Difference between revisions of "Brukdjin:Izı"

Vikoli kara
Jump to navigation Jump to search
No edit summary
 
(151 kawariya namellan na sama brukdjin nai aukiyena)
Line 1: Line 1:
İā !! hūr du? haısen un na Izı, au e Vı̇ossaserverdı̇ıng {{mitcac|zataz|za taz}} 2022
<noinclude>{{DISPLAYTITLE:Yan}}</noinclude>
 
== Zantropos ==
== govėr ==
=== Mıtzan ===
=== cactropo ===
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
{| cellpadding=3 style="text-align:center; margin:1em 0; border-collapse:collapse; white-space:nowrap; margin-left: auto; margin-right: auto;"
!
|- style="border-bottom:1px solid #999;"
! lepa
! style="text-align:right;" | cırı̇aın
! alveol
| A || Æ || B || C || D || Ð || E || Ė || F || G || H || I || İ || L || M || N || O || P || Ȝ || R || S || T || U || V || X || Y || Œ || Z || Ƿ || Þ
! zaqalveol
! ŋaŋı
! hına
|-
|-
! style="text-align:right;" | namae
! hana
| ā || ǣ || bē || cē || dē || eð || ē || hė || ef || gē || hā || ī || iē || el || em || en || ō || pē || ȝuȝ || er || es || tē || ū || vē || ex || hȳ || œ̄ || zē || ƿē || þē
| m
|}
| n
 
|  
{|class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
| ŋ
|+ mıtcırı̇aın
|  
|-
|-
! ◌̄
! bamba
| colspan=2 | /◌ː/
| p&nbsp;&nbsp;b
|-
| t&nbsp;&nbsp;d
! ·
| /./
| rowspan=2 | brucen per opeta prostė
|-
! Ś
| /ˈS/
|}
 
=== zæntropo ===
{|class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
|+ asoben
! rowspan = 2 |
! colspan = 2 | fra
! rowspan = 2 | mellan
! rowspan = 2 | hına
|-
! ūncraıs
! craısen
|-
! oba
| style="width: 93px;" | i ⟨ı⟩
| style="width: 93px;" | y
| style="width: 93px;" | ʉ
| style="width: 93px;" |
|-
! mellan
| e
| ø ⟨œ⟩
| ə ⟨ė⟩
| o
|-
! unna
| æ~ɛ ⟨æ⟩
|
|
|
| k&nbsp;&nbsp;g
| ɑ̟ ⟨a⟩
| ʔ
|}
 
# <math>\begin{bmatrix}+sjazaen\\+unna\end{bmatrix}\rightarrow\begin{bmatrix}+sjazaen\\+unna\\+hina\end{bmatrix}/\begin{bmatrix}+sjazaen\\+fra\end{bmatrix}</math>_
# ⟨ā⟩ e [ɑː].
# ⟨ea⟩ e [æɑ].
 
