Difference between revisions of "Brukdjin:Izı"
(→padȷez) |
No edit summary |
||
(162 kawariya namellan na sama brukdjin nai aukiyena) | |||
Line 1: | Line 1: | ||
<noinclude>{{DISPLAYTITLE: | <noinclude>{{DISPLAYTITLE:Yan}}</noinclude> | ||
= | Yaa! Un Yan, ka lera Vıossa rara lık plus kana nı tosyı taz 6m 17d 2022t (vıntuadaag). | ||
== | == Zantropos == | ||
{|class="wikitable" style="text-align: center | === Mıtzan === | ||
{| class="wikitable" style="text-align: center;" | |||
! | ! | ||
! | ! lepa | ||
! | ! alveol | ||
! za'alveol | |||
! ŋaŋı | |||
! hına | ! hına | ||
|- | |- | ||
! | ! hana | ||
| | | m | ||
| n | |||
| | |||
| ŋ | |||
| | |||
|- | |- | ||
! | ! bamba | ||
| | | p b | ||
| t d | |||
| | |||
| | | | ||
| k | | k g | ||
| ʔ | |||
| ʔ | |||
|- | |- | ||
! | ! guso' | ||
| | | | ||
| t͡s d͡z | |||
| t͡ɕ d͡ʑ | |||
| | | | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
! | ! fendo | ||
| f | | f v | ||
| s z | |||
| s | | ɕ ʑ | ||
| | |||
| | |||
| | |||
| h | | h | ||
|- | |- | ||
! | ! slak | ||
| | | | ||
| ɾ | |||
| | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
| | |- | ||
! razkıva | |||
| | | | ||
| | | r | ||
| | | | ||
| | |||
| (ʀ) | |||
|- | |- | ||
! | ! parasya | ||
| | | | ||
| l | |||
| j | |||
| w | |||
| | | | ||
|} | |} | ||
* /d͡ʑ/ dekı zanena pak [ʑ] na owarı fu sılba os za /ɾ/. | |||
* /h/ zanena [h] nasnano, ale yam mange eksotatoeba. Na owarı fu sılba, tı [x]. Za mıtzan na sılbahadzı, tı [χ~ʀ̊]. | |||
* /ʀ/ fstooȷna pak /gh/. | |||
* /k/ au /g/ payatocena de' [i] os [ɪ]. | |||
* /ɾ/ dekı zanena [r] na hadzı fu kotoba. | |||
* Yam yoku raz dana /n/ heel sılba, alraz grun zankestena. | |||
{| | === Syazan === | ||
|- | {| class="wikitable" style="text-align: center;" | ||
! | ! | ||
| | ! føra | ||
! mellan | |||
! hına | |||
|- | |||
! oba | |||
| i(ː) | |||
| | |||
| u(ː) | |||
|- | |- | ||
! | ! mellan | ||
| | | eː | ||
| | | ə(ː) | ||
| o(ː) | |||
|- | |- | ||
| | ! unna | ||
| ɛ(ː) | |||
| a(ː) | |||
| | |||
|} | |} | ||
* /i/ ka naı asobena dekı blı [ɪ] os hatsa [e], alıe na owarı fu kotoba. | |||
* /u/ ka naı asobena dekı blı [ʊ]. Awen dekı blı [y] para payatsızan. | |||
* /e/ zanena [ɛ] os [ɪ~ɛ] na owarı fu sılba lı nıl asob. | |||
* /o/ dekı zanena [ʊ] za /a e i/. | |||
* /a/ ka naı asobena nasnano blı [ɐ]. | |||
* Yam zankawarı med zanpıtkazma. /eː/ plusprara'oba kana /e/, ka [ɪː~eː] lı zanena. Tak awen na /oː/ ka dekı blı [ʊː]. /əː/ akotıe alraz [ɘː]. | |||
* /eə/ au /uə/ lakı, alıe /uə/ dekı [uə~ʊə~oə] os hatsa [uo]. | |||
=== Asob === | |||
Hatsa naı kakeȷna nasnano, asob vıktı. Natatoeba, /ˈkiɾkas/ (lestebıstra tıng na modu) au /kiɾˈkas/ (stof ka kımaha'afdrunkıe), ryoo kakeȷna ⟨kırkas⟩. | |||
=== Dzowokake === | |||
: ''Da leeze: [[Brukdjin:Izı/Dzowokaky|Dzowokake]]'' | |||
= | == Kaketropos == | ||
{| cellpadding=3 style="text-align:center; margin:1em 0; border-collapse:collapse; white-space:nowrap; margin-left: auto; margin-right: auto;" | {| cellpadding=3 style="text-align:center; margin:1em 0; border-collapse:collapse; white-space:nowrap; margin-left: auto; margin-right: auto;" | ||
