Revision as of 01:57, 3 f’Biiramuai 2024
Yaa! Un Yan, ka lera Viossa rara lik plus kana ni tosyi taz 6m 17d 2022t (vintuadaag).
Zantropos
Mitzan
|
|
lepa
|
alveol
|
za'alveol
|
ŋaŋi
|
hina
|
| hana
|
m
|
n
|
|
ŋ
|
|
| bamba
|
p b
|
t d
|
|
k g
|
ʔ
|
| guso'
|
|
t͡s d͡z
|
t͡ɕ d͡ʑ
|
|
|
| fendo
|
f v
|
s z
|
ɕ ʑ
|
|
h
|
| slak
|
|
ɾ
|
|
|
|
| razkiva
|
|
r
|
|
|
(ʀ)
|
| parasya
|
|
l
|
j
|
w
|
|
- /d͡ʑ/ deki zanena pak [ʑ] na owari fu silba os za /ɾ/.
- /h/ zanena [h] nasnano, ale yam mange eksotatoeba. Na owari fu silba, ti [x]. Za mitzan na silbahadzi, ti [χ~ʀ̊].
- /ʀ/ fstoojna pak /gh/.
- /k/ au /g/ payatocena de' [i] os [ɪ].
- /ɾ/ deki zanena [r] na hadzi fu kotoba.
- Yam yoku raz dana /n/ heel silba, alraz grun zankestena.
Syazan
|
|
føra
|
mellan
|
hina
|
| oba
|
i(ː)
|
|
u(ː)
|
| mellan
|
eː
|
ə(ː)
|
o(ː)
|
| unna
|
ɛ(ː)
|
a(ː)
|
|
- /i/ ka nai asobena deki bli [ɪ] os hatsa [e], alie na owari fu kotoba.
- /u/ ka nai asobena deki bli [ʊ]. Awen deki bli [y] para payatsizan.
- /e/ zanena [ɛ] os [ɪ~ɛ] na owari fu silba li nil asob.
- /o/ deki zanena [ʊ] za /a e i/.
- /a/ ka nai asobena nasnano bli [ɐ].
- Yam zankawari med zanpitkazma. /eː/ plusprara'oba kana /e/, ka [ɪː~eː] li zanena. Tak awen na /oː/ ka deki bli [ʊː]. /əː/ akotie alraz [ɘː].
- /eə/ au /uə/ laki, alie /uə/ deki [uə~ʊə~oə] os hatsa [uo].
Asob
Hatsa nai kakejna nasnano, asob vikti. Natatoeba, /ˈkiɾkas/ (lestebistra ting na modu) au /kiɾˈkas/ (stof ka kimaha'afdrunkie), ryoo kakejna ⟨kirkas⟩.
Dzowokake
- Da leeze: Dzowokake
Kaketropos
| stuur
|
A |
B |
C |
D |
E |
F |
G |
H |
I
|
J
|
K |
L |
M |
N |
Ŋ |
O
|
Ø |
P |
' |
R |
S |
T |
U |
V |
W |
X |
Y |
Z
|
| tsiisai
|
a |
b |
c |
d |
e |
f |
g |
h |
i
|
j
|
k |
l |
m |
n |
ŋ |
o
|
ø |
p |
' |
r |
s |
t |
u |
v |
w |
x |
y |
z
|
Mitzan
| kirain
|
zan
|
cøite'
|
| b
|
/b/
|
|
| c
|
/t͡s/
|
|
| k
|
/k/
|
|
| d
|
/d/
|
|
| ds
|
/d͡z/
|
|
| dz
|
/d͡ʑ/
|
|
| f
|
/f/
|
|
| g
|
/g/
|
|
| h
|
/h/
|
|
| hy
|
/ɕ/
|
|
| j
|
deʼ medzan
|
/j/
|
|
| y
|
/j/
|
|
| l
|
/l/
|
|
| m
|
/m/
|
|
| n
|
nasnano
|
/n/
|
|
| de' ⟨g, k, ŋ⟩
|
/ŋ/
|
|
| ng
|
na owari fu kotoba
|
/ŋ/
|
|
| na mellan fu kotoba
|
/ŋg/
|
|
| ŋ
|
na mellan au hadzi fu kotoba
|
/ŋ/
|
|
| p
|
/p/
|
|
| '
|
/ʔ/
|
⟨'⟩ nai deki na hadzi fu kotoba.
|
| r
|
/ɾ/
|
|
| rr
|
/r/
|
|
| s
|
nasnano
|
/s/
|
|
| yorraz, de' andr mitzan alie /ʔ/, za ⟨f⟩
|
/ɕ/
|
|
| sh
|
na owari fu kotoba
|
/ɕ/
|
|
| sy
|
na hadzi os mellan fu kotoba
|
/ɕ/
|
|
| t
|
/t/
|
|
| ts
|
/t͡ɕ/
|
|
| v
|
/v/
|
|
| w
|
/w/
|
|
| x
|
/ɕ/
|
Mono na kotoba ⟨xnopyt⟩.