{|class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
! colspan = 2 |
! colspan = 2 | lepa
! colspan = 2 | hammas
! colspan = 2 | alveol
! colspan = 2 | palı̇atsı
! colspan = 2 | ngangi
! colspan = 2 | gorlalıc
|-
! colspan = 2 | hana
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" | m
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" | n
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" | ŋ ⟨ng⟩
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
|-
|-
! colspan = 2 | bamba
! gusoq
| p
| b
|
|
| t͡s
| t͡ɕ&nbsp;&nbsp;d͡ʑ
|
|
| t
| d
|
|
|
|-
| k ⟨c⟩
! fendo
| f&nbsp;&nbsp;v
| s&nbsp;&nbsp;z
| ɕ&nbsp;&nbsp;ʑ
|  
|  
| ʔ ⟨ȝ⟩
| h
|
|-
|-
! colspan = 2 | fendono
! szlak
| f
| v
| θ ⟨þ⟩
| ð
| s
| z
|
|
| ɾ
|
|
|
|
| ɣ ⟨g⟩
| h
|
|
|-
|-
! colspan = 2 | parası̇azæn
! razkıva
|
|
| r
|
|
|
| (ʀ)
|-
! parasȷa
|
|
|
|
|
|
| l
| j
| w
|}
* /d͡ʑ/ dekı zanena pak [ʑ] na owarı fu sılba os za /ɾ/.
* /h/ zanena [h] nasnano, ale ȷam mangy eksotatoeba. Na owarı fu sılba, tı [x]. Za mıtzan na sılbahadzı, tı [χ~ʀ̊].
* /ʀ/ fstooȷna pak /gh/.
* /k/ au /g/ paȷatotzena deq [i] os [ɪ].
* /ɾ/ dekı zanena [r] na hadzı fu kotoba.
* Jam ȷoku raz dana /n/ heel sılba, alraz grun zankestena.
=== Sȷazan ===
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
!
! fyra
! mellan
! hına
|-
! oba
| i(ː)
|
| u(ː)
|-
! paraqoba
| ɪ
|
|
| j ⟨ı̇⟩
|
|
| w ⟨ƿ⟩
|-
! mellan
| e(ː)
| ə(ː)
| o(ː)
|-
! unna
|
| a(ː)
|
|}
* /i/ ka naı asobena dekı blı [ɪ] os hatsa [e], ale na owarı fu kotoba.
* /u/ ka naı asobena dekı blı [ʊ]. Awen dekı blı [y] para paȷatsızan.
* /e/ zanena [ɛ].
* /o/ dekı zanena [ʊ] za /a e i/.
* /a/ ka naı asobena nasnano blı [ɐ].
* Jam zankawarı med zanpıtkazma. /eː/ pluszpraraqoba kana /e/, ka [ɪː~eː] lı zanena. Tak awen na /oː/ ka dekı blı [ʊː]. /əː/ akote alraz [ɘː].
* /eə/ au /uə/ lakı, ale /uə/ dekı [uə~ʊə~oə] os hatsa [uo] ([wo] za mıtzan).
=== Asob ===
Hatsa naı kakyȷna nasnano, asob vıktı. Natatoeba, /ˈkiɾkas/ (lesztybısztra tıŋ na modu) au /kiɾˈkas/ (stof ka kımahaqafdrunkıe), rȷoo kakyȷna ⟨kırkas⟩.
 
== Kakytropos ==
{| cellpadding=3 style="text-align:center; margin:1em 0; border-collapse:collapse; white-space:nowrap; margin-left: auto; margin-right: auto;"
|- style="border-bottom:1px solid #999;"
! style="text-align:right;" | stuur
| A || B || K || D || E || F || G || H || I || J || L || M || N || Ŋ || O || P || Q || R || S || T || U || V || W || X || Y || Z
|-
! style="text-align:right;" | tsıısaı
| a || b || k || d || e || f || g || h || ı || ȷ || l || m || n || ŋ || o || p || q || r || s || t || u || v || w || x || y || z
|}
=== Mıtzan ===
{| class="wikitable"
! colspan="2" |kıraın
!zan
!tzyıteq
|-
| colspan="2" |'''b'''
|/b/
|
|
|-
| colspan="2" |'''k'''
|/k/
|
|
|-
|-
! colspan = 2 | slac
| colspan="2" |'''d'''
|/d/
|
|
|-
| colspan="2" |'''ds'''
|/d͡z/
|Mono na booszkotoba.
|-
| colspan="2" |'''dz'''
|/d͡ʑ/
|
|
|-
| colspan="2" |'''f'''
|/f/
|
|
|-
| colspan="2" |'''g'''
|/g/
|
|
|-
| colspan="2" |'''h'''
|/h/
|
|
| ɾ̠ ⟨r⟩
|-
| colspan="2" |'''hȷ'''
|/ɕ/
|
|
|-
| colspan="2" |'''ȷ'''
|/j/
|
|
|-
| colspan="2" |'''l'''
|/l/
|
|
|-
| colspan="2" |'''m'''
|/m/
|
|
|-
| rowspan="2" |'''n'''
|nasnano
|/n/
|
|
|-
|deq ⟨g, k, ŋ⟩
|/ŋ/
|
|
|}
# /h/ ngangosencı na [x].
# /ɣ/ blı [g] na hazı̇ fu coto os asoben sılbė, au blı [x] de mıtzæn.
# /hi/ au /ɣi/ e [çi] au [ʝi].
# Lı fendono za ūnasob sı̇azæn, sore blı coı̇en. (<small>ttb.</small> ''seƿas'' [ˈsewɐz])
# ⟨r⟩ e [rˠ] de mıtzæn.
==== zænrūr ====
* **S̄MM → SMM
* #mb, #nd → #b, #d
=== glossrūr ===
{| class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
!
! colspan = "3" | vırta
|-
|-
! parı̇at
| colspan="2" |'''p'''
! helþruı̇en
|/p/
! tyn
|
! bengen
|-
|-
! toaīmno
| colspan="2" |'''q'''
| ı̇ėlera
|/ʔ/
| lera
|⟨q⟩ naı dekı na hadzı fu kotoba.
| lerend
|-
|-
! gozarno
| colspan="2" |'''r'''
| ı̇ėleraı̇en
|/ɾ/
| leraı̇en
|
| rowspan = 2 |
|-
|-
! crungut
| colspan="2" |'''rr'''
| ı̇ėlerahan
|/r/
| lerahan
|
|}
 