|- style="border-bottom:1px solid #999;" | |- style="border-bottom:1px solid #999;" | ||
! style="text-align:right;" | | ! style="text-align:right;" | stuur | ||
| A | | A || B || C || D || E || F || G || H || I | ||
|J | |||
|K|| L || M || N || Ŋ || O | |||
|Ø|| P || ' || R || S || T || U || V || W || X || Y || Z | |||
|- | |- | ||
! style="text-align:right;" | | ! style="text-align:right;" | tsıısaı | ||
| | | a || b || c || d || e || f || g || h || ı | ||
|ȷ | |||
|k|| l || m || n || ŋ || o | |||
|ø|| p || ' || r || s || t || u || v || w || x || y || z | |||
|} | |} | ||
=== Mıtzan === | |||
{|class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! colspan="2" |kıraın | |||
!zan | |||
!cøıte' | |||
|- | |- | ||
| colspan="2" |'''b''' | |||
| colspan=2 | / | |/b/ | ||
| | |||
|- | |- | ||
| colspan="2" |'''c''' | |||
| / | |/t͡s/ | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| colspan="2" |'''k''' | |||
| | |/k/ | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| colspan="2" |'''d''' | |||
|/d/ | |||
| | |||
|- | |- | ||
| colspan="2" |'''ds''' | |||
| | |/d͡z/ | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| colspan="2" |'''dz''' | |||
| | |/d͡ʑ/ | ||
| | | | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| colspan="2" |'''f''' | |||
| | |/f/ | ||
| | | | ||
|- | |||
| colspan="2" |'''g''' | |||
|/g/ | |||
| | | | ||
|- | |- | ||
| colspan="2" |'''h''' | |||
|/h/ | |||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| colspan="2" |'''hy''' | |||
|/ɕ/ | |||
| | |||
| | | | ||
|- | |||
|'''ȷ''' | |||
|deʼ medzan | |||
|/j/ | |||
| | | | ||
| | |- | ||
| | | colspan="2" |'''y''' | ||
|/j/ | |||
| | | | ||
|- | |||
| colspan="2" |'''l''' | |||
|/l/ | |||
| | | | ||
| | |- | ||
| | | colspan="2" |'''m''' | ||
| | |/m/ | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| rowspan="2" |'''n''' | |||
|nasnano | |||
|/n/ | |||
| | |||
| | |||
| | | | ||
|- | |||
|de' ⟨g, k, ŋ⟩ | |||
|/ŋ/ | |||
| | | | ||
|- | |||
| rowspan="2" |'''ng''' | |||
|na owarı fu kotoba | |||
|/ŋ/ | |||
| | | | ||
| | |- | ||
| | |na mellan fu kotoba | ||
|/ŋg/ | |||
| | | | ||
|- | |- | ||
|'''ŋ''' | |||
|na mellan au hadzı fu kotoba | |||
|/ŋ/ | |||
| | | | ||
|- | |||
| colspan="2" |'''p''' | |||
|/p/ | |||
| | | | ||
|- | |||
| colspan="2" |'''<nowiki/>'''' | |||
|/ʔ/ | |||
|⟨'⟩ naı dekı na hadzı fu kotoba. | |||
|- | |||
| colspan="2" |'''r''' | |||
|/ɾ/ | |||
| | | | ||
|- | |||
| colspan="2" |'''rr''' | |||
|/r/ | |||
| | | | ||
|- | |||
| rowspan="2" |'''s''' | |||
|nasnano | |||
|/s/ | |||
| | | | ||
| | |- | ||
|yorraz, de' andr mıtzan alıe /ʔ/, za ⟨f⟩ | |||
|/ɕ/ | |||
| | | | ||
| | |- | ||
|'''sh''' | |||
|na owarı fu kotoba | |||
|/ɕ/ | |||
| | | | ||
| | |- | ||
|'''sy''' | |||
|na hadzı os mellan fu kotoba | |||
|/ɕ/ | |||
| | | | ||
|- | |||
| colspan="2" |'''t''' | |||
|/t/ | |||
| | | | ||
|- | |- | ||
| colspan="2" |'''ts''' | |||
|/t͡ɕ/ | |||
| | | | ||
|- | |||
| colspan="2" |'''v''' | |||
|/v/ | |||
| | | | ||
|- | |||
