Difference between revisions of "Brukdjin:Dzsijo"

Vikoli kara
Jump to navigation Jump to search
No edit summary
No edit summary
 
(87 kawariya namellan na sama brukdjin nai aukiyena)
Line 1: Line 1:
ya aljin! un jiyo, ao leradan vyossa per akote 6 mwae.
{{DISPLAYTITLE:Brukdjin: djiyo}}


una vintwadag 27d 8m 2022t (za-misaljin). hanukin angglossa, jongguossa, ao lera malayossa ima.
ya aldok! un djiyodjin, a un poleradan viossa per akote ni tośi ima.


gust maha mahossa, szpil hammasbasu, ao kaku kompyudwaebma.
vintuadag fu un 27d 8m 2022t i. un hanuki anglossa a putonghwossa, awen lera malayossa na śkola imangoro. un dua mahossa, spil hammasbaksu, a kaku kompyudvaima. un yugentena [[leksember 2022]] inemade, a ainlatena [[Davi hanu!|''davi hanu!'']] 40s telraz made. yok tel fu [https://duostories.org/vios-vios duovimi] awen grun un tte, a husketsa [[leksember 2023]]!
 
==govor==
 
afto lehtinen mahaklar yokyok govor fu un tsuite.
 
=== zantropos ===
afto skalla ngkina mitzan ine govor fu un. yam awen yok mitzan ka mono yam na koi, a nai ngkiyena her.
 
tsuite /g/, sore fuwayena mellan sebyazan a de mitzan nil made.


==zantumam==
{| class="wikitable" style="text-align: center"
{| class="wikitable" style="text-align: center"
|+mitzan
|+mitzan
|-
|-
! rowspan="2" |tropos↓!!plas→!! colspan="2" |lepa
! rowspan="2" |tropos↓!!plas→!! colspan="2" |lepa
! colspan="2" |alvyol<ref>hammaslik os alvyolik.</ref>!! colspan="2" |palyatsi
! colspan="2" |alvyol!! colspan="2" |palyatsi
! colspan="2" |ngangi
! colspan="2" |ngangi
!gorla
!gorla
|-
|-
!fal→
!koi→
!uten
!uten
!mit
!mit
Line 22: Line 30:
!mit
!mit
!uten
!uten
!mit  
!mit
!uten
!uten
|-
|-
Line 28: Line 36:
|
|
|m||
|m||
| n
|n
| ||ɲ
| ||ɲ
|
|
Line 36: Line 44:
! colspan="2" |bamba
! colspan="2" |bamba
|p||b||t||d
|p||b||t||d
|(c)
|
| (ɟ)||k|| ɡ
| ||k||
|(ʔ)<ref name=":0">yokutid afto zan yam koske bamba kataeyena, os na owari f silba.</ref>
|
|-
|-
! colspan="2" | bamfendo
! colspan="2" |bamfendo
||
| |
|| ||t͡s||
| |||ts||
|t͡ɕ
|
| d͡ʑ
|
||
| |
||
| |
|
|
|-
|-
! colspan="2" |qis fendo
! colspan="2" |fendo
|f||v||s||z
|ʑ|| ||ɣ
|h
|-
! colspan="2" |sebyazannen
|
|
|
|
|s
|z
| ɕ
|
|
|l
|
|
|j
|
|
|-
|w
! colspan="2" |fendo
||f
||v||
|
|
|(ç)
|
|(x)
|(ɣ)
|h
|-
|-
! colspan="2" | r-lik zan
! colspan="2" |slak
|
|
|
|
Line 80: Line 84:
|
|
|
|
|}
na kundur, sebyazan na govor fu un nai tak klar. yanna go sebyazan ka altid slutśa na komsa, a ein mellanlik sebyazan ka tśiyau na tśiyau plas–sore dekti kraisena os nai, obalik os mellanlik na pikkatai. riso na una ngkina hei mit kutśiplas.
[[Zeting:Dzsijo sebjazantumam.svg|sama=Sebjazantumam fu dzsijodzsin|мини|sebyazantumam per govor fu un. pik na gris ngkina sebyazan ka mono slutśa na koi na strani.]]
=== kakutropos ===
kakutropos fu govor fu un akote mellanlik. nilting komsa kalap yanna her.
{| class="wikitable" style="text-align: center"
|-
! rowspan="2" |tropos↓!!plas→!! colspan="2" |lepa
! colspan="2" |alvyol!! colspan="2" |palyatsi
! colspan="2" |ngangi
!gorla
|-
!koi→
!uten
!mit
!uten
!mit
!uten
!mit
!uten
!mit
!uten
|-
|-
! colspan="2" |syazannen
! colspan="2" |hana
|
|
|(w)
|m||
|n
| ||ny
|
|
|ng
|
|
|-
! colspan="2" |bamba
|p||b||t||d
|
|
| j
| ||k||
|
|
|w
|-
! colspan="2" |bamfendo
| |
| |||ts||
|tś
|dj
| |
| |
|
|
|-
|-
! colspan="2" |flanka
! colspan="2" |fendo
|f||v||s||z
|j|| ||g
|h
|-
! colspan="2" |sebyazannen
|
|
|
|
Line 98: Line 146:
|l
|l
|
|
|(ʎ)
|y
|
|
|w
|
|
|-
! colspan="2" |slak
|
|
|}
{| class="wikitable" style="text-align: center"
|+sebyazan<ref name=":1">nae zettae li katae-syazan yam na gwir.</ref>
|-
! rowspan="2" |katae↓
! plas→!! colspan="2" |fura!!mellan
! colspan="2" |hina
|-
!fal→!!uten!!kraes!!uten
!uten!!kraes
|-
! colspan="2" |oba
|i
|y||
| colspan="2" |ɯ~u<ref name=":3">/u/ yoktid lik /u/ inye nihonossa: yokutid deki mellanlik, os utenkraeslik.</ref>
|-
! colspan="2" |mellan
|ɛ~e || ø|||(ə)
| ||o
|-
! colspan="2" |unna
|(æ)
|
|
|a
|
|
|r
|
|
|}
===zanruru===
*yamhti [ʔ] na mellan f sama syazan inye qigao silba. (ttb. f un [fɯˈʔɯn])<ref name=":0" />
*mangeraz /ptk/ blihti [p̚t̚k̚], na owari f silba os inye gyenmitzan.<ref name=":0" />
*/ɾ/ harhti mange fal, dehti r-lik zan mikava.
=== jongsilbatro ===
* jongsilba-qigaozma nyam, hata '''kírkas''' (💡) ao '''kirkás''' (🍺).
== kakutro ==
===latinkaku===
{| class="wikitable" style="text-align: center"
|+alfakrun
!a
!b
!d
!e
!f
|-
|a
|b
|d
|ɛ~e~ə
|f
|-
!g
!h
!i
!j
!k
|-
|h~x
|i~j
|d͡ʑ
|k
|-
!l
!m
!n
!o
|-
|l
|m
|n
|o
|-
!p
!q
!r
!s
!t
|-
|p
|t͡ɕ
|s
|t
|-
!u
!v
!w
!y
!z
|-
|ɯ~u~w
|v
|w
|j
|z
|-
!(â, ê, ă)
!û, ŷ
!
!
!
|-
|(ə)
|y
|
|
|
|
|
|
|}
{| class="wikitable" style="text-align: center"
|+plukiraenklani
!ae
!ao
! oe
!ng
|-
|aj
|aw
|oj
|-
!ny
!sz
!ts
!tsz
|-
|t͡s
|t͡ɕ
|-
!dzs
!ue
!zs
!
|-
|d͡ʑ
|wi~uj
|
|
|}
|}