==== conen ====
{| class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
|+ namaosca
!
! ımı
! tatoeba
|-
|-
! -(a)zma
| rowspan="2" |'''rz'''
| tac ce
|nasnano
| vapazma
|/ʑ/
|Nılraz na owarı fu kotoba.
|-
|-
! -ca
|na ȷottaı kotoba
| ı̇oc ce, tuo ce (þaten)
|/ɾz/
| vrasca
|
|-
|-
! -na
| rowspan="2" |'''s'''
| (ras fu) ce þruı̇en
|nasnano
| sllutı̇na
|/s/
|
|-
|-
! -vaz
|deq andr mıtzan ale /ʔ/, za ⟨f⟩
| vaz fu
|/ɕ/
| tymvaz
|
|}
 
{| class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
|+ þrucosca
!
! ımı
! tatoeba
|-
|-
! an-
| colspan="2" |'''sȷ'''
| made, na-
|/ɕ/
| ansı̇coı
|
|-
|-
! -blı
| colspan="2" |'''sz'''
| blı
|/s/
| gamlblı
|
|-
|-
! mah-
| colspan="2" |'''t'''
| mah tac
|/t/
| mahclār
|
|-
|-
! -os
| colspan="2" |'''ts'''
| mah tac
|/t͡ɕ/
| sı̇ros
|
|-
|-
! rım-
| colspan="2" |'''tz'''
| made rı̇ō, ƿement
|/t͡s/
| rımfesta
|
|}
 
{| class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
|+ lıccosca
!
! ımı
! tatoeba
|-
|-
! -ıt
| colspan="2" |'''v'''
| har (māngė) os sat mıt
|/v/
| pæsı̇ūnıt
|
|-
|-
! -lıc
| colspan="2" |'''w'''
| lıc
|/w/
| ısı̇lıc
|
|-
|-
! -no
| colspan="2" |'''x'''
| fu, cara, long, har ımpla fu, os festena mit
|/ɕ/
| Francno
|Mono na kotoba ⟨xnopyt⟩.
|-
|-
! un-
| colspan="2" |'''z'''
| ūðn
|/z/
| unzı̇angė
|
|}
|}
 
=== Sȷazan===
{| class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
{| class="wikitable"
|+ tropcosca
! colspan="2" |kıraın
!
!zan
! ımı
! tatoeba
|-
|-
! na-
| colspan="2" |'''a'''
| na trop fu, na vaz fu, na tac vaz
|/a/
| nagvır
|-
|-
! -ment
| colspan="2" |'''aa'''
| made, na strela fu
|/aː/
| hınament
|-
|-
! -ras
| colspan="2" |'''e'''
| na ras fu
|/e/
| cırı̇aınras
|}
 
{| class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
|+ tyn
!
! ımı
! tatoeba
|-
|-
! stryc-
| colspan="2" |'''ea'''
| tsuryc, na svār, gı̇en
|/eə/
| stryccoı
|-
|-
! tė-
| colspan="2" |'''ee'''
| natı̇gautı̇gau, lās cara rı̇ō
|/eː/
| tėsı̇coı
|-
|-
! ymb-
| colspan="2" |'''ı'''
| na encraıstren
|/i/
| ymbzarpa
|}
 
==== paranamae ====
{| class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
!
! 1s
! 2s
! 3s
|-
|-
! aın
| colspan="2" |'''ıe'''
| un
|/ɪ/
| du
| sore
|-
|-
! plus
| colspan="2" |'''ıı'''
| vı
|/iː/
| doc
| heı
|}
 