| colspan="2" |'''w''' | |||
|/w/ | |||
| | | | ||
|- | |||
| colspan="2" |'''x''' | |||
|/ɕ/ | |||
|Mono na kotoba ⟨xnopyt⟩. | |||
|- | |||
| colspan="2" |'''z''' | |||
|/z/ | |||
| | | | ||
|- | |||
| colspan="2" |'''zy''' | |||
|/ʑ/ | |||
| | | | ||
| | |} | ||
=== Syazan=== | |||
{| class="wikitable" | |||
! colspan="2" |kıraın | |||
!zan | |||
|- | |||
| colspan="2" |'''a''' | |||
|/a/ | |||
|- | |||
| colspan="2" |'''aa''' | |||
|/aː/ | |||
|- | |||
| colspan="2" |'''ae''' | |||
|/ɛː/ | |||
|- | |||
| rowspan="2" |'''e''' | |||
| | | | ||
|/e/ | |||
|- | |||
|na owarıs fu kotoba yttn asob | |||
|/ə/ | |||
|- | |||
| colspan="2" |'''ea''' | |||
|/eə/ | |||
|- | |||
| colspan="2" |'''ee''' | |||
|/eː/ | |||
|- | |||
| colspan="2" |'''ı''' | |||
|/i/ | |||
|- | |||
| colspan="2" |'''ıe''' | |||
|/e/ | |||
|- | |||
| colspan="2" |'''ıı''' | |||
|/iː/ | |||
|- | |||
| rowspan="2" |'''o''' | |||
|nasnano | |||
|/o/ | |||
|- | |||
|za ⟨a, e, ı⟩ | |||
|/.o/ | |||
|- | |||
| colspan="2" |'''oo''' | |||
|/oː/ | |||
|- | |||
| colspan="2" |'''u''' | |||
|/u/ | |||
|- | |||
| colspan="2" |'''uo''' | |||
|/uə/ | |||
|- | |||
| colspan="2" |'''uu''' | |||
|/uː/ | |||
|- | |||
| colspan="2" |'''ø''' | |||
|/ə/ | |||
|- | |||
| colspan="2" |'''øø''' | |||
|/əː/ | |||
|} | |||
== Glossarøøre == | |||
=== Paryat === | |||
[[Zeting:2gr.jpg|мини|Al tatoebafras na afto teel hanu oba afto rıso.]] | |||
{| class="wikitable" | |||
|+ımı fu tont fal | |||
! | |||
!{{varje|#24408E|'''terafal'''}} | |||
!{{varje|#E40303|'''karıfal'''}} | |||
!{{varje|#732982|'''nafal'''}} | |||
!{{varje|#FCD116|'''mıtfal'''}} | |||
|- | |||
! rowspan=2 | sørøsyuutsu | |||
|Ka sørø? | |||
|Na ka made' sørø? | |||
|Doko sørø? | |||
|Bruuk ka pr sørø? | |||
|- | |||
| colspan=4 | {{varje|#24408E|Pasyuun}} '''kake''' {{varje|#E40303|rı kıraın}} {{varje|#732982|na paperı}} {{varje|#FCD116|mıt sıkat}}. | |||
|- | |||
! rowspan=2 | yenasyuutsu | |||
|Na ka made' sørø? | |||
|Ka sørø? | |||
|Doko sørø? | |||
|Bruuk ka pr sørø? | |||
|- | |||
| colspan=4 | {{varje|#24408E|Kıraın}} '''kakeȷna''' {{varje|#E40303|rı pasyuun}} {{varje|#732982|na paperı}} {{varje|#FCD116|mıt sıkat}} | |||
|- | |||
! rowspan=2 | nasısyuutsu | |||
|Doko sørø? | |||
|Ka sørø? | |||
|Na ka made' sørø? | |||
|Bruuk ka pr sørø? | |||
|- | |||
| colspan=4 | {{varje|#24408E|Paperı}} '''kakø'an''' {{varje|#E40303|rı pasyuun}} {{varje|#732982|na kıraın}} {{varje|#FCD116|mıt sıkat}}. | |||
|- | |||
! rowspan=2 | bruuksyuutsu | |||
|Bruuk ka pr sørø? | |||
|Ka sørø? | |||
|Doko sørø? | |||
|Na ka made' sørø? | |||
|- | |||
| colspan=4 | {{varje|#24408E|Sıkat}} '''kakøhol''' {{varje|#E40303|rı pasyuun}} {{varje|#732982|na paperı}} {{varje|#FCD116|mıt kıraın}} | |||
|} | |||
Austronesıanopadedzparyat bruukena. Kıbalıe, padedztropos kawarı fantsuka fal fu sørøkoto (syuutsu). Keere yam. | |||
# '''sørøsyuutsu''': -∅ | |||
# '''yenasyuutsu''': -ena, -ȷna | |||
# '''nasısyuutsu''': -an, -han, -'an | |||
# '''bruuksyuutsu''': -ol, -hol | |||
Au yam go fal fu padedz med padedzkotoba fuheı. | |||
