Difference between revisions of "Brukdjin:Dzsijo"

Vikoli kara
Jump to navigation Jump to search
ć (plus!)
 
(73 kawariya namellan na sama brukdjin nai aukiyena)
Line 1: Line 1:
ya aljin! un jiyo, ao leradan vyossa per hantoszi.
<noinclude>{{DISPLAYTITLE:Jiyo}}</noinclude>


una vintwadag 27d 8m 2022t (zamisaljin). hanukin angglossa, jongguossa, ao lera malayossa ima.
Ya aldok! Un '''Jiyo'''jin, a un poleradan Viossa per akote ni tośi ima.


gust maha mahossa, szpil hammasbasu, ao kaku kompyudwaebma.
Vintuadâ fu un i 27d 8m 2022t. Un hanuki Anglossa a Putongossa, awen lera un Malayossa na śkola imangoro. Un spil hammasbaksu, a kaku kompyudvaima. Un yugentena [[leksember 2022|Leksember 2022t]] inemade, a ainlatena [[Davi hanu!|''Davi hanu!'']] 40s telraz made. Yoku tel fu [https://duostories.org/vios-vios Duovimi] awen grun un tte, a husketsa [[Leksember 2023]]!


==zantumam==
==Zan ao kaku==
{| class="wikitable" style="text-align: center"
 
|+mitzan
Afto jang mahaklarti yokyok zantropos a kakutropos govor fu un ine.
 
===Zantropos ===
 
==== Mitzan ====
Afto skalla mkina mitzan ine ungovor.
 
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
!
!Lepa
!Alvyol
!Palyatsi
!Ngangi
!Gorla
|-
|-
! rowspan="2" |tropos↓!!plas→!! colspan="2" |lepa
!Hana
! colspan="2" |alvyol<ref>hammaslik os alvyolik.</ref>!! colspan="2" |palyatsi
|m
! colspan="2" |ngangi
|n
! colspan="2" |gorlanen
|-
| ŋ
!fal→
!uten
!mit
!uten
!mit
!uten
!mit
!uten
!mit
!uten
!mit
|-
! colspan="2" |hana
|
|m||
| n
| |
|
|
|
|
|-
|-
! colspan="2" |bamba
!Bamba
|p||b||t||d
|p&nbsp;&nbsp;b
|t&nbsp;&nbsp;d
|
|
| ||k|| ɡ
|k
|(ʔ)<ref name=":0">yokutid afto zan yam koske bamba kataeyena, os na owari f silba.</ref>
|
|
|-
|-
! colspan="2" | bamfendo
!Bamfendo
||
|| ||t͡s||
|t͡ɕ
| d͡ʑ
||
||
|
|
|-
! colspan="2" |qis fendo
|
|
|s
|z
|
|
|
|t͡s
|t͡ɕ&nbsp;&nbsp;d͡ʑ
|
|
|
|
|-
|-
! colspan="2" |fendo
!Fendo
||f
| f&nbsp;&nbsp;v
||v||
|s&nbsp;&nbsp;z
|
|ɕ&nbsp;&nbsp;ʑ
|ç<ref>[ç] yamti grun /h/ na owarisilba.</ref>
|ɣ
|(ʝ)<ref name=":4" />
|
|
|h
|h
|ʁ<ref name=":4">yamti grun /ɡ/ fuwaòze inye mellan f ni syazan. [ʝ] yam na haji f ein furasyazan, ao [ʁ̞] na andra.</ref>
|-
|-
! colspan="2" |syazannen
!Slak
|
|
| ɾ
|
|
|
|
|
|
|-
!Sebyazannen
|
|
|l
| j
| j
|
|w
|w
|
|
|-
! colspan="2" | szlag
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|-
! colspan="2" |flanka
|
|
|
|l
|
|
|
|
|
|
|}
|}


{| class="wikitable" style="text-align: center"
* /t͡s/ a /s/ deki zanena na [t͡ɕ] a [ɕ] koske akote furalik sebyazan os na mitzanklani.
|+sebyazan<ref name=":1">nae zettae li katae-syazan yam na gwir.</ref>
*/d͡ʑ/ a /ʑ/ sparana [ʑ] made imangoro.
*/h/ deki zanena na [ɦ] os nil na mellan fu ni sebyazan.
*/ɣ/ deki zanena fanśuka: [j] akote furalik sebyazan, [ɰ] akote andra sebyazan, a mãe andra.
 
====Sebyazan====
Na kundur, sebyazan na govor fu un nai tak klar. Yanna go sebyazan ka altid slutśa na komsa, a ein mellanlik sebyazan ka tśiyao na tśiyao plas–sore dekti kraisena os nai, obalik os mellanlik na pikkatai.
 
