı pasȷuun.
    Kıraın rı pasȷuun kakyȷna.
    Rı pasȷuun, kıraın kakyȷna.
Kotokoto ka ȷam za syrykoto, nogvos karıfal ynpaderzena.
  • Pasȷuun kaky kıraın.
    Kaky kıraın.
  • Kıraın kakyȷna pasȷuun.
    Kakyȷna pasȷuun.
Terafalkoto ka ȷam za syrykoto, paderzena rı ⟨te⟩.
  • Kaky te pasȷuun.
    Kaky pasȷuun.
  • Kakyȷna te kıraın.
    Kakyȷna kıraın.
Terafalkoto ka ȷam deq syrykoto, paderzena rı ⟨rı⟩.
  • Rı kıraın kakyȷna.
    Kıraın kaky.
  • Rı pasȷuun kakyȷna.
    Pasȷuun kakyȷna.
Glabdelkoto nogvos terafal ynpaderzena.
  • Kaky soree.
    Kaky soree rı kıraın.
  • Kakyȷna rısoree.
    Kakyȷna kıraın rısoree.
Terafalkoto ka ȷam zas andr fal fu koto, paderzena rı ⟨te⟩.
  • Kaky rı kıraın te pasȷuun.
    Rı kıraın te pasȷuun kaky.
    Kaky rı kıraın pasȷuun.
    Rı kıraın pasȷuun kaky.
  • Kakyȷna rı pasȷuun te kıraın.
    Rı pasȷuun te kıraın kakyȷna.
    Kakyȷna rı pasȷuun kıraın.
    Rı pasȷuun kıraın kakyȷna.
Karıfalkoto ka ȷam zas andr fal fu koto, paderzena rı ⟨rı⟩.
  • Kaky te pasȷuun rı kıraın.
    Pasȷuun rı kıraın kaky.
    Kaky pasȷuun kıraın.
    Pasȷuun kıraın kaky.
  • Kakyȷna te kıraın rı pasȷuun.
    Kıraın rı pasȷuun kakyȷna.
    Kakyȷna kıraın pasȷuun.
    Kıraın pasȷuun kakyȷna.

Al andr fal fu koto paderzena.

Syrykoto

sȷuutsu syrykotofal danfal ımafal mıraıfal
syrysȷuutsu prehostrela -dan -raı
baıstrela maha- -dan maha- maha- -(mı)raı
klaanıstrela -(q)aradan -(q)ara -(q)araraı
rȷoostrela rm- -dan rm(q)- rm- -(mı)raı
ȷenasȷuutsu prehostrela -(ȷ)enadan -(ȷ)ena -(ȷ)enaraı
baıstrela maha- -(ȷ)enadan maha- -(ȷ)ena maha- -(ȷ)enaraı
klaanıstrela -(q)araȷnadan -(q)araȷna -(q)araȷnaraı
rȷoostrela rm- -(ȷ)enadan rm(q)- -(ȷ)ena rm- -(ȷ)enaraı
nasısȷuutsu prehostrela -(q)andan -(q)an -(q)ammıraı
baıstrela maha- -(q)andan maha- -(q)an maha- -(q)ammıraı
klaanıstrela -(q)arqandan -(q)arqan -(q)arqammıraı
rȷoostrela rm- -(q)andan rm(q)- -(q)an rm- -(q)ammıraı
bruuksȷuutsu prehostrela -(h)oldan -(h)ol -(h)olraı
baıstrela maha- -(h)oldan maha- -(h)ol maha- -(h)olraı
klaanıstrela -(q)araholdan -(q)arahol -(q)araholraı
rȷoostrela rm- -(h)oldan rm(q)- -(h)ol rm- -(h)olraı

Strelafal

Strelafal mahaklaar huur syryka maha ka syrykoto syryȷna.

ımı tatoeba
prehostrela Syryka [syrykoto] rı ȷenaka. Heı ansee rı avara.
baıstrela Jenaka [syrykoto] grun syryka. Soree mahasee un na vaana fu soree.
klaanıstrela Syrykara [syrykoto] med rȷoo. Pasȷuunara na ruum anseeqara rısoree.
rȷoostrela Syrykara [syrykoto] na rȷoo madeq. Bırha rmqansee.

Syrykotosynaga

Syrykoto dekı synagaȷna, men syrykoto ka ȷam za aıns, naı dekı kawarıȷna na fal.

Un vıldan nam.
Un vıldan nandan.

Lı aıns syrykoto ȷam deq terafal, andr syrykoto ȷam za terafal (sȷıraŋatropos).

Vıl un nam.
Vıl nam un.

Parasyrykoto

Heı kotoba ka naı dekı kawarıȷna, au bruukena deq syrykoto.

sȷıraŋatropos festadekırazma tatuıba
da naı naı Du da gluk.

Da du gluk.

naı naı Du tı gluk.

Tı du gluk.

dekı akk akk Du dekı gluk.

Dekı du gluk.

lakı akk akk Du lakı gluk.

Lakı du gluk.