====andraruru====
==== sebyazan ====
*yókutid aon yam mit akyút kiráen f jongsílba (ttb. '''''rín'''<nowiki/>'go''), men mángetid móno kóske opéta.
yam eksi ertśiyau sebyazan govor fu un ine. al hei kakuyena na snano—''i u e o a'' per lestesnano go, au ''y'' os ''ă'' per "mellanlik" eksis.
*''i'' ao ''u'' per /j/ ao /w/ inye syazanklani; ''y'' ao ''w'' per /j/ ao /w/ za mitzan. (ttb. ''m'''w'''ai'' os ''m'''w'''a'''e''''' dehti)
*al plukiraenklani hanuyena n'heya zan n'alplas. (ttb. ''ma'''ng'''e'' /ma.ŋe/)
**li zol, brukt'''<nowiki/>'''i '''<nowiki/>'''''<nowiki/>'<nowiki/>'' p'''<nowiki/>'''er mahklar li hei hanena na sebia kiraen. (ttb. ''rin'''<nowiki/>'<nowiki/>'''go'')


===кирилкаку / kirilkaku===
tśiyazma mellan sebyazan mit hentina damellan [a.i] au sebyazanklani [ai̯] nai ngkiyena kakutropos ine. li owaris zan yok silba ine /j/ os /w/ i, kakuyenaki mit ''y'' os ''w'' (prosta per helenazma), li vilna, ttb. ''katay'', ''awki''.
<div class="mw-collapsible mw-collapsed">
{| class="wikitable" style="text-align: center"
|+алфакрун
|-
|a~ɑ
|b
|v
|d
|ɛ~e~ə
|z
|i
|-
, й
!o
|-
|j
|k
| l
|m
|n
|o


|-
li trengena, asobena sebyazan kakuyenaki akyutol, ttb. ''tsúite'', ''prokibtíbsem''.
!п


==== tsui /g/ ====
|-
|p
|s
|t
|ɯ~u
|w
|y
|-
 
!(ъ)
|-
|f
|h~x
|t͡s
 
|t͡ɕ
|d͡ʑ
|(ə)
|}
</div>
 
===اربککو / arabkaku===
<div class="mw-collapsible mw-collapsed">
{| class="wikitable" style="text-align: center"
|+الفاکرُن
 
!(خ)
|-
|a
|p
|b
|t
|t͡ɕ
|d͡ʑ
|(x)
|-
|-
|t͡s
|d
|z
|s
|-
|-
|f
|k
|l
|m
|n
|-
!(ء)‎
!(∅)
|-
|h~x
|u~w
|v
|i~j
|(ʔ)
|(ə)
|}
per syazan, kiraen altid na kiraenkleya oba mitzankiraen:
 
* اِ per /i/, /y/ ao /e/,
* اُ per /u/, /ø/ ao /o/,
* aoen اَ per /a/.


li nae yam mitzankiraen, bruk ا (alif). mena, syazan nae altid kakuyena.
* koske /g/ mellan ni sama sebyazan, datsa anta pipo sebyazankirain obamade, ttb. ''*magazan'' > ''mâzan''.
 