|
| z
|
/z/
|
|
| zy
|
/ʑ/
|
|
Syazan
| kirain
|
zan
|
| a
|
/a/
|
| aa
|
/aː/
|
| ae
|
/ɛː/
|
| e
|
|
/e/
|
| na owaris fu kotoba yttn asob
|
/ə/
|
| ea
|
/eə/
|
| ee
|
/eː/
|
| i
|
/i/
|
| ie
|
/e/
|
| ii
|
/iː/
|
| o
|
nasnano
|
/o/
|
| za ⟨a, e, i⟩
|
/.o/
|
| oo
|
/oː/
|
| u
|
/u/
|
| uo
|
/uə/
|
| uu
|
/uː/
|
| ø
|
/ə/
|
| øø
|
/əː/
|
Glossarøøre
Paryat
Al tatoebafras na afto teel hanu oba afto riso.
imi fu tont fal
|
|
terafal
|
karıfal
|
nafal
|
mıtfal
|
| sørøsyuutsu
|
Ka sørø?
|
Na ka made' sørø?
|
Doko sørø?
|
Bruuk ka pr sørø?
|
| Pasyuun kake rı kıraın na paperı mıt sıkat.
|
| yenasyuutsu
|
Na ka made' sørø?
|
Ka sørø?
|
Doko sørø?
|
Bruuk ka pr sørø?
|
| Kıraın kakejna rı pasyuun na paperı mıt sıkat
|
| nasisyuutsu
|
Doko sørø?
|
Ka sørø?
|
Na ka made' sørø?
|
Bruuk ka pr sørø?
|
| Paperı kakø'an rı pasyuun na kıraın mıt sıkat.
|
| bruuksyuutsu
|
Bruuk ka pr sørø?
|
Ka sørø?
|
Doko sørø?
|
Na ka made' sørø?
|
| Sıkat kakøhol rı pasyuun na paperı mıt kıraın
|
Austronesianopadedzparyat bruukena. Kibalie, padedztropos kawari fantsuka fal fu sørøkoto (syuutsu). Keere yam.
- sørøsyuutsu: -∅
- yenasyuutsu: -ena, -jna
- nasisyuutsu: -an, -han, -'an
- bruuksyuutsu: -ol, -hol
Au yam go fal fu padedz med padedzkotoba fuhei.
- terafal: te
- karıfal: ri
- nafal: na, inne, oba...
- mıtfal: mit
- fufal: fu
| røøre
|
tatuiba
|
| Kotokoto ka yam de' rifal os sørøkoto, nogvos terafal ønpadezyena.
|
- Pasyuun kake rı kıraın.
- Pasyuun rı kıraın kake.
- Rı kıraın, pasyuun kake.
- Kıraın kakejna rı pasyuun.
- Kıraın rı pasyuun kakejna.
- Rı pasyuun, kıraın kakejna.
|
| Kotokoto ka yam za sørøkoto, nogvos karifal ønpadezyena.
|
- Pasyuun kake kıraın.
- Kake kıraın.
- Kıraın kakejna pasyuun.
- Kakejna pasyuun.
|
| Terafalkoto ka yam za sørøkoto, padezyena ri ⟨te⟩.
|
- Kake te pasyuun.
Kake pasyuun.
- Kakejna te kıraın.
Kakejna kirain.
|
| Terafalkoto ka yam de' sørøkoto, padezyena ri ⟨ri⟩.
|
- Rı kıraın kakejna.
Kirain kake.
- Rı pasyuun kakejna.
Pasyuun kakejna.
|
| Glabdelkoto nogvos terafal ønpadezyena.
|
- Kake soree.
- Kake soree rı kıraın.
- Kakejna rısoree.
- Kakejna kıraın rısoree.
|
| Terafalkoto ka yam zas andr fal fu koto, padezyena ri ⟨te⟩.
|
- Kake rı kıraın te pasyuun.
- Rı kıraın te pasyuun kake.
Kake ri kirain pasyuun.Ri kirain pasyuun kake.
- Kakejna rı pasyuun te kıraın.
- Rı pasyuun te kıraın kakejna.
Kakejna ri pasyuun kirain.Ri pasyuun kirain kakejna.
|
| Karifalkoto ka yam zas andr fal fu koto, padezyena ri ⟨ri⟩.
|
- Kake te pasyuun rı kıraın.
- Pasyuun rı kıraın kake.
Kake pasyuun kirain.Pasyuun kirain kake.
- Kakejna te kıraın rı pasyuun.
- Kıraın rı pasyuun kakejna.
Kakejna kirain pasyuun.Kirain pasyuun kakejna.
|
Al andr fal fu koto padezyena.
