Difference between revisions of "Brukdjin:Yan"

From Vikoli
Jump to navigation Jump to search
No edit summary
 
(98 intermediate revisions by 2 users not shown)
Line 1: Line 1:
<noinclude>{{DISPLAYTITLE:Brucca:Izı}}</noinclude>
<noinclude>{{DISPLAYTITLE:Yan}}</noinclude>


= govor =
==Zantropos ==
== cacytropos ==
===Mıtzan===
{|class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
!
!
! colspan="2" | fyra
!lepa
! colspan="2" | mellan
!alveol
! colspan="2" | hına
! zaʼalveol
|-
!ngangı
! oba
| style="width: 93px;" | i [i] ⟨ı⟩
| iː [iː] ⟨ī⟩
| style="width: 93px;" rowspan=2 | ə [ə] ⟨y<ref group="y">naı cacyȷna lı ynasobena au mellan ȷocu sataın mıtzan <small>(ttb. ''andr'' [ˈʔandəɾ])</small></ref>⟩
| rowspan="2" | əː [əː~ɨː] ⟨ȳ⟩
| style="width: 93px;" | u [u] ⟨u⟩
| uː [uː] ⟨ū⟩
|-
! mellan
| e [ɛ] ⟨e⟩
| eː [eː] ⟨ē⟩
| o [o̞] ⟨o⟩
| oː [oː] ⟨ō⟩
|-
! unna
| colspan="2" |
| a [ä] ⟨a⟩
| aː [äː] ⟨ā⟩
| colspan="2" |
|-
! slıluzan
| colspan="6" | [äj] ⟨aı⟩, [äw] ⟨au⟩, [eə~ɛɐ̯] ⟨ea⟩, [ej~ɛj] ⟨eı⟩, [ɛw] ⟨eu⟩, [iə] ⟨ıa, ıy<ref group="y">na ȷocu cotoba bogoȷna <small>(ttb. ''Oceanıylan'' /oˈkeəniəˌlan/)</small></ref>⟩, [iw] ⟨ıu⟩, [uə~o̞ə] ⟨oa⟩, [o̞j] ⟨oı⟩, [o̞w] ⟨ou⟩, [uj] ⟨uı⟩, [əj] ⟨yı⟩
|-
| colspan="7" | <references group="y" />
|}
 
{|class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
! colspan = 2 |
! colspan = 2 | lepa
! colspan = 2 | alveol
! colspan = 2 | za-alveol / paȷats
! colspan = 2 | ŋaŋi
! hına
! hına
|-
|-
! colspan = 2 | hana
!hana
| style="width: 120px;" |
|m
| style="width: 120px;" | m
|n
| style="width: 120px;" |
| style="width: 120px;" | n
| style="width: 120px;" |
| style="width: 120px;" |
| style="width: 120px;" |
| style="width: 120px;" | ŋ ⟨ŋ, n<ref group="mr">deq ⟨c⟩ os ⟨g⟩ <small>(ttb. ''dancy'' [ˈdaŋkə])</small></ref>⟩
| style="width: 120px;" |
|-
! colspan = 2 | bamba
| p
| b
| t
| d
|
|
|
|
| k ⟨c<ref group="mr">[k~q] deq /h/ na sama sılby <small>(ttb. ''choafı'' [ˈkħoəfi~ˈqħoəfi])</small></ref>⟩
| g
| ʔ ⟨q, -<ref group="mr">lı grun cotofesta <small>(ttb. ''vap-azma'' [vapˈʔazma])</small></ref>⟩
|-
|-
! colspan = 2 | sawary
!bamba
|  
|p&nbsp;&nbsp;b
|t&nbsp;&nbsp;d
|
|
| t.s, t͡s ⟨tz⟩
|k&nbsp;&nbsp;g
|
|ʔ
| t͡ɕ ⟨ts⟩
|-
| d͡ʑ<ref group="mr">[d͡ʑ~ʑ] na oɯarı fu sılby <small>(ttb. ''rodz'' [ˈɾod͡ʑ~ˈɾoʑ])</small></ref> ⟨dz⟩
! gusoʼ
|
|
|t͡s&nbsp;&nbsp;d͡z
|t͡ɕ&nbsp;&nbsp;d͡ʑ
|
|
|
|
|-
|-
! colspan = 2 | vısalta
!fendo
| f
|f&nbsp;&nbsp;v
| v
|s&nbsp;&nbsp;z
| s ⟨s, ß<ref group="mr">deq andr mıtzan na sama sılby <small>(ttb. ''ßlutsa'' [ˈslut͡ɕa])</small></ref>⟩