== govar ==
{|class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
! rowspan = 2 |
! colspan = 2 | fura
! rowspan = 2 | hina
|-
|-
! utenkrais
| rowspan="2" |'''o'''
! kraisen
|nasnano
|/o/
|-
|-
! oba
|za ⟨a, e, ı⟩
| style="width: 93px;" | i
|/.o/
| style="width: 93px;" | y
| style="width: 93px;" | u
|-
|-
! melan
| colspan="2" |'''oo'''
| e
|/oː/
|
| o
|-
! unna
| colspan = 3 | a
|}
 
{|class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
!
! colspan = 2 | lepa
! colspan = 2 | alveol
! colspan = 2 | zaalveol
! colspan = 2 | pallatsi
! colspan = 2 | ngangi
! colspan = 2 | gorlalik
|-
|-
! hana
| colspan="2" |'''u'''
| style="width: 67px;" |
|/u/
| style="width: 67px;" | m
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" | n
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |ɲ ⟨nn⟩
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" | ŋ ⟨ng⟩
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
|-
|-
! bamba
| colspan="2" |'''uo'''
| p
|/uə/
| b
| t
| d
|
|
|
|
| k
| g
| ʔ ⟨-⟩
|
|-
! slilu
|
|
|
|
| t͡ʃ ⟨c⟩
| d͡ʒ ⟨z⟩
|
|
|
|
|
|
|-
|-
! fendono
| colspan="2" |'''uu'''
| f
|/uː/
| v
| s
|
| ʃ ⟨si, sc⟩
|
|
|
|
|
| h
|
|-
|-
! siazanlik
| colspan="2" |'''y'''
|
|/ə/
|
|
| l
|
|
|
| j ⟨j, ll⟩
|
| w
|
|
|-
|-
! slak
| colspan="2" |'''yy'''
|
|/əː/
|
|
| ɾ̠ ⟨r⟩
|
|
|
|
|
|
|
|
|}
|}
== Glossaryyry ==
=== Padedzparȷat ===
[[Zeting:2gr.jpg|мини|Al tatoebafras na afto teel hanu oba afto rıso.]]
Ausztronesıanopadedzparȷat bruukena. Kıbalıe, padedztropos kawarı fantsuka fal fu syrykoto (sȷuutsu). Keery ȷam.
# '''syrysȷuutsu''': -∅
# '''ȷenasȷuutsu''': -ena, -ȷna
# '''nasısȷuutsu''': -an, -han, -qan
# '''bruuksȷuutsu''': -ol
Au ȷam go fal fu padedz med padedzkotoba fuheı.
# '''terafal''': te
# '''karıfal''': rı
# '''treszfal''': na, ınny, oba...
# '''mıtfal''': mıt
# '''fufal''': fu
Tınkoto ka ȷam deq syrykoto os aıns na fras, alraz terafal lı naı med padedzkoto.
*: Pasȷuun kaky rı kıraın.
*: Rı kıraın, pasȷuun kaky.
*: Kıraın kakyȷna rı pasȷuun.
*: Rı pasȷuun, kıraın kakyȷna.
Lı endy ȷam terafalkoto, tınkoto ka ȷam za syrykoto, alraz karıfal lı naı med padedzkoto.
*: Pasȷuun kaky kıraın.


=== tatoeba ===
*: Kıraın kakyȷna pasȷuun.
: Jā alzin, brātul na "Davi Hanu". Mazik un, au un awen jewāldzin os atamapasiūn nato podkast.

Latest revision as of 00:31, 30 f’Veramuai 2024

Zantropos

Mıtzan

lepa alveol zaqalveol ŋaŋı hına
hana m n ŋ
bamba p  b t  d k  g ʔ
gusoq t͡s t͡ɕ  d͡ʑ
fendo f  v s  z ɕ  ʑ h
szlak ɾ
razkıva r (ʀ)
parasȷa j w
  • /d͡ʑ/ dekı zanena pak [ʑ] na owarı fu sılba os za /ɾ/.
  • /h/ zanena [h] nasnano, ale ȷam mangy eksotatoeba. Na owarı fu sılba, tı [x]. Za mıtzan na sılbahadzı, tı [χ~ʀ̊].
  • /ʀ/ fstooȷna pak /gh/.
  • /k/ au /g/ paȷatotzena deq [i] os [ɪ].
  • /ɾ/ dekı zanena [r] na hadzı fu kotoba.
  • Jam ȷoku raz dana /n/ heel sılba, alraz grun zankestena.