# {{varje|#24408E|'''terafal'''}}: te | |||
# {{varje|#E40303|'''karıfal'''}}: rı | |||
# {{varje|#732982|'''nafal'''}}: na, ınne, oba... | |||
# {{varje|#FCD116|'''mıtfal'''}}: mıt | |||
# {{varje|#008026|'''fufal'''}}: fu | |||
{| class="wikitable" | |||
|+ | |||
!røøre | |||
!tatuıba | |||
|- | |||
|Kotokoto ka yam de' rıfal os sørøkoto, nogvos terafal ønpadezyena. | |||
| | | | ||
*:{{varje|#24408E|Pasyuun}} '''kake''' {{varje|#E40303|rı kıraın}}. | |||
*: {{varje|#24408E|Pasyuun}} {{varje|#E40303|rı kıraın}} '''kake'''. | |||
*: {{varje|#E40303|Rı kıraın}}, {{varje|#24408E|pasyuun}} '''kake'''. | |||
*: {{varje|#24408E|Kıraın}} '''kakeȷna''' {{varje|#E40303|rı pasyuun}}. | |||
*: {{varje|#24408E|Kıraın}} {{varje|#E40303|rı pasyuun}} '''kakeȷna'''. | |||
*: {{varje|#E40303|Rı pasyuun}}, {{varje|#24408E|kıraın}} '''kakeȷna'''. | |||
|- | |||
|Kotokoto ka yam za sørøkoto, nogvos karıfal ønpadezyena. | |||
| | | | ||
*: {{varje|#24408E|Pasyuun}} '''kake''' {{varje|#E40303|kıraın}}. | |||
*: '''Kake''' {{varje|#E40303|kıraın}}. | |||
*: {{varje|#24408E|Kıraın}} '''kakeȷna''' {{varje|#E40303|pasyuun}}. | |||
*: '''Kakeȷna''' {{varje|#E40303|pasyuun}}. | |||
|- | |||
|Terafalkoto ka yam za sørøkoto, padezyena rı ⟨te⟩. | |||
| | | | ||
*:'''Kake''' {{varje|#24408E|te pasyuun}}. | |||
*: <s>Kake pasyuun.</s> | |||
*: '''Kakeȷna''' {{varje|#24408E|te kıraın}}. | |||
*: <s>Kakeȷna kıraın.</s> | |||
|- | |||
|Terafalkoto ka yam de' sørøkoto, padezyena rı ⟨rı⟩. | |||
| | | | ||
*: {{varje|#E40303|Rı kıraın}} '''kakeȷna'''. | |||
*: <s>Kıraın kake.</s> | |||
*: {{varje|#E40303|Rı pasyuun}} '''kakeȷna'''. | |||
*: <s>Pasyuun kakeȷna</s>. | |||
|- | |||
|Glabdelkoto nogvos terafal ønpadezyena. | |||
| | | | ||
*: '''Kake''' {{varje|#24408E|soree}}. | |||
*: '''Kake''' {{varje|#24408E|soree}} {{varje|#E40303|rı kıraın}}. | |||
*: '''Kakeȷna''' {{varje|#E40303|rısoree}}. | |||
*: '''Kakeȷna''' {{varje|#24408E|kıraın}} {{varje|#E40303|rısoree}}. | |||
|- | |||
|Terafalkoto ka yam zas andr fal fu koto, padezyena rı ⟨te⟩. | |||
| | |||
*: '''Kake''' {{varje|#E40303|rı kıraın}} {{varje|#24408E|te pasyuun}}. | |||
*: {{varje|#E40303|Rı kıraın}} {{varje|#24408E|te pasyuun}} '''kake'''. | |||
*: <s>Kake rı kıraın pasyuun.</s> | |||
*: <s>Rı kıraın pasyuun kake.</s> | |||
*: '''Kakeȷna''' {{varje|#E40303|rı pasyuun}} {{varje|#24408E|te kıraın}}. | |||
*: {{varje|#E40303|Rı pasyuun}} {{varje|#24408E|te kıraın}} '''kakeȷna'''. | |||
*: <s>Kakeȷna rı pasyuun kıraın.</s> | |||
*: <s>Rı pasyuun kıraın kakeȷna.</s> | |||
|- | |||
|Karıfalkoto ka yam zas andr fal fu koto, padezyena rı ⟨rı⟩. | |||
| | |||
*: '''Kake''' {{varje|#24408E|te pasyuun}} {{varje|#E40303|rı kıraın}}. | |||
*: {{varje|#24408E|Pasyuun}} {{varje|#E40303|rı kıraın}} '''kake'''. | |||
*: <s>Kake pasyuun kıraın.</s> | |||
*: <s>Pasyuun kıraın kake.</s> | |||
*: '''Kakeȷna''' {{varje|#24408E|te kıraın}} {{varje|#E40303|rı pasyuun}}. | |||
*: {{varje|#24408E|Kıraın}} {{varje|#E40303|rı pasyuun}} '''kakeȷna'''. | |||
*: <s>Kakeȷna kıraın pasyuun.</s> | |||
