Difference between revisions of "Brukdjin:Yan"
No edit summary |
No edit summary |
||
(7 kawariya namellan na sama brukdjin nai aukiyena) | |||
Line 178: | Line 178: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
|'''ng''' | | rowspan="2" |'''ng''' | ||
|na owarı fu kotoba | |na owarı fu kotoba | ||
|/ŋ/ | |/ŋ/ | ||
| | |||
|- | |||
|na mellan fu kotoba | |||
|/ŋg/ | |||
| | | | ||
|- | |- | ||
|'''ŋ''' | |'''ŋ''' | ||
|na mellan fu kotoba | |na mellan au hadzı fu kotoba | ||
|/ŋ/ | |/ŋ/ | ||
| | | | ||
Line 363: | Line 367: | ||
# {{varje|#FCD116|'''mıtfal'''}}: mıt | # {{varje|#FCD116|'''mıtfal'''}}: mıt | ||
# {{varje|#008026|'''fufal'''}}: fu | # {{varje|#008026|'''fufal'''}}: fu | ||
{| class="wikitable" | |||
Kotokoto ka ȷam deq rıfal os syrykoto, nogvos terafal ynpaderzena. | |+ | ||
*: {{varje|#24408E|Pasȷuun}} '''kaky''' {{varje|#E40303|rı kıraın}}. | !ryyry | ||
!tatuıba | |||
|- | |||
|Kotokoto ka ȷam deq rıfal os syrykoto, nogvos terafal ynpaderzena. | |||
| | |||
*:{{varje|#24408E|Pasȷuun}} '''kaky''' {{varje|#E40303|rı kıraın}}. | |||
*: {{varje|#24408E|Pasȷuun}} {{varje|#E40303|rı kıraın}} '''kaky'''. | *: {{varje|#24408E|Pasȷuun}} {{varje|#E40303|rı kıraın}} '''kaky'''. | ||
*: {{varje|#E40303|Rı kıraın}}, {{varje|#24408E|pasȷuun}} '''kaky'''. | *: {{varje|#E40303|Rı kıraın}}, {{varje|#24408E|pasȷuun}} '''kaky'''. | ||
Line 372: | Line 381: | ||
*: {{varje|#24408E|Kıraın}} {{varje|#E40303|rı pasȷuun}} '''kakyȷna'''. | *: {{varje|#24408E|Kıraın}} {{varje|#E40303|rı pasȷuun}} '''kakyȷna'''. | ||
*: {{varje|#E40303|Rı pasȷuun}}, {{varje|#24408E|kıraın}} '''kakyȷna'''. | *: {{varje|#E40303|Rı pasȷuun}}, {{varje|#24408E|kıraın}} '''kakyȷna'''. | ||
|- | |||
Kotokoto ka ȷam za syrykoto, nogvos karıfal ynpaderzena. | |Kotokoto ka ȷam za syrykoto, nogvos karıfal ynpaderzena. | ||
| | |||
*: {{varje|#24408E|Pasȷuun}} '''kaky''' {{varje|#E40303|kıraın}}. | *: {{varje|#24408E|Pasȷuun}} '''kaky''' {{varje|#E40303|kıraın}}. | ||
*: '''Kaky''' {{varje|#E40303|kıraın}}. | *: '''Kaky''' {{varje|#E40303|kıraın}}. | ||
Line 379: | Line 389: | ||
*: {{varje|#24408E|Kıraın}} '''kakyȷna''' {{varje|#E40303|pasȷuun}}. | *: {{varje|#24408E|Kıraın}} '''kakyȷna''' {{varje|#E40303|pasȷuun}}. | ||