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
!
! fura
!mellan
!hina
|-
|-
! rowspan="2" |katae↓
!oba
! plas→!! colspan="2" |fura!!mellan
! colspan="2" |hina
|-
!fal→!!uten!!kraes!!uten
!uten!!kraes
|-
! colspan="2" |oba
|i
|i
|y||
|
| colspan="2" |u<ref name=":3">/u/ mangetid hørenalik [ɯ̟ᵝ] inye nihonossa.</ref>
|ɯ
|-
|-
! colspan="2" |mellan
!mellan
|e || ø|||(ə)
|e
| ||o
|ɘ
|o
|-
|-
! colspan="2" |unna
!unna
 
|(æ)
|
|a
|
|
| a
|
|
|}
|}


===zanruru===
* /i/ bliti [ɪ] koske nai asobena. Na naota, /e/ ao /o/ bliti [ɛ] ao [ɤ] koske nai asobena.
*yamhti [ʔ] na mellan f sama syazan inye qigao silba. (ttb. f un [fɯˈʔɯn])<ref name=":0" />
* /ɯ/ yamti mange likzan. Akote niltid sore [u] na gvir.
*/ptk/ razblihti [p̚t̚k̚], na owari f silba os inye gyenmitzan.<ref name=":0" />
* /a/ long hel unnaspeisu; sore deki [ɑ] os [ɐ] na strani.
*/ɾ/ harhti mange fal, dehti r-lik zan mikava.


=== jongsilbatro ===
===Kakutropos===
 
Kakutropos na govor fu un akote mellanlik. Nilting komsa kalap yanna her.
* jongsilba qigaozma nyam, hata '''kírkas''' (💡) ao '''kirkás''' (🍺).  
 
== kakutro ==
{| class="wikitable" style="text-align: center"
{| class="wikitable" style="text-align: center"
|+alfakrun
!a
!(ä)
!b
!c
!d
!e
!f
!g
|-
|-
|a
! rowspan="2" |tropos↓!!plas→!! colspan="2" |lepa
|(æ)
! colspan="2" |alvyol!! colspan="2" |palyatsi
|b
! colspan="2" |ngangi
|t͡ɕ
!gorla
|d
|e~ə
|f
|ɡ~ʁ
|-
|-
!h
! koi→
!i
! uten
!j
!mit
!k
!uten
!l
!mit
!m
!uten
!n
!mit
!o
!uten
!ö
!mit
!uten
|-
|-
|h~ç
! colspan="2" |hana
|i~j
|
|d͡ʑ
|m||
|k
|l
|m
|n
|n
|o
| ||ny
|ø
|
|ng
|
|-
|-
!p
! colspan="2" |bamba
!q
| p||b||t||d
!r
|
!s
| ||k||
!t
|
!u
!v
!w
|-
|-
|p
! colspan="2" |bamfendo
|t͡ɕ
| |
|ɾ
| |||ts ||
|s~z
|
|t
| rowspan="2" |j
|u~w
| |
|y
| |
|v
|
|w
|-
|-
!y
! colspan="2" |fendo
!z
| f||v||s||z
!
| ś|| ||g
!
|h
!
!
!
!
!
|-
|-
|j
! colspan="2" |sebyazannen
|z
|
|
|
|
|
|
| l
|
|
|y
|
|
|w
|
|
|-
! colspan="2" |slak
|
|
|}
|
{| class="wikitable" style="text-align: center"
|
|+plukiraenklani
|r
!ae
!ao
!dzs
!gh
!ly
!ng
!ny
!oe
!sz
|-
|aj
|aw
|d͡ʑ
|oj
|-
!ts
!tsz
!ue
!zs
!
!
!
!
!
|-
|t͡s
|t͡ɕ
|wi~uj
|
|
|
|
Line 276: Line 171:
|}
|}


{| class="wikitable" style="text-align: center"
====Sebyazan====
|+alfakrun
Yam eksi ertśiyao sebyazan govor fu un ine. Al hei kakuyena na snano—''i u e o a'' per lestesnano go, ao ''ă'' os ''ø'' per "mellanlik" eksis.
 
Na andra,
 
* Hanayena sebyazan kakuyenati mit jarperpipo (ttb. ''ã'').
 
*Tśiyazma mellan sebyazan mit hentina damellan [a.i] ao sebyazanklani [ai̯] nai mkiyena kakutropos ine.
|-
|a
|b
|v
|ʁ~ɡ
|d
|e
|z
|-
!нг
|-
|i
|j
|k
|l
|m
|n
|-
!п
|-
|o
|ø
|p
|s
|t
|u
|w
|y
|-
!(ѣ)
|-
|f
|h~ç
|t͡s
|t͡ɕ
|d͡ʑ
|(æ)
|ju
|ja
|}


