Difference between revisions of "Brukdjin:Dzsijo"

From Vikoli
Jump to navigation Jump to search
m (plusformale la)
mNo edit summary
 
(12 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
{{DISPLAYTITLE:Jiyo}}
<noinclude>{{DISPLAYTITLE:Zsiyo}}</noinclude>


Ya aldok! Un jiyojin, a un poleradan Viossa per akote ni tośi ima.
aldok! Un '''Zsiyo'''zsin, a un poleradan Viossa per akote tre toszi ima. Na 2025t, un dan poborte viossadiskord, men posuruk ima per beglera a begopeta!


Vintuadâ fu un i 27d 8m 2022t. Un hanuki anglossa a putongossa, awen lera un malayossa na śkola imangoro. Un spil hammasbaksu, a kaku kompyudvaima. Un yugentena [[leksember 2022|Leksember 2022t]] inemade, a ainlatena [[Davi hanu!|''Davi hanu!'']] 40s telraz made. Yoku tel fu [https://duostories.org/vios-vios Duovimi] awen grun un tte, a husketsa [[Leksember 2023]]!
Unya vintuadá ti 27d 8m 2022t. Un hanuki anglossa, putonghwossa, a apar malayossa.


==Zan ao kaku==
Un yuentena [[leksember 2022|Leksember 2022t]] inemade, a ainlatena [[Davi hanu!|''Davi hanu!'']] 40s telraz made. Yoktel fu [https://duostories.org/vios-vios Duovimi] a al hazsikaku fu [[Leksember 2023]] wrun un tte!


Afto jang mahaklarti yokyok zantropos a kakutropos govor fu un ine.
Mena, lestedua '''opeta''' viossa noyazsin made. Ker kara, un dua apu hei anyansöng dokoa helenázma viossain.


=== Zantropos ===
==Zan au kaku==
Afto skalla mkina mitzan ine govor fu un. Yam awen yok mitzan ka mono yam na koi, a nai mkiyena her.


{| class="wikitable" style="text-align: center"
Afto zsangnen mahaklarti zantropos a kakutropos fu unya wovor.
|+itzan
 
===Zantropos===
 
====Mitzan====
Afto skalla mkina mitzan ine unya wovor.
 
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
!
!Lepa
!Alvyol
!Payatsi
!Ngangi
!Horla
|-
|-
! rowspan="2" |tropos↓!!plas→!! colspan="2" |lepa
!Hana
! colspan="2" |alvyol!! colspan="2" |palyatsi
|m
! colspan="2" |ngangi
|n
!gorla
|(j̃)
|ɰ̃
|
|-
|-
!koi→
!Bamba
!uten
|p&nbsp;&nbsp;b
!mit
|t&nbsp;&nbsp;d
!uten
!mit
!uten
!mit
!uten
!mit
!uten
|-
! colspan="2" |hana
|
|m||
|n
| ||ɲ
|
|
|ŋ
|k
|
|
|-
|-
! colspan="2" |bamba
!Bamfendo
|p||b||t||d
|
|
| ||k||
|ts
|(tɕ)
|
|
|-
! colspan="2" |bamfendo
| |
| |||ts||
|tɕ
| rowspan="2" |ʑ
| |
| |
|
|
|-
|-
! colspan="2" |fendo
!Fendo
|f||v||s||z
|f&nbsp;&nbsp;ʋ
|ɕ|| ||ɣ
|s&nbsp;&nbsp;z
&nbsp;&nbsp;ʑ
|ɰ
|h
|h
|-
|-
! colspan="2" |sebyazannen
!Slak
|
|
|
|
|
|
|-
!Sebyazannen
|
|
|l
|l
|
|j
|j
|
|w
|w
|
|
|}
*/j̃ ɰ̃/ ti wamel /ɲ ŋ/ kara, men imagoro hei razhanaözeki sebyazan na dayele.
*/t͡s/ a /s/ deki zanena na [t͡ɕ] a [ɕ] koske akote furalik sebyazan os na mitzanklani.
*/d͡ʑ/ a /ʑ/ sparana [ʑ] made imagoro.
*/h/ deki zanena na [ɦ] os nil na mellan fu ni sebyazan.
*/ɰ/ deki zanena fanszuka: [j] akote furalik sebyazan, [ɰ] akote andra sebyazan, a mae andra. Soe wrun /g/ na dan.
====Sebyazan====
Na kundur, sebyazan unya wovor ine nai tak klar. Yanna wo sebyazan ka altid undaus na komsa, a ein mellanlik sebyazan ka fanszuka na kutsiplas–soe dekti kraizena os nai, a dekti obalik os mellanlik na pikkatai.
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
!
!Fura
!Mellan
!Hina
|-
|-
! colspan="2" |slak
!Oba
|
|i&nbsp;&nbsp;iː
|
|
|
|
|
|
|ɯ&nbsp;&nbsp;ɯː
|-
!Mellan
|e&nbsp;&nbsp;eː
|o&nbsp;&nbsp;oː
|-
!Una
|
|
|a&nbsp;&nbsp;aː
|
|
|}
|}