Sȷazan

fyra mellan hına
oba i(ː) u(ː)
paraqoba ɪ
mellan e(ː) ə(ː) o(ː)
unna a(ː)
  • /i/ ka naı asobena dekı blı [ɪ] os hatsa [e], ale na owarı fu kotoba.
  • /u/ ka naı asobena dekı blı [ʊ]. Awen dekı blı [y] para paȷatsızan.
  • /e/ zanena [ɛ].
  • /o/ dekı zanena [ʊ] za /a e i/.
  • /a/ ka naı asobena nasnano blı [ɐ].
  • Jam zankawarı med zanpıtkazma. /eː/ pluszpraraqoba kana /e/, ka [ɪː~eː] lı zanena. Tak awen na /oː/ ka dekı blı [ʊː]. /əː/ akote alraz [ɘː].
  • /eə/ au /uə/ lakı, ale /uə/ dekı [uə~ʊə~oə] os hatsa [uo] ([wo] za mıtzan).

Asob

Hatsa naı kakyȷna nasnano, asob vıktı. Natatoeba, /ˈkiɾkas/ (lesztybısztra tıŋ na modu) au /kiɾˈkas/ (stof ka kımahaqafdrunkıe), rȷoo kakyȷna ⟨kırkas⟩.

Kakytropos

stuur A B K D E F G H I J L M N Ŋ O P Q R S T U V W X Y Z
tsıısaı a b k d e f g h ı ȷ l m n ŋ o p q r s t u v w x y z

Mıtzan

kıraın zan tzyıteq
b /b/
k /k/
d /d/
ds /d͡z/ Mono na booszkotoba.
dz /d͡ʑ/
f /f/
g /g/
h /h/
hȷ /ɕ/
ȷ /j/
l /l/
m /m/
n nasnano /n/
deq ⟨g, k, ŋ⟩ /ŋ/
p /p/
q /ʔ/ ⟨q⟩ naı dekı na hadzı fu kotoba.
r /ɾ/
rr /r/
rz nasnano /ʑ/ Nılraz na owarı fu kotoba.
na ȷottaı kotoba /ɾz/
s nasnano /s/
deq andr mıtzan ale /ʔ/, za ⟨f⟩ /ɕ/
sȷ /ɕ/
sz /s/
t /t/
ts /t͡ɕ/
tz /t͡s/
v /v/
w /w/
x /ɕ/ Mono na kotoba ⟨xnopyt⟩.
z /z/

Sȷazan

kıraın zan
a /a/
aa /aː/
e /e/
ea /eə/
ee /eː/
ı /i/
ıe /ɪ/
ıı /iː/
o nasnano /o/
za ⟨a, e, ı⟩ /.o/
oo /oː/
u /u/
uo /uə/
uu /uː/
y /ə/
yy /əː/

Glossaryyry

Padedzparȷat

Al tatoebafras na afto teel hanu oba afto rıso.

Ausztronesıanopadedzparȷat bruukena. Kıbalıe, padedztropos kawarı fantsuka fal fu syrykoto (sȷuutsu). Keery ȷam.

  1. syrysȷuutsu: -∅
  2. ȷenasȷuutsu: -ena, -ȷna
  3. nasısȷuutsu: -an, -han, -qan
  4. bruuksȷuutsu: -ol

Au ȷam go fal fu padedz med padedzkotoba fuheı.

  1. terafal: te
  2. karıfal: rı
  3. treszfal: na, ınny, oba...
  4. mıtfal: mıt
  5. fufal: fu

Tınkoto ka ȷam deq syrykoto os aıns na fras, alraz terafal lı naı med padedzkoto.

  • Pasȷuun kaky rı kıraın.
    Rı kıraın, pasȷuun kaky.
  • Kıraın kakyȷna rı pasȷuun.
    Rı pasȷuun, kıraın kakyȷna.

Lı endy ȷam terafalkoto, tınkoto ka ȷam za syrykoto, alraz karıfal lı naı med padedzkoto.

  • Pasȷuun kaky kıraın.
  • Kıraın kakyȷna pasȷuun.
Retrieved from "https://vikoli.org/index.php?title=Brukdjin:Izı&oldid=5918"