&nbsp;&nbsp;ʑ
| z
| ɕ ⟨sȷ, s<ref group="mr">deq andr mıtzan na sama sılby <small>(ttb. ''scōla'' [ˈɕkoːla])</small> os deq ⟨ts⟩ <small>(ttb. ''aıstsa'' [ˈajɕt͡ɕa])</small></ref>⟩
| ʑ ⟨rz⟩
| colspan = 3 | h<ref group="mr">[x] na oɯarı fu sılby <small>(ttb. ''nah'' [ˈnax])</small>; [ħ~χ~ʀ̊] za mıtzan na sama sılby <small>(ttb. ''phosty'' [ˈpħostə~ˈpχostə~ˈpʀ̊ostə])</small>; /gh/ [ʀ] na hadzı fu sılby <small>(ttb. ''gha'' [ˈʀa])</small>; [h] mıcavā andr <small>(ttb. ''hūr'' [ˈhuːɾ])</small></ref>
|-
! colspan = 2 | parasȷazan
|
| (w ⟨ɯ⟩)
|
| l
|
| j ⟨ȷ⟩
|
| (w ⟨ɯ⟩)
|
|
|h
|-
|-
! colspan = 2 | slac
!slak
|
|
|
|
|
|
| ɾ<ref group="mr">[ɾ~r] na hadz fu cotoba <small>(ttb. ''rıŋ'' [ˈɾiŋ~ˈriŋ])</small></ref> ⟨r⟩
|
|
|-
!razkıva
|
|
|
|
|
|
|
|
|-
|-
! colspan = 2 | razcıva
!parasya
|
|
|
| r ⟨rr⟩
|
|
|l
|j
|w
|
|
|}
*/d͡ʑ/ dekı zanena [ʑ] na owarı fu sılba os za /ɾ/.
*/h/ zanena [h] nasnano, ale yam mange eksotatuıba. Na owarı fu sılba, tı [x]. Za mıtzan na sılbahadzı, tı [χ~ʀ̊].
*/k/ au /g/ payatsıuzadna deʼ [i] os [ɪ].
*/ɾ/ dekı zanena [r] na hadzı fu kotoba.
*Yam yoku raz dana /n/ hel sılba, alraz grun zankeste.
===Syazan===
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
!
!fura
!mellan
!hına
|-
!oba
|i(ː)
|
|
|u(ː)
|-
! mellan
|e(ː)
|
|
|o(ː)
|-
!unna
|
|
|-
|a(ː)
| colspan = 11 style = "text-align: left" | <references group="mr" />
|}
|}
:


{| cellpadding=3 style="text-align:center; margin:1em 0; border-collapse:collapse; white-space:nowrap; margin-left: auto; margin-right: auto;"
==Kakutropos ==
{| cellpadding="3" style="text-align:center; margin:1em 0; border-collapse:collapse; white-space:nowrap; margin-left: auto; margin-right: auto;"
|- style="border-bottom:1px solid #999;"
|- style="border-bottom:1px solid #999;"
! style="text-align:right;" | cıraın
! style="text-align:right;" |stuur
| A || B || C || D || E || F || G || H || I || J || L || M || N || Ŋ || O || P || Q || R || S || T || U || V || W || X || ẞ || Y || Z
|A||B||D||E||F||G||H||I
|K||L|| M||N||O||P||ʼ||R||S||T||U||V||W||X||Y||Z
|-
|-
! style="text-align:right;" | namaı
! style="text-align:right;" |tsıısaı
| ā || || || || ē || ef || || hē || ī || ȷē || el || em || en || || ō || || cuq || er || es || || ū || || ɯē || ex || ßtē || ȳ ||
|a ||b ||d ||e ||f ||g ||h ||ı
|k||l||m||n||o||p||ʼ||r||s||t||u||v||w||x||y||z
|}
|}
 
=== Mıtzan===
{|class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
{| class="wikitable"
! colspan = 2 | cıraın
! colspan="2" | kıraın