Na kundur, sebyazan na govor fu un nai tak klar. Yanna go sebyazan ka altid slutśa na komsa, a ein mellanlik sebyazan ka tśiyao na tśiyao plas–sore dekti kraisena os nai, obalik os mellanlik na pikkatai. Riso na unna mkina hei mit kutśiplas.
*Pikka sebyazan dekti hanuyena na niraz sebyazan: na tato, /iː/ deki zanena lik /i.i/.
*Huwiya fu mellanlik sebyazan /ɘ/ mae tun. Na wlavna, soe wrun /y ø/ na dan.
*/ɯ/ yanti mae likzan. Akote niltid soe [u] na wvir.
* /a/ long hel unaspésu; soe deki [ɑ] os [ɐ] na strani.
 
=====Tsui /ɘ/=====
Asoko sebyazan mae srani.


[[Zeting:Dzsijo sebjazantumam.svg|sama=Sebjazantumam fu dzsijodzsin|мини|Sebyazantumam per govor fu un. Pik na gris mkina sebyazan ka mono slutśa na koi na strani.]]
Na danwovor, snano sebyazan /y ø/ umdaus na mae koto. Za ryó hei viskena na /ø/ made, afto sebyazan utenkraizenabli na yok mellanlik sebyazan made. Na andra, afto noya sebyazan wrun utenkoina fu /e/ na kotówari. Ryó verszo tsiyaunen: na yottid, eins verszo ende kraisena [ɘ~ɞ] ⟨ö⟩, ale nis verszo niltid komsa [ɘ~ə] ⟨e⟩.


=== Kakutropos ===
===Kakutropos===
Kakutropos na govor fu un akote mellanlik. Nilting komsa kalap yanna her.
Kakutropos na unya wovor akote mellanlik. Nilting komsa kalap yanna her.
{| class="wikitable" style="text-align: center"
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
|-
!
! rowspan="2" |tropos↓!!plas→!! colspan="2" |lepa
!Lepa
! colspan="2" |alvyol!! colspan="2" |palyatsi
!Alvyol
! colspan="2" |ngangi
!Payatsi
!gorla
!Ngangi
|-
!Horla
!koi→
!uten
!mit
!uten
!mit
!uten
!mit
!uten
!mit
!uten
|-
|-
! colspan="2" |hana
!Hana
|
|m
|m||
|n
|n
| ||ny
|
|
|ng
|ng ~ g
|
|
|-
|-
! colspan="2" |bamba
!Bamba
|p||b||t||d
|p&nbsp;&nbsp;b
|t&nbsp;&nbsp;d
|
|
| ||k||
|k
|
|
|-
|-
! colspan="2" |bamfendo
!Bamfendo
| |
|
| |||ts||
|ts
|tś
|
| rowspan="2" |j
|
| |
| |
|
|
|-
|-
! colspan="2" |fendo
!Fendo
|f||v||s||z
|f&nbsp;&nbsp;v
|ś|| ||g
|s&nbsp;&nbsp;z
|sz&nbsp;&nbsp;zs
|w ~ ŵ
|h
|h
|-
|-
! colspan="2" |sebyazannen
!Slak
|
|r
|
|
|
|
|
|-
!Sebyazannen
|
|
|l
|l
|
|y
|y
|
|w
|w
|
|
|}
Kakutropos per sebyazan awen mellanti.
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
!
!Fura
! Mellan
!Hina
|-
|-
! colspan="2" |slak
!Oba
|
|i&nbsp;&nbsp;í
|
|
|r
|
|
|
|
|u&nbsp;&nbsp;ú
|-
!Mellan
|e&nbsp;&nbsp;é
|ö ~ e
|o&nbsp;&nbsp;ó
|-
!Una
|
|
|a&nbsp;&nbsp;á
|
|
|}
|}
Na andra, hanasebyazan dekti kakuyena mit tolonpipo: ⟨ĩ ũ ẽ õ ã⟩