*: <s>Kıraın pasyuun kakeȷna.</s> | |||
|} | |} | ||
=== | Al andr fal fu koto padezyena. | ||
=== Sørøkoto === | |||
{| class="wikitable" | |||
|+ | |||
! syuutsu | |||
! sørøkotofal | |||
!danfal | |||
!ımafal | |||
!mıraıfal | |||
|- | |||
! rowspan = 4 | sørøsyuutsu | |||
!prehostrela | |||
| -dan | |||
| ∅ | |||
| -raı | |||
|- | |||
!baıstrela | |||
| maha- -dan | |||
| maha- | |||
| maha- -(mı)raı | |||
|- | |||
!klaanıstrela | |||
| -(')aradan | |||
| -(')ara | |||
| -(')araraı | |||
|- | |||
!ryoostrela | |||
| rm- -dan | |||
| rm(')- | |||
| rm- -(mı)raı | |||
|- | |||
! rowspan = 4 | yenasyuutsu | |||
!prehostrela | |||
| -(y)enadan | |||
| -(y)ena | |||
| -(y)enaraı | |||
|- | |||
!baıstrela | |||
| maha- -(y)enadan | |||
| maha- -(y)ena | |||
| maha- -(y)enaraı | |||
|- | |||
!klaanıstrela | |||
| -(')araȷnadan | |||
| -(')araȷna | |||
| -(')araȷnaraı | |||
|- | |||
!ryoostrela | |||
| rm- -(y)enadan | |||
| rm(')- -(y)ena | |||
| rm- -(y)enaraı | |||
|- | |||
! rowspan = 4 | nasısyuutsu | |||
!prehostrela | |||
| -(')andan | |||
| -(')an | |||
| -(')ammıraı | |||
|- | |||
!baıstrela | |||
| maha- -(')andan | |||
| maha- -(')an | |||
| maha- -(')ammıraı | |||
|- | |||
!klaanıstrela | |||
| -(')ar'andan | |||
| -(')ar'an | |||
| -(')ar'ammıraı | |||
|- | |||
!ryoostrela | |||
| rm- -(')andan | |||
| rm(')- -(')an | |||
| rm- -(')ammıraı | |||
|- | |||
! rowspan = 4 | bruuksyuutsu | |||
!prehostrela | |||
| -(h)oldan | |||
| -(h)ol | |||
| -(h)olraı | |||
|- | |||
!baıstrela | |||
| maha- -(h)oldan | |||
| maha- -(h)ol | |||
| maha- -(h)olraı | |||
|- | |||
!klaanıstrela | |||
| -(')araholdan | |||
| -(')arahol | |||
| -(')araholraı | |||
|- | |||
!ryoostrela | |||
| rm- -(h)oldan | |||
| rm(')- -(h)ol | |||
| rm- -(h)olraı | |||
|} | |||
==== Strelafal ==== | |||
Strelafal mahaklaar huur sørøka maha ka sørøkoto søreȷna. | |||
{| class="wikitable" | |||
|+ | |||
! | |||
!ımı | |||
!tatoeba | |||
|- | |||
!'''prehostrela''' | |||
|Sørøka [sørøkoto] rı yenaka. | |||
|Heı ansee rı avara. | |||
|- | |||
!'''baıstrela''' | |||
|Yenaka [sørøkoto] grun sørøka. | |||
|Soree mahasee un na vaana fu soree. | |||
|- | |||
!'''klaanıstrela''' | |||
|Sørøkara [sørøkoto] med ryoo. | |||
|Pasyuunara na ruum ansee'ara rısoree. | |||
|- | |||
!'''ryoostrela''' | |||
|Sørøkara [sørøkoto] na ryoo made'. | |||
|Bırha rm'ansee. | |||
|} | |||
==== Sørøkotosønaga ==== | |||
Sørøkoto dekı sønagaȷna, men sørøkoto ka yam za aıns, naı dekı kawarıȷna na fal. | |||
: Un vıldan nam. | |||
: <s>Un vıldan nandan.</s> | |||
Lı aıns sørøkoto yam de' terafal, andr sørøkoto yam za terafal (syıraŋatropos). | |||
: Vıl un nam. | |||
: <s>Vıl nam un.</s> | |||
==== Parasørøkoto ==== | |||
Heı kotoba ka naı dekı kawarıȷna, au bruukena de' sørøkoto. | |||
{| class="wikitable" | |||
|- | |||
! !! syıraŋatropos !! festadekırazma !! tatuıba | |||
|- | |||
! da | |||
| naı || naı || Du da gluk. | |||
<s>Da du gluk.</s> | |||
|- | |||
! tı | |||
| naı || naı || Du tı gluk. | |||
<s>Tı du gluk.</s> | |||
|- | |||
! dekı | |||