*: '''Kakyȷna''' {{varje|#E40303|pasȷuun}}. | *: '''Kakyȷna''' {{varje|#E40303|pasȷuun}}. | ||
|- | |||
Terafalkoto ka ȷam za syrykoto, paderzena rı ⟨te⟩. | |Terafalkoto ka ȷam za syrykoto, paderzena rı ⟨te⟩. | ||
*: '''Kaky''' {{varje|#24408E|te pasȷuun}}. | | | ||
*:'''Kaky''' {{varje|#24408E|te pasȷuun}}. | |||
*: <s>Kaky pasȷuun.</s> | *: <s>Kaky pasȷuun.</s> | ||
*: '''Kakyȷna''' {{varje|#24408E|te kıraın}}. | *: '''Kakyȷna''' {{varje|#24408E|te kıraın}}. | ||
*: <s>Kakyȷna kıraın.</s> | *: <s>Kakyȷna kıraın.</s> | ||
|- | |||
Terafalkoto ka ȷam deq syrykoto, paderzena rı ⟨rı⟩. | |Terafalkoto ka ȷam deq syrykoto, paderzena rı ⟨rı⟩. | ||
| | |||
*: {{varje|#E40303|Rı kıraın}} '''kakyȷna'''. | *: {{varje|#E40303|Rı kıraın}} '''kakyȷna'''. | ||
*: <s>Kıraın kaky.</s> | *: <s>Kıraın kaky.</s> | ||
Line 393: | Line 405: | ||
*: {{varje|#E40303|Rı pasȷuun}} '''kakyȷna'''. | *: {{varje|#E40303|Rı pasȷuun}} '''kakyȷna'''. | ||
*: <s>Pasȷuun kakyȷna</s>. | *: <s>Pasȷuun kakyȷna</s>. | ||
|- | |||
Glabdelkoto nogvos terafal ynpaderzena. | |Glabdelkoto nogvos terafal ynpaderzena. | ||
| | |||
*: '''Kaky''' {{varje|#24408E|soree}}. | *: '''Kaky''' {{varje|#24408E|soree}}. | ||
*: '''Kaky''' {{varje|#24408E|soree}} {{varje|#E40303|rı kıraın}}. | *: '''Kaky''' {{varje|#24408E|soree}} {{varje|#E40303|rı kıraın}}. | ||
Line 400: | Line 413: | ||
*: '''Kakyȷna''' {{varje|#E40303|rısoree}}. | *: '''Kakyȷna''' {{varje|#E40303|rısoree}}. | ||
*: '''Kakyȷna''' {{varje|#24408E|kıraın}} {{varje|#E40303|rısoree}}. | *: '''Kakyȷna''' {{varje|#24408E|kıraın}} {{varje|#E40303|rısoree}}. | ||
|- | |||
Terafalkoto ka ȷam zas andr fal fu koto, paderzena rı ⟨te⟩. | |Terafalkoto ka ȷam zas andr fal fu koto, paderzena rı ⟨te⟩. | ||
| | |||
*: '''Kaky''' {{varje|#E40303|rı kıraın}} {{varje|#24408E|te pasȷuun}}. | *: '''Kaky''' {{varje|#E40303|rı kıraın}} {{varje|#24408E|te pasȷuun}}. | ||
*: {{varje|#E40303|Rı kıraın}} {{varje|#24408E|te pasȷuun}} '''kaky'''. | *: {{varje|#E40303|Rı kıraın}} {{varje|#24408E|te pasȷuun}} '''kaky'''. | ||
Line 411: | Line 425: | ||
*: <s>Kakyȷna rı pasȷuun kıraın.</s> | *: <s>Kakyȷna rı pasȷuun kıraın.</s> | ||
*: <s>Rı pasȷuun kıraın kakyȷna.</s> | *: <s>Rı pasȷuun kıraın kakyȷna.</s> | ||
|- | |||
Karıfalkoto ka ȷam zas andr fal fu koto, paderzena rı ⟨rı⟩. | |Karıfalkoto ka ȷam zas andr fal fu koto, paderzena rı ⟨rı⟩. | ||