==== Sebyazan ====
Yam eksi ertśiyao sebyazan govor fu un ine. Al hei kakuyena na snano—''i u e o a'' per lestesnano go, ao ''ă'' os ''ø'' per "mellanlik" eksis.
Na andra,
* Hanayena sebyazan kakuyenati mit jarperpipo (ttb. ''ã'').
* Tśiyazma mellan sebyazan mit hentina damellan [a.i] ao sebyazanklani [ai̯] nai mkiyena kakutropos ine.
* Li trengena (ttb. koske opetana), asobena sebyazan kakuyenaki mit akyutpipo, ttb. ''tsúite'', ''prokibtíbsem''.
==== Tsui /g/ ====
* Koske /g/ mellan ni sama sebyazan os na koowari, pipo antayena sebyazankirain obamade, ttb. ''*magazan'' > ''mâzan'', ''*dag'' > ''dâ''.
* Koske /g/ mellan ni tśiyao sebyazan, ''y'' kakuyena li pobli /j/; li nai ''g'' ende, ttb. ''*yugent'' > ''yugent'', men ''*yagi'' > ''yayi''.
* Na tolka os ine mitzanklani, /g/ kakuyena ''g'' na altid, ttb. ''grun'', ''gormoi''.
<references />
<references />

Latest revision as of 09:18, 3 December 2025


Yá aldok! Un Zsiyozsin, a un poleradan Viossa per akote tre toszi ima. Na 2025t, un dan poborte viossadiskord, men posuruk ima per beglera a begopeta!

Unya vintuadá ti 27d 8m 2022t. Un hanuki anglossa, putonghwossa, a apar malayossa.

Un yuentena Leksember 2022t inemade, a ainlatena Davi hanu! 40s telraz made. Yoktel fu Duovimi a al hazsikaku fu Leksember 2023 wrun un tte!

Mena, lestedua opeta viossa noyazsin made. Ker kara, un dua apu hei anyansöng dokoa helenázma viossain.

Zan au kaku

Afto zsangnen mahaklarti zantropos a kakutropos fu unya wovor.

Zantropos

Mitzan

Afto skalla mkina mitzan ine unya wovor.

Lepa Alvyol Payatsi Ngangi Horla
Hana m n (j̃) ɰ̃
Bamba p  b t  d k
Bamfendo ts (tɕ)
Fendo f  ʋ s  z ɕ  ʑ ɰ h
Slak ɾ
Sebyazannen l j w
  • /j̃ ɰ̃/ ti wamel /ɲ ŋ/ kara, men imagoro hei razhanaözeki sebyazan na dayele.
  • /t͡s/ a /s/ deki zanena na [t͡ɕ] a [ɕ] koske akote furalik sebyazan os na mitzanklani.
  • /d͡ʑ/ a /ʑ/ sparana [ʑ] made imagoro.
  • /h/ deki zanena na [ɦ] os nil na mellan fu ni sebyazan.
  • /ɰ/ deki zanena fanszuka: [j] akote furalik sebyazan, [ɰ] akote andra sebyazan, a mae andra. Soe wrun /g/ na dan.

Sebyazan

Na kundur, sebyazan unya wovor ine nai tak klar. Yanna wo sebyazan ka altid undaus na komsa, a ein mellanlik sebyazan ka fanszuka na kutsiplas–soe dekti kraizena os nai, a dekti obalik os mellanlik na pikkatai.

Fura Mellan Hina
Oba i  iː ɯ  ɯː
Mellan e  eː ɘ o  oː
Una a  aː
  • Pikka sebyazan dekti hanuyena na niraz sebyazan: na tato, /iː/ deki zanena lik /i.i/.
  • Huwiya fu mellanlik sebyazan /ɘ/ mae tun. Na wlavna, soe wrun /y ø/ na dan.
  • /ɯ/ yanti mae likzan. Akote niltid soe [u] na wvir.
  • /a/ long hel unaspésu; soe deki [ɑ] os [ɐ] na strani.
Tsui /ɘ/

Asoko sebyazan mae srani.

Na danwovor, snano sebyazan /y ø/ umdaus na mae koto. Za ryó hei viskena na /ø/ made, afto sebyazan utenkraizenabli na yok mellanlik sebyazan made. Na andra, afto noya sebyazan wrun utenkoina fu /e/ na kotówari. Ryó verszo tsiyaunen: na yottid, eins verszo ende kraisena [ɘ~ɞ] ⟨ö⟩, ale nis verszo niltid komsa [ɘ~ə] ⟨e⟩.

Kakutropos

Kakutropos na unya wovor akote mellanlik. Nilting komsa kalap yanna her.

Lepa Alvyol Payatsi Ngangi Horla
Hana m n ng ~ g
Bamba p  b t  d k
Bamfendo ts
Fendo f  v s  z sz  zs w ~ ŵ h
Slak r
Sebyazannen l y w

Kakutropos per sebyazan awen mellanti.

Fura Mellan Hina
Oba i  í u  ú
Mellan e  é ö ~ e o  ó
Una a  á

Na andra, hanasebyazan dekti kakuyena mit tolonpipo: ⟨ĩ ũ ẽ õ ã⟩