| akk || akk || Du dekı gluk. | |||
Dekı du gluk. | |||
|- | |||
! lakı | |||
| akk || akk || Du lakı gluk. | |||
Lakı du gluk. | |||
|} | |||
==== ⟨naı⟩ au ⟨nıl⟩ ==== | |||
Kotoba ⟨naı⟩ au ⟨nıl⟩ dekı yam syıraŋatropos. | |||
: Naı un nandan. | |||
: Un naı nandan. | |||
Nıl awen bruukena, men na danfal mono. | |||
: Nıl un nandan. | |||
: <s>Nıl un nammıraı.</s> | |||
==== ⟨yam⟩ ==== | |||
Kotoba ⟨yam⟩ prosta sørøsyuutsu, au naı dekı kawarıȷna n andr syuutsu. | |||
: Huomı yam. | |||
: <s>Yamena huomı.</s> | |||
Afto kotoba perpa snano sørøkotobarøøre. Røøre fu ⟨yam⟩ tsıgau. Fal fu kotoba kawarı na tont frasparyat. | |||
{| class="wikitable" | |||
|+ | |||
!frasparyat | |||
!tatoeba | |||
|- | |||
| {{varje|#24408E|[tınkotoba]}} '''yam'''. | |||
| {{varje|#24408E|Huomı}} '''yam'''. | |||
|- | |||
| '''Yam''' {{varje|#24408E|[tınkotoba]}}. | |||
| '''Yam''' {{varje|#24408E|huomı}}. | |||
|- | |||
| {{varje|#732982|Na [tınkotoba]}} '''yam'''. | |||
| {{varje|#732982|Na huomı}} '''yam'''. | |||
|- | |||
| '''Yam''' {{varje|#732982|na [tınkotoba]}}. | |||
| '''Yam''' {{varje|#732982|na huomı}}. | |||
|- | |||
| {{varje|#732982|[tınkotoba]}} '''yam''' {{varje|#24408E|[tınkotoba]}}. | |||
| {{varje|#732982|Huomı}} '''yam''' {{varje|#24408E|pasyuun}}. | |||
|- | |||
| {{varje|#732982|Na [tınkotoba]}} '''yam''' {{varje|#24408E|[tınkotoba]}}. | |||
| {{varje|#732982|Na huomı}} '''yam''' {{varje|#24408E|pasyuun}}. | |||
|- | |||
| {{varje|#24408E|[tınkotoba]}} '''yam''' {{varje|#732982|na [tınkotoba]}}. | |||
| {{varje|#24408E|Pasyuun}} '''yam''' {{varje|#732982|na huomı}}. | |||
|- | |||
| '''Yam''' {{varje|#24408E|[tınkotoba]}} {{varje|#732982|na [tınkotoba]}}. | |||
| '''Yam''' {{varje|#24408E|pasyuun}} {{varje|#732982|na huomı}}. | |||
|} | |||
Al andr frasparyat øso. | |||
Latest revision as of 13:07, 21 f’Vapamuai 2024
Yaa! Un Yan, ka lera Vıossa rara lık plus kana nı tosyı taz 6m 17d 2022t (vıntuadaag).
Zantropos
Mıtzan
lepa | alveol | za'alveol | ŋaŋı | hına | |
---|---|---|---|---|---|
hana | m | n | ŋ | ||
bamba | p b | t d | k g | ʔ | |
guso' | t͡s d͡z | t͡ɕ d͡ʑ | |||
fendo | f v | s z | ɕ ʑ | h | |
slak | ɾ | ||||
razkıva | r | (ʀ) | |||
parasya | l | j | w |
- /d͡ʑ/ dekı zanena pak [ʑ] na owarı fu sılba os za /ɾ/.
- /h/ zanena [h] nasnano, ale yam mange eksotatoeba. Na owarı fu sılba, tı [x]. Za mıtzan na sılbahadzı, tı [χ~ʀ̊].
- /ʀ/ fstooȷna pak /gh/.
- /k/ au /g/ payatocena de' [i] os [ɪ].
- /ɾ/ dekı zanena [r] na hadzı fu kotoba.
- Yam yoku raz dana /n/ heel sılba, alraz grun zankestena.
Syazan
føra | mellan | hına | |
---|---|---|---|
oba | i(ː) | u(ː) | |
mellan | eː | ə(ː) | o(ː) |
unna | ɛ(ː) | a(ː) |
- /i/ ka naı asobena dekı blı [ɪ] os hatsa [e], alıe na owarı fu kotoba.
- /u/ ka naı asobena dekı blı [ʊ]. Awen dekı blı [y] para payatsızan.
- /e/ zanena [ɛ] os [ɪ~ɛ] na owarı fu sılba lı nıl asob.
- /o/ dekı zanena [ʊ] za /a e i/.
- /a/ ka naı asobena nasnano blı [ɐ].
- Yam zankawarı med zanpıtkazma. /eː/ plusprara'oba kana /e/, ka [ɪː~eː] lı zanena. Tak awen na /oː/ ka dekı blı [ʊː]. /əː/ akotıe alraz [ɘː].