| | |||
*: '''Kaky''' {{varje|#24408E|te pasȷuun}} {{varje|#E40303|rı kıraın}}. | *: '''Kaky''' {{varje|#24408E|te pasȷuun}} {{varje|#E40303|rı kıraın}}. | ||
*: {{varje|#24408E|Pasȷuun}} {{varje|#E40303|rı kıraın}} '''kaky'''. | *: {{varje|#24408E|Pasȷuun}} {{varje|#E40303|rı kıraın}} '''kaky'''. | ||
Line 422: | Line 437: | ||
*: <s>Kakyȷna kıraın pasȷuun.</s> | *: <s>Kakyȷna kıraın pasȷuun.</s> | ||
*: <s>Kıraın pasȷuun kakyȷna.</s> | *: <s>Kıraın pasȷuun kakyȷna.</s> | ||
|} | |||
Al andr fal koto paderzena. | Al andr fal fu koto paderzena. | ||
=== Syrykoto === | === Syrykoto === | ||
Line 443: | Line 459: | ||
| maha- -dan | | maha- -dan | ||
| maha- | | maha- | ||
| maha- -raı | | maha- -(mı)raı | ||
|- | |- | ||
!klaanıstrela | !klaanıstrela | ||
Line 453: | Line 469: | ||
| rm- -dan | | rm- -dan | ||
| rm(q)- | | rm(q)- | ||
| rm- -raı | | rm- -(mı)raı | ||
|- | |- | ||
! rowspan = 4 | ȷenasȷuutsu | ! rowspan = 4 | ȷenasȷuutsu | ||
Line 480: | Line 496: | ||
| -(q)andan | | -(q)andan | ||
| -(q)an | | -(q)an | ||
| -(q) | | -(q)ammıraı | ||
|- | |- | ||
!baıstrela | !baıstrela | ||
| maha- -(q)andan | | maha- -(q)andan | ||
| maha- -(q)an | | maha- -(q)an | ||
| maha- -(q) | | maha- -(q)ammıraı | ||
|- | |- | ||
!klaanıstrela | !klaanıstrela | ||
| -(q)arqandan | | -(q)arqandan | ||
| -(q)arqan | | -(q)arqan | ||
| -(q) | | -(q)arqammıraı | ||
|- | |- | ||
!rȷoostrela | !rȷoostrela | ||
| rm- -(q)andan | | rm- -(q)andan | ||
| rm(q)- -(q)an | | rm(q)- -(q)an | ||
| rm- -(q) | | rm- -(q)ammıraı | ||
|- | |- | ||
! rowspan = 4 | bruuksȷuutsu | ! rowspan = 4 | bruuksȷuutsu | ||
Line 544: | Line 560: | ||
|} | |} | ||
==== | ==== Syrykotosynaga ==== | ||
Syrykoto dekı synagaȷna, men syrykoto ka ȷam za aıns, naı dekı kawarıȷna na fal. | |||
: Un vıldan nam. | |||
: <s>Un vıldan nandan.</s> | |||
Lı aıns syrykoto ȷam deq terafal, andr syrykoto ȷam za terafal (sȷıraŋatropos). | |||
: Vıl un nam. | |||
: <s>Vıl nam un.</s> | |||
==== Parasyrykoto ==== | |||
Heı kotoba ka naı dekı kawarıȷna, au bruukena deq syrykoto. | |||
{| class="wikitable" | |||
|- | |||
! !! sȷıraŋatropos !! festadekırazma !! tatuıba | |||
|- | |||
! da | |||
| naı || naı || Du da gluk. | |||
<s>Da du gluk.</s> | |||