=== andraruru ===
*Li trengena (ttb. koske opetana), asobena sebyazan kakuyenaki mit akyutpipo, ttb. ''tsúite'', ''prokibtíbsem''.
*akyút brukenahti per mahase jongsilba (koske opeta).
*grav brukena per mki syazan ka mus hanuyena na sebya. ''<nowiki/>''(ttb: tato'''''è'''''ba)
*''i'' ao ''u'' brukena per /j/ ao /w/ inye syazanklani; ''y'' ao ''w'' per /j/ ao /w/ za mitzan. (ttb. ''m'''w'''ai'' men ''mya'''u''''')
*''al'' plukiraenklani ''alplas'' hanuyena na heya zan. (ttb. ''ma'''ng'''e'' /ma.ŋe/)
**li zol, ''<nowiki/>'<nowiki/>'' bru'''<nowiki/>'''ke'''<nowiki/>'''''<nowiki/>''n''<nowiki/>''a '''<nowiki/>'''per mahaklar li he hanena na sebya kiraen. (ttb. ''r'''<nowiki/>'''i'''<nowiki/>'''n'''<nowiki/>'<nowiki/>'''go'')


== mahaklarnen ==
====Tsui /g/====


*Koske /g/ mellan ni sama sebyazan os na koowari, pipo antayena sebyazankirain obamade, ttb. ''*magazan'' > ''mâzan'', ''*dag'' > ''dâ''.
*Koske /g/ mellan ni tśiyao sebyazan, ''y'' kakuyena li pobli /j/; li nai ''g'' ende, ttb. ''*yugent'' > ''yugent'', men ''*yagi'' > ''yayi''.
*Na tolka os ine mitzanklani, /g/ kakuyena ''g'' na altid, ttb. ''grun'', ''gormoi''.
<references />
<references />

Latest revision as of 02:35, 27 f’Kaiisamuai 2024


Ya aldok! Un Jiyojin, a un poleradan Viossa per akote ni tośi ima.

Vintuadâ fu un i 27d 8m 2022t. Un hanuki Anglossa a Putongossa, awen lera un Malayossa na śkola imangoro. Un spil hammasbaksu, a kaku kompyudvaima. Un yugentena Leksember 2022t inemade, a ainlatena Davi hanu! 40s telraz made. Yoku tel fu Duovimi awen grun un tte, a husketsa Leksember 2023!

Zan ao kaku

Afto jang mahaklarti yokyok zantropos a kakutropos govor fu un ine.

Zantropos

Mitzan

Afto skalla mkina mitzan ine ungovor.

Lepa Alvyol Palyatsi Ngangi Gorla
Hana m n ɲ ŋ
Bamba p  b t  d k
Bamfendo t͡s t͡ɕ  d͡ʑ
Fendo f  v s  z ɕ  ʑ ɣ h
Slak ɾ
Sebyazannen l j w
  • /t͡s/ a /s/ deki zanena na [t͡ɕ] a [ɕ] koske akote furalik sebyazan os na mitzanklani.
  • /d͡ʑ/ a /ʑ/ sparana [ʑ] made imangoro.
  • /h/ deki zanena na [ɦ] os nil na mellan fu ni sebyazan.
  • /ɣ/ deki zanena fanśuka: [j] akote furalik sebyazan, [ɰ] akote andra sebyazan, a mãe andra.

Sebyazan

Na kundur, sebyazan na govor fu un nai tak klar. Yanna go sebyazan ka altid slutśa na komsa, a ein mellanlik sebyazan ka tśiyao na tśiyao plas–sore dekti kraisena os nai, obalik os mellanlik na pikkatai.

fura mellan hina
oba i ɯ
mellan e ɘ o
unna a
  • /i/ bliti [ɪ] koske nai asobena. Na naota, /e/ ao /o/ bliti [ɛ] ao [ɤ] koske nai asobena.
  • /ɯ/ yamti mange likzan. Akote niltid sore [u] na gvir.
  • /a/ long hel unnaspeisu; sore deki [ɑ] os [ɐ] na strani.

Kakutropos

Kakutropos na govor fu un akote mellanlik. Nilting komsa kalap yanna her.

tropos↓ plas→ lepa alvyol palyatsi ngangi gorla
koi→ uten mit uten mit uten mit uten mit uten
hana m n ny ng
bamba p b t d k
bamfendo ts j
fendo f v s z ś g h
sebyazannen l y w
slak r

Sebyazan

Yam eksi ertśiyao sebyazan govor fu un ine. Al hei kakuyena na snano—i u e o a per lestesnano go, ao ă os ø per "mellanlik" eksis.

Na andra,

  • Hanayena sebyazan kakuyenati mit jarperpipo (ttb. ã).
  • Tśiyazma mellan sebyazan mit hentina damellan [a.i] ao sebyazanklani [ai̯] nai mkiyena kakutropos ine.
  • Li trengena (ttb. koske opetana), asobena sebyazan kakuyenaki mit akyutpipo, ttb. tsúite, prokibtíbsem.

Tsui /g/

  • Koske /g/ mellan ni sama sebyazan os na koowari, pipo antayena sebyazankirain obamade, ttb. *magazan > mâzan, *dag > .
  • Koske /g/ mellan ni tśiyao sebyazan, y kakuyena li pobli /j/; li nai g ende, ttb. *yugent > yugent, men *yagi > yayi.
  • Na tolka os ine mitzanklani, /g/ kakuyena g na altid, ttb. grun, gormoi.