! zan
!zan  
! tatuıba
! ecsotatuıba
|-
| colspan = 2 | a || /a/ || '''a'''t, p'''a'''n, z'''a''' ||
|-
| colspan = 2 | b || /b/ || '''b'''y, o'''b'''a, alı'''b''' ||
|-
| colspan = 2 | c || /k/ || '''c'''a, ı'''c'''e, ı'''c''' ||
|-
| colspan = 2 | d || /d/ || '''d'''a, z'''d'''ranȷy, an'''d'''r, tī'''d''' ||
|-
| colspan = 2 | e || /e/ || '''e'''g, m'''e'''n, al'''e''' ||
|-
| colspan = 2 | f || /f/ || '''f'''stō, a'''f'''to, to'''f''' ||
|-
| colspan = 2 | g || /g/ || '''g'''o, to'''g'''e, dā'''g''' ||
|-
|-
| colspan = 2 | h || /h/ || '''h'''ē, t'''h'''ıs, a'''h'''ēr, na'''h''' ||
| colspan="2" |'''b'''
|/b/
|-
|-
| colspan = 2 | ı || /i/ || '''ı'''nny, p'''ı'''c, n'''ı''' ||
| colspan="2" |'''k'''
|/k/
|-
|-
| colspan = 2 | ȷ || /j/ || '''ȷ'''ocu, a'''ȷ'''a ||
| colspan="2" |'''d'''
|/d/
|-
|-
| colspan = 2 | l || /l/ || '''l'''ı, g'''l'''au, the'''l'''o, ı'''l'''cs, a'''l''' ||
| colspan="2" |'''ds'''
|/d͡z/
|-
|-
| colspan = 2 | m || /m/ || '''m'''ı, s'''m'''ac, na'''m'''ae, ȷa'''m''' ||
| colspan="2" |'''dz'''
|/d͡ʑ/
|-
|-
| rowspan = 2 style = "width: 50px;" | n || andr || /n/ || '''n'''am, s'''n'''acoma, a'''n'''aq, sva'''n'''tz, sa'''n''' ||
| colspan="2" |'''f'''
|/f/
|-
|-
| deq ŋaŋızan || /ŋ/ || da'''n'''cy
| colspan="2" |'''g'''
|/g/
|-
|-
| colspan = 2 | ŋ || /ŋ/ || '''ŋ'''oro, cru'''ŋ'''ut, lo'''ŋ''' ||
| colspan="2" |'''gh'''
|/ʀ/
|-
|-
| colspan = 2 | o || /o/ || '''o'''s, t'''o'''n, z'''o''' ||
| colspan="2" |'''h'''
|/h/
|-
|-
| colspan = 2 | p || /p/ || '''p'''r, s'''p'''ȳr, a'''p'''y, lo'''p''' ||
| colspan="2" |'''l'''
|/l/
|-
|-
| q || naı na hadzı fu cotoba || /ʔ/ || p'''q'''amut, tu'''q'''o, de'''q''' ||
| colspan="2" |'''m'''
|/m/
|-
|-
| colspan = 2 | r || /ɾ/ || '''r'''ȳ, c'''r'''ān, ca'''r'''a, hē'''r''' ||
| rowspan="2" |'''n'''
|nasnano
|/n/
|-
|-
| rowspan = 3 | s || andr || /s/ || '''s'''ē, c'''s'''ın, a'''s'''a, tū'''s''' || /ɕ/ f'''s'''a, f'''s'''tō, ı'''s'''cı
|deʼ ⟨g, k, ng⟩
|/ŋ/
|-
|-
| deq andr mıtzan na sama sılby || /ɕ/ || '''s'''cōla ||
| rowspan="2" | '''ng'''
|na owarı au mellan fu kotoba
|/ŋ/
|-
|-
| deq ⟨ts⟩ || /ɕ/ || aı'''s'''tsa ||
|na mellan fu kotoba
|/ŋg/
|-
|-
| colspan = 2 | t || /t/ || '''t'''er, s'''t'''a, a'''t'''ama, za'''t''' ||
| colspan="2" |'''p'''
|/p/
|-
|-
| colspan = 2 | u || /u/ || '''u'''sp, t'''u'''n, han'''u''' ||
| colspan="2" |'''<nowiki/>ʼ'''
|/ʔ/
|-
|-
| colspan = 2 | v || /v/ || '''v'''ı, z'''v'''ızdy, a'''v'''ara, ha'''v''' ||
| colspan="2" |'''r'''
|/ɾ/
|-
|-