|- | |||
! tı | |||
| naı || naı || Du tı gluk. | |||
<s>Tı du gluk.</s> | |||
|- | |||
! dekı | |||
| akk || akk || Du dekı gluk. | |||
Dekı du gluk. | |||
|- | |||
! lakı | |||
| akk || akk || Du lakı gluk. | |||
Lakı du gluk. | |||
|} | |||
==== ⟨naı⟩ au ⟨nıl⟩ ==== | |||
Kotoba ⟨naı⟩ au ⟨nıl⟩ dekı ȷam sȷıraŋatropos. | |||
: Naı un nandan. | |||
: Un naı nandan. | |||
Nıl awen bruukena, men na danfal mono. | |||
: Nıl un nandan. | |||
: <s>Nıl un nammıraı.</s> | |||
==== ⟨ȷam⟩ ==== | |||
Kotoba ⟨ȷam⟩ prosta syrysȷuutsu, au naı dekı kawarıȷna n andr sȷuutsu. | |||
: Huomı ȷam. | |||
: <s>Jamena huomı.</s> | |||
Afto kotoba perpa snano syrykotobaryyry. Ryyry fu ⟨ȷam⟩ tsıgau. Fal fu kotoba kawarı na tont frasparȷat. | |||
{| class="wikitable" | |||
|+ | |||
!frasparȷat | |||
!tatoeba | |||
|- | |||
| | |||
| | |||
|- | |||
| | |||
| | |||
|- | |||
| | |||
| | |||
|} |
Revision as of 18:15, 9 f’Kaiisamuai 2024
Zantropos
Mıtzan
lepa | alveol | zaqalveol | ŋaŋı | hına | |
---|---|---|---|---|---|
hana | m | n | ŋ | ||
bamba | p b | t d | k g | ʔ | |
gusoq | t͡s | t͡ɕ d͡ʑ | |||
fendo | f v | s z | ɕ ʑ | h | |
slak | ɾ | ||||
razkıva | r | (ʀ) | |||
parasȷa | l | j | w |
- /d͡ʑ/ dekı zanena pak [ʑ] na owarı fu sılba os za /ɾ/.
- /h/ zanena [h] nasnano, ale ȷam mangy eksotatoeba. Na owarı fu sılba, tı [x]. Za mıtzan na sılbahadzı, tı [χ~ʀ̊].
- /ʀ/ fstooȷna pak /gh/.
- /k/ au /g/ paȷatotzena deq [i] os [ɪ].
- /ɾ/ dekı zanena [r] na hadzı fu kotoba.
- Jam ȷoku raz dana /n/ heel sılba, alraz grun zankestena.
Sȷazan
fyra | mellan | hına | |
---|---|---|---|
oba | i(ː) | u(ː) | |
paraqoba | ɪ | ||
mellan | e(ː) | ə(ː) | o(ː) |
unna | a(ː) |
- /i/ ka naı asobena dekı blı [ɪ] os hatsa [e], ale na owarı fu kotoba.
- /u/ ka naı asobena dekı blı [ʊ]. Awen dekı blı [y] para paȷatsızan.
- /e/ zanena [ɛ].
- /o/ dekı zanena [ʊ] za /a e i/.
- /a/ ka naı asobena nasnano blı [ɐ].
- Jam zankawarı med zanpıtkazma. /eː/ pluspraraqoba kana /e/, ka [ɪː~eː] lı zanena. Tak awen na /oː/ ka dekı blı [ʊː]. /əː/ akote alraz [ɘː].
- /eə/ au /uə/ lakı, ale /uə/ dekı [uə~ʊə~oə] os hatsa [uo] ([wo] za mıtzan).
Asob
Hatsa naı kakyȷna nasnano, asob vıktı. Natatoeba, /ˈkiɾkas/ (lestybıstra tıng na modu) au /kiɾˈkas/ (stof ka kımahaqafdrunkıe), rȷoo kakyȷna ⟨kırkas⟩.