* koske /g/ mellan ni tśiyau sebyazan, datsa kaku ''y'' li pobli /j/; li nai datsa kaku ''g'', ttb. ''*yugent'' > ''yugent'', men ''*yagi'' > ''yayi''.
====andraruru====
* /g/ na tolka os mitzanklani ine kakuyena ''g'' na altid, ttb. ''grun'', ''dag'', ''gormoi''.
 
*bruk-n østarab laskukiraen.
*bruk-n szaddah per gyenmitzan.
</div>
 
 
==hanutro==
yoktid brukti-n festako os tsunagako, dangki na [https://vikoli.org/Brukdjin:Lumakot_Luna/lk#Glossaruul glossaruru f lunamik]. per suruko yam afto.
{| class="wikitable" style="text-align: center"
|+suruko
!suruko
!yena
!tid
!deki
!ak / nae
! colspan="2" |surujin
!spør
|-
| rowspan="3" |(ko)
| rowspan="3" | -(y)ena-
| -dan-, -ha(ji)-
| -(de)ki-
| rowspan="3" | -nae-
| -(u)n-
| -v(i)-
| rowspan="3" | -we-
|-
| -ima-
| -tsa-
| -d(u)-
| -(do)k-
|-
| -(mi)rae-, -po-
| -ti-, -(de)hti-
| -s(ore)-
| -h-, -y- (hei)
|}
<references />
<references />

Latest revision as of 15:39, 21 f’Veramuai 2024


ya aldok! un djiyodjin, a un poleradan viossa per akote ni tośi ima.

vintuadag fu un 27d 8m 2022t i. un hanuki anglossa a putonghwossa, awen lera malayossa na śkola imangoro. un dua mahossa, spil hammasbaksu, a kaku kompyudvaima. un yugentena leksember 2022 inemade, a ainlatena davi hanu! 40s telraz made. yok tel fu duovimi awen grun un tte, a husketsa leksember 2023!

govor

afto lehtinen mahaklar yokyok govor fu un tsuite.

zantropos

afto skalla ngkina mitzan ine govor fu un. yam awen yok mitzan ka mono yam na koi, a nai ngkiyena her.

tsuite /g/, sore fuwayena mellan sebyazan a de mitzan nil made.

mitzan
tropos↓ plas→ lepa alvyol palyatsi ngangi gorla
koi→ uten mit uten mit uten mit uten mit uten
hana m n ɲ ŋ
bamba p b t d k
bamfendo ts
fendo f v s z ɕ ʑ ɣ h
sebyazannen l j w
slak ɾ

na kundur, sebyazan na govor fu un nai tak klar. yanna go sebyazan ka altid slutśa na komsa, a ein mellanlik sebyazan ka tśiyau na tśiyau plas–sore dekti kraisena os nai, obalik os mellanlik na pikkatai. riso na una ngkina hei mit kutśiplas.

Sebjazantumam fu dzsijodzsin
sebyazantumam per govor fu un. pik na gris ngkina sebyazan ka mono slutśa na koi na strani.

kakutropos

kakutropos fu govor fu un akote mellanlik. nilting komsa kalap yanna her.

tropos↓ plas→ lepa alvyol palyatsi ngangi gorla
koi→ uten mit uten mit uten mit uten mit uten
hana m n ny ng
bamba p b t d k
bamfendo ts dj
fendo f v s z ś j g h
sebyazannen l y w
slak r

sebyazan

yam eksi ertśiyau sebyazan govor fu un ine. al hei kakuyena na snano—i u e o a per lestesnano go, au y os ă per "mellanlik" eksis.

tśiyazma mellan sebyazan mit hentina damellan [a.i] au sebyazanklani [ai̯] nai ngkiyena kakutropos ine. li owaris zan yok silba ine /j/ os /w/ i, kakuyenaki mit y os w (prosta per helenazma), li vilna, ttb. katay, awki.

li trengena, asobena sebyazan kakuyenaki akyutol, ttb. tsúite, prokibtíbsem.

tsui /g/

  • koske /g/ mellan ni sama sebyazan, datsa anta pipo sebyazankirain obamade, ttb. *magazan > mâzan.
  • koske /g/ mellan ni tśiyau sebyazan, datsa kaku y li pobli /j/; li nai datsa kaku g, ttb. *yugent > yugent, men *yagi > yayi.
  • /g/ na tolka os mitzanklani ine kakuyena g na altid, ttb. grun, dag, gormoi.