Sørøkoto
| syuutsu
|
sørøkotofal
|
danfal
|
imafal
|
miraifal
|
| sørøsyuutsu
|
prehostrela
|
-dan
|
∅
|
-rai
|
| baistrela
|
maha- -dan
|
maha-
|
maha- -(mi)rai
|
| klaanistrela
|
-(')aradan
|
-(')ara
|
-(')ararai
|
| ryoostrela
|
rm- -dan
|
rm(')-
|
rm- -(mi)rai
|
| yenasyuutsu
|
prehostrela
|
-(y)enadan
|
-(y)ena
|
-(y)enarai
|
| baistrela
|
maha- -(y)enadan
|
maha- -(y)ena
|
maha- -(y)enarai
|
| klaanistrela
|
-(')arajnadan
|
-(')arajna
|
-(')arajnarai
|
| ryoostrela
|
rm- -(y)enadan
|
rm(')- -(y)ena
|
rm- -(y)enarai
|
| nasisyuutsu
|
prehostrela
|
-(')andan
|
-(')an
|
-(')ammirai
|
| baistrela
|
maha- -(')andan
|
maha- -(')an
|
maha- -(')ammirai
|
| klaanistrela
|
-(')ar'andan
|
-(')ar'an
|
-(')ar'ammirai
|
| ryoostrela
|
rm- -(')andan
|
rm(')- -(')an
|
rm- -(')ammirai
|
| bruuksyuutsu
|
prehostrela
|
-(h)oldan
|
-(h)ol
|
-(h)olrai
|
| baistrela
|
maha- -(h)oldan
|
maha- -(h)ol
|
maha- -(h)olrai
|
| klaanistrela
|
-(')araholdan
|
-(')arahol
|
-(')araholrai
|
| ryoostrela
|
rm- -(h)oldan
|
rm(')- -(h)ol
|
rm- -(h)olrai
|
Strelafal
Strelafal mahaklaar huur sørøka maha ka sørøkoto sørejna.
|
|
imi
|
tatoeba
|
| prehostrela
|
Sørøka [sørøkoto] ri yenaka.
|
Hei ansee ri avara.
|
| baistrela
|
Yenaka [sørøkoto] grun sørøka.
|
Soree mahasee un na vaana fu soree.
|
| klaanistrela
|
Sørøkara [sørøkoto] med ryoo.
|
Pasyuunara na ruum ansee'ara risoree.
|
| ryoostrela
|
Sørøkara [sørøkoto] na ryoo made'.
|
Birha rm'ansee.
|
Sørøkotosønaga
Sørøkoto deki sønagajna, men sørøkoto ka yam za ains, nai deki kawarijna na fal.
- Un vildan nam.
Un vildan nandan.
Li ains sørøkoto yam de' terafal, andr sørøkoto yam za terafal (syiraŋatropos).
- Vil un nam.
Vil nam un.
Parasørøkoto
Hei kotoba ka nai deki kawarijna, au bruukena de' sørøkoto.
|
syiraŋatropos |
festadekirazma |
tatuiba
|
| da
|
nai |
nai |
Du da gluk.
Da du gluk.
|
| ti
|
nai |
nai |
Du ti gluk.
Ti du gluk.
|
| deki
|
akk |
akk |
Du deki gluk.
Deki du gluk.
|
| laki
|
akk |
akk |
Du laki gluk.
Laki du gluk.
|
⟨nai⟩ au ⟨nil⟩
Kotoba ⟨nai⟩ au ⟨nil⟩ deki yam syiraŋatropos.
- Nai un nandan.
- Un nai nandan.
Nil awen bruukena, men na danfal mono.
- Nil un nandan.
Nil un nammirai.
⟨yam⟩
Kotoba ⟨yam⟩ prosta sørøsyuutsu, au nai deki kawarijna n andr syuutsu.
- Huomi yam.
Yamena huomi.
Afto kotoba perpa snano sørøkotobarøøre. Røøre fu ⟨yam⟩ tsigau. Fal fu kotoba kawari na tont frasparyat.
| frasparyat
|
tatoeba
|
| [tınkotoba] yam.
|
Huomı yam.
|
| Yam [tınkotoba].
|
Yam huomı.
|
| Na [tınkotoba] yam.
|
Na huomı yam.
|
| Yam na [tınkotoba].
|
Yam na huomı.
|
| [tınkotoba] yam [tınkotoba].
|
Huomı yam pasyuun.
|
| Na [tınkotoba] yam [tınkotoba].
|
Na huomı yam pasyuun.
|
| [tınkotoba] yam na [tınkotoba].
|
Pasyuun yam na huomı.
|
| Yam [tınkotoba] na [tınkotoba].
|
Yam pasyuun na huomı.
|
Al andr frasparyat øso.