Dzowokaky
- Da leezy: Dzowokaky
Kakytropos
stuur | A | B | K | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | Ŋ | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
tsıısaı | a | b | k | d | e | f | g | h | ı | ȷ | l | m | n | ŋ | o | p | q | r | s | t | u | v | w | x | y | z |
Mıtzan
kıraın | zan | tzyıteq | |
---|---|---|---|
b | /b/ | ||
k | /k/ | ||
d | /d/ | ||
ds | /d͡z/ | Mono na booskotoba. | |
dz | /d͡ʑ/ | ||
f | /f/ | ||
g | /g/ | ||
h | /h/ | ||
hȷ | /ɕ/ | ||
ȷ | /j/ | ||
l | /l/ | ||
m | /m/ | ||
n | nasnano | /n/ | |
deq ⟨g, k, ŋ⟩ | /ŋ/ | ||
ng | na owarı fu kotoba | /ŋ/ | |
na mellan fu kotoba | /ŋg/ | ||
ŋ | na mellan au hadzı fu kotoba | /ŋ/ | |
p | /p/ | ||
q | /ʔ/ | ⟨q⟩ naı dekı na hadzı fu kotoba. | |
r | /ɾ/ | ||
rr | /r/ | ||
rz | nasnano | /ʑ/ | Nılraz na owarı fu kotoba. |
na ȷottaı kotoba | /ɾz/ | ||
s | nasnano | /s/ | |
ȷorraz, deq andr mıtzan ale /ʔ/, za ⟨f⟩ | /ɕ/ | ||
sȷ | /ɕ/ | ||
t | /t/ | ||
ts | /t͡ɕ/ | ||
tz | /t͡s/ | ||
v | /v/ | ||
w | /w/ | ||
x | /ɕ/ | Mono na kotoba ⟨xnopyt⟩. | |
z | /z/ |
Sȷazan
kıraın | zan | |
---|---|---|
a | /a/ | |
aa | /aː/ | |
e | /e/ | |
ea | /eə/ | |
ee | /eː/ | |
ı | /i/ | |
ıe | /ɪ/ | |
ıı | /iː/ | |
o | nasnano | /o/ |
za ⟨a, e, ı⟩ | /.o/ | |
oo | /oː/ | |
u | /u/ | |
uo | /uə/ | |
uu | /uː/ | |
y | /ə/ | |
yy | /əː/ |
Glossaryyry
Parȷat
terafal | karıfal | nafal | mıtfal | |
---|---|---|---|---|
syrysȷuutsu | Ka syry? | Na ka madeq syry? | Doko syry? | Bruuk ka pr syry? |
Pasȷuun kaky rı kıraın na paperı mıt sıkat. | ||||
ȷenasȷuutsu | Na ka madeq syry? | Ka syry? | Doko syry? | Bruuk ka pr syry? |
Kıraın kakyȷna rı pasȷuun na paperı mıt sıkat | ||||
nasısȷuutsu | Doko syry? | Ka syry? | Na ka madeq syry? | Bruuk ka pr syry? |
Paperı kakyqan rı pasȷuun na kıraın mıt sıkat. | ||||
bruuksȷuutsu | Bruuk ka pr syry? | Ka syry? | Doko syry? | Na ka madeq syry? |
Sıkat kakyhol rı pasȷuun na paperı mıt kıraın |
Austronesıanopadedzparȷat bruukena. Kıbalıe, padedztropos kawarı fantsuka fal fu syrykoto (sȷuutsu). Keery ȷam.
- syrysȷuutsu: -∅
- ȷenasȷuutsu: -ena, -ȷna
- nasısȷuutsu: -an, -han, -qan
- bruuksȷuutsu: -ol, -hol
Au ȷam go fal fu padedz med padedzkotoba fuheı.
- terafal: te
- karıfal: rı
- nafal: na, ınny, oba...
- mıtfal: mıt
- fufal: fu
ryyry | tatuıba |
---|---|
Kotokoto ka ȷam deq rıfal os syrykoto, nogvos terafal ynpaderzena. |
|
Kotokoto ka ȷam za syrykoto, nogvos karıfal ynpaderzena. |
|
Terafalkoto ka ȷam za syrykoto, paderzena rı ⟨te⟩. |
|
Terafalkoto ka ȷam deq syrykoto, paderzena rı ⟨rı⟩. |
|
Glabdelkoto nogvos terafal ynpaderzena. |
|
Terafalkoto ka ȷam zas andr fal fu koto, paderzena rı ⟨te⟩. |
|
Karıfalkoto ka ȷam zas andr fal fu koto, paderzena rı ⟨rı⟩. |
|
Al andr fal fu koto paderzena.