- /eə/ au /uə/ lakı, alıe /uə/ dekı [uə~ʊə~oə] os hatsa [uo].
Asob
Hatsa naı kakeȷna nasnano, asob vıktı. Natatoeba, /ˈkiɾkas/ (lestebıstra tıng na modu) au /kiɾˈkas/ (stof ka kımaha'afdrunkıe), ryoo kakeȷna ⟨kırkas⟩.
Dzowokake
- Da leeze: Dzowokake
Kaketropos
stuur | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | Ŋ | O | Ø | P | ' | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
tsıısaı | a | b | c | d | e | f | g | h | ı | ȷ | k | l | m | n | ŋ | o | ø | p | ' | r | s | t | u | v | w | x | y | z |
Mıtzan
kıraın | zan | cøıte' | |
---|---|---|---|
b | /b/ | ||
c | /t͡s/ | ||
k | /k/ | ||
d | /d/ | ||
ds | /d͡z/ | ||
dz | /d͡ʑ/ | ||
f | /f/ | ||
g | /g/ | ||
h | /h/ | ||
hy | /ɕ/ | ||
ȷ | deʼ medzan | /j/ | |
y | /j/ | ||
l | /l/ | ||
m | /m/ | ||
n | nasnano | /n/ | |
de' ⟨g, k, ŋ⟩ | /ŋ/ | ||
ng | na owarı fu kotoba | /ŋ/ | |
na mellan fu kotoba | /ŋg/ | ||
ŋ | na mellan au hadzı fu kotoba | /ŋ/ | |
p | /p/ | ||
' | /ʔ/ | ⟨'⟩ naı dekı na hadzı fu kotoba. | |
r | /ɾ/ | ||
rr | /r/ | ||
s | nasnano | /s/ | |
yorraz, de' andr mıtzan alıe /ʔ/, za ⟨f⟩ | /ɕ/ | ||
sh | na owarı fu kotoba | /ɕ/ | |
sy | na hadzı os mellan fu kotoba | /ɕ/ | |
t | /t/ | ||
ts | /t͡ɕ/ | ||
v | /v/ | ||
w | /w/ | ||
x | /ɕ/ | Mono na kotoba ⟨xnopyt⟩. | |
z | /z/ | ||
zy | /ʑ/ |
Syazan
kıraın | zan | |
---|---|---|
a | /a/ | |
aa | /aː/ | |
ae | /ɛː/ | |
e | /e/ | |
na owarıs fu kotoba yttn asob | /ə/ | |
ea | /eə/ | |
ee | /eː/ | |
ı | /i/ | |
ıe | /e/ | |
ıı | /iː/ | |
o | nasnano | /o/ |
za ⟨a, e, ı⟩ | /.o/ | |
oo | /oː/ | |
u | /u/ | |
uo | /uə/ | |
uu | /uː/ | |
ø | /ə/ | |
øø | /əː/ |
Glossarøøre
Paryat
terafal | karıfal | nafal | mıtfal | |
---|---|---|---|---|
sørøsyuutsu | Ka sørø? | Na ka made' sørø? | Doko sørø? | Bruuk ka pr sørø? |
Pasyuun kake rı kıraın na paperı mıt sıkat. | ||||
yenasyuutsu | Na ka made' sørø? | Ka sørø? | Doko sørø? | Bruuk ka pr sørø? |
Kıraın kakeȷna rı pasyuun na paperı mıt sıkat | ||||
nasısyuutsu | Doko sørø? | Ka sørø? | Na ka made' sørø? | Bruuk ka pr sørø? |
Paperı kakø'an rı pasyuun na kıraın mıt sıkat. | ||||
bruuksyuutsu | Bruuk ka pr sørø? | Ka sørø? | Doko sørø? | Na ka made' sørø? |
Sıkat kakøhol rı pasyuun na paperı mıt kıraın |
Austronesıanopadedzparyat bruukena. Kıbalıe, padedztropos kawarı fantsuka fal fu sørøkoto (syuutsu). Keere yam.
- sørøsyuutsu: -∅
- yenasyuutsu: -ena, -ȷna
- nasısyuutsu: -an, -han, -'an
- bruuksyuutsu: -ol, -hol
Au yam go fal fu padedz med padedzkotoba fuheı.
- terafal: te
- karıfal: rı
- nafal: na, ınne, oba...
- mıtfal: mıt
- fufal: fu
røøre | tatuıba |
---|---|
Kotokoto ka yam de' rıfal os sørøkoto, nogvos terafal ønpadezyena. |
|
Kotokoto ka yam za sørøkoto, nogvos karıfal ønpadezyena. |
|
Terafalkoto ka yam za sørøkoto, padezyena rı ⟨te⟩. |
|
Terafalkoto ka yam de' sørøkoto, padezyena rı ⟨rı⟩. |
|
Glabdelkoto nogvos terafal ønpadezyena. |
|
Terafalkoto ka yam zas andr fal fu koto, padezyena rı ⟨te⟩. |
|
Karıfalkoto ka yam zas andr fal fu koto, padezyena rı ⟨rı⟩. |
|
Al andr fal fu koto padezyena.
Sørøkoto
syuutsu | sørøkotofal | danfal | ımafal | mıraıfal |
---|---|---|---|---|
sørøsyuutsu | prehostrela | -dan | ∅ | -raı |
baıstrela | maha- -dan | maha- | maha- -(mı)raı | |
klaanıstrela | -(')aradan | -(')ara | -(')araraı | |
ryoostrela | rm- -dan | rm(')- | rm- -(mı)raı | |
yenasyuutsu | prehostrela | -(y)enadan | -(y)ena | -(y)enaraı |
baıstrela | maha- -(y)enadan | maha- -(y)ena | maha- -(y)enaraı | |
klaanıstrela | -(')araȷnadan | -(')araȷna | -(')araȷnaraı | |
ryoostrela | rm- -(y)enadan | rm(')- -(y)ena | rm- -(y)enaraı | |
nasısyuutsu | prehostrela | -(')andan | -(')an | -(')ammıraı |
baıstrela | maha- -(')andan | maha- -(')an | maha- -(')ammıraı | |
klaanıstrela | -(')ar'andan | -(')ar'an | -(')ar'ammıraı | |
ryoostrela | rm- -(')andan | rm(')- -(')an | rm- -(')ammıraı | |
bruuksyuutsu | prehostrela | -(h)oldan | -(h)ol | -(h)olraı |
baıstrela | maha- -(h)oldan | maha- -(h)ol | maha- -(h)olraı | |
klaanıstrela | -(')araholdan | -(')arahol | -(')araholraı | |
ryoostrela | rm- -(h)oldan | rm(')- -(h)ol | rm- -(h)olraı |
Strelafal
Strelafal mahaklaar huur sørøka maha ka sørøkoto søreȷna.
ımı | tatoeba | |
---|---|---|
prehostrela | Sørøka [sørøkoto] rı yenaka. | Heı ansee rı avara. |
baıstrela | Yenaka [sørøkoto] grun sørøka. | Soree mahasee un na vaana fu soree. |
klaanıstrela | Sørøkara [sørøkoto] med ryoo. | Pasyuunara na ruum ansee'ara rısoree. |
ryoostrela | Sørøkara [sørøkoto] na ryoo made'. | Bırha rm'ansee. |
Sørøkotosønaga
Sørøkoto dekı sønagaȷna, men sørøkoto ka yam za aıns, naı dekı kawarıȷna na fal.
- Un vıldan nam.
Un vıldan nandan.
Lı aıns sørøkoto yam de' terafal, andr sørøkoto yam za terafal (syıraŋatropos).
- Vıl un nam.
Vıl nam un.
Parasørøkoto
Heı kotoba ka naı dekı kawarıȷna, au bruukena de' sørøkoto.
syıraŋatropos | festadekırazma | tatuıba | |
---|---|---|---|
da | naı | naı | Du da gluk.
|
tı | naı | naı | Du tı gluk.
|
dekı | akk | akk | Du dekı gluk.
Dekı du gluk. |
lakı | akk | akk | Du lakı gluk.
Lakı du gluk. |
⟨naı⟩ au ⟨nıl⟩
Kotoba ⟨naı⟩ au ⟨nıl⟩ dekı yam syıraŋatropos.
- Naı un nandan.
- Un naı nandan.
Nıl awen bruukena, men na danfal mono.
- Nıl un nandan.
Nıl un nammıraı.
⟨yam⟩
Kotoba ⟨yam⟩ prosta sørøsyuutsu, au naı dekı kawarıȷna n andr syuutsu.
- Huomı yam.
Yamena huomı.
Afto kotoba perpa snano sørøkotobarøøre. Røøre fu ⟨yam⟩ tsıgau. Fal fu kotoba kawarı na tont frasparyat.
frasparyat | tatoeba |
---|---|
[tınkotoba] yam. | Huomı yam. |
Yam [tınkotoba]. | Yam huomı. |
Na [tınkotoba] yam. | Na huomı yam. |
Yam na [tınkotoba]. | Yam na huomı. |
[tınkotoba] yam [tınkotoba]. | Huomı yam pasyuun. |
Na [tınkotoba] yam [tınkotoba]. | Na huomı yam pasyuun. |
[tınkotoba] yam na [tınkotoba]. | Pasyuun yam na huomı. |
Yam [tınkotoba] na [tınkotoba]. | Yam pasyuun na huomı. |
Al andr frasparyat øso.