Syrykoto
sȷuutsu | syrykotofal | danfal | ımafal | mıraıfal |
---|---|---|---|---|
syrysȷuutsu | prehostrela | -dan | ∅ | -raı |
baıstrela | maha- -dan | maha- | maha- -(mı)raı | |
klaanıstrela | -(q)aradan | -(q)ara | -(q)araraı | |
rȷoostrela | rm- -dan | rm(q)- | rm- -(mı)raı | |
ȷenasȷuutsu | prehostrela | -(ȷ)enadan | -(ȷ)ena | -(ȷ)enaraı |
baıstrela | maha- -(ȷ)enadan | maha- -(ȷ)ena | maha- -(ȷ)enaraı | |
klaanıstrela | -(q)araȷnadan | -(q)araȷna | -(q)araȷnaraı | |
rȷoostrela | rm- -(ȷ)enadan | rm(q)- -(ȷ)ena | rm- -(ȷ)enaraı | |
nasısȷuutsu | prehostrela | -(q)andan | -(q)an | -(q)ammıraı |
baıstrela | maha- -(q)andan | maha- -(q)an | maha- -(q)ammıraı | |
klaanıstrela | -(q)arqandan | -(q)arqan | -(q)arqammıraı | |
rȷoostrela | rm- -(q)andan | rm(q)- -(q)an | rm- -(q)ammıraı | |
bruuksȷuutsu | prehostrela | -(h)oldan | -(h)ol | -(h)olraı |
baıstrela | maha- -(h)oldan | maha- -(h)ol | maha- -(h)olraı | |
klaanıstrela | -(q)araholdan | -(q)arahol | -(q)araholraı | |
rȷoostrela | rm- -(h)oldan | rm(q)- -(h)ol | rm- -(h)olraı |
Strelafal
Strelafal mahaklaar huur syryka maha ka syrykoto syryȷna.
ımı | tatoeba | |
---|---|---|
prehostrela | Syryka [syrykoto] rı ȷenaka. | Heı ansee rı avara. |
baıstrela | Jenaka [syrykoto] grun syryka. | Soree mahasee un na vaana fu soree. |
klaanıstrela | Syrykara [syrykoto] med rȷoo. | Pasȷuunara na ruum anseeqara rısoree. |
rȷoostrela | Syrykara [syrykoto] na rȷoo madeq. | Bırha rmqansee. |
Syrykotosynaga
Syrykoto dekı synagaȷna, men syrykoto ka ȷam za aıns, naı dekı kawarıȷna na fal.
- Un vıldan nam.
Un vıldan nandan.
Lı aıns syrykoto ȷam deq terafal, andr syrykoto ȷam za terafal (sȷıraŋatropos).
- Vıl un nam.
Vıl nam un.
Parasyrykoto
Heı kotoba ka naı dekı kawarıȷna, au bruukena deq syrykoto.
sȷıraŋatropos | festadekırazma | tatuıba | |
---|---|---|---|
da | naı | naı | Du da gluk.
|
tı | naı | naı | Du tı gluk.
|
dekı | akk | akk | Du dekı gluk.
Dekı du gluk. |
lakı | akk | akk | Du lakı gluk.
Lakı du gluk. |
⟨naı⟩ au ⟨nıl⟩
Kotoba ⟨naı⟩ au ⟨nıl⟩ dekı ȷam sȷıraŋatropos.
- Naı un nandan.
- Un naı nandan.
Nıl awen bruukena, men na danfal mono.
- Nıl un nandan.
Nıl un nammıraı.
⟨ȷam⟩
Kotoba ⟨ȷam⟩ prosta syrysȷuutsu, au naı dekı kawarıȷna n andr sȷuutsu.
- Huomı ȷam.
Jamena huomı.
Afto kotoba perpa snano syrykotobaryyry. Ryyry fu ⟨ȷam⟩ tsıgau. Fal fu kotoba kawarı na tont frasparȷat.
frasparȷat | tatoeba |
---|---|