| colspan = 2 | ɯ || /w/ || '''ɯ'''acy'''ɯ'''acy ||
| rowspan="2" |'''s'''
|nasnano
|/s/
|-
|-
| x || colspan = 4 | /ɕ/ '''x'''nopyt
|yorraz, deʼ andr mıtzan ale /ʔ/ au /w/
za /f/
| rowspan="3" |/ɕ/
|-
|-
| colspan = 2 | ß || /s/ || '''ß'''lutsa, mo'''ß'''t ||
|'''sh'''
|na owarı fu kotoba
|-
|-
| y || na aucı-ena os asobena sılby mono || /ə/ || '''y'''ttn, s'''y'''r'''y''' || /i/ xnopyt
| colspan="2" |'''sy'''
|-
|-
| colspan = 2 | z || /z/ || '''z'''an, ma'''z'''yı, cɯaı'''z''' ||
| colspan="2" |'''t'''
|/t/
|-
|-
! colspan = 2 | eıcıraın
| colspan="2" |'''ts'''
! zan
| /t͡ɕ/
! tatuıba
! ecsotatuıba
|-
|-
| colspan = 2 | dz || /d͡ʑ/ || '''dz'''ugıda, ha'''dz'''ı, ro'''dz''' ||
| colspan="2" |'''tz'''
|/t͡s/
|-
|-
| colspan = 2 | ea || /eə/ || h'''ea'''ny, cl'''ea''' ||
| colspan="2" |'''v'''
|/v/
|-
|-
| colspan = 2 | oa || /oə/ || ch'''oa'''fı, c'''oa''' ||
| colspan="2" |'''w'''
|/w/
|-
|-
| colspan = 2 | rr || /r/ || ce'''rr'''as ||
| colspan="2" |'''y'''
|/j/
|-
|-
| colspan = 2 | rz || /ʑ/ || '''rz'''etsposȷpolıta, fa'''rz'''a ||
| colspan="2" |'''z'''
|/z/
|-
|-
| colspan = 2 | sȷ || /ɕ/ || '''sȷ'''al, a'''sȷ'''n, va'''sȷ''' ||
|'''zh'''
|na owarı fu kotoba
| rowspan="2" |/ʑ/
|-
|-
| colspan = 2 | ts || /t͡ɕ/ || '''ts'''a, s'''ts'''eȷın, ha'''ts'''a, vra'''ts''' ||
| colspan="2" |'''zy'''
|-
| colspan = 2 | tz || /t͡s/ || ta'''tz'''y, maladze'''tz''' ||
|}
|}
= govėr (gamml) =
== cactropo ==
{| cellpadding=3 style="text-align:center; margin:1em 0; border-collapse:collapse; white-space:nowrap; margin-left: auto; margin-right: auto;"
|- style="border-bottom:1px solid #999;"
! style="text-align:right;" | cırı̇aın
| A || Æ || B || C || D || Ð || E || Ė || F || G || H || I || İ || L || M || N || O || P || Ȝ || R || S || T || U || U̇ || V || X || Y || Œ || Z || Þ
|-
! style="text-align:right;" | namae
| ā || ǣ || bē || cē || dē || eð || ē || hė || ef || gē || hā || ī || iē || el || em || en || ō || pē || ȝuȝ || er || es || tē || ū || u̇ē || vē || ex || hȳ || œ̄ || zē || þē
|}
{|class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
|+ mıtcırı̇aın
|-
! ◌̄
| colspan=2 | /◌ː/
|-
! ·
| /./
| rowspan=2 | brucen per opeta prostė
|-
! Ś
| /ˈS/
|}
== zæntropo ==
{|class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
|+ asoben
! rowspan = 2 |
! colspan = 2 | fra
! rowspan = 2 | mellan
! rowspan = 2 | hına
|-
! ūncraıs
! craısen
|-
! oba
| style="width: 93px;" | i ⟨ı⟩
| style="width: 93px;" | y
| style="width: 93px;" | ʉ
| style="width: 93px;" |
|-
! mellan
| e
| ø ⟨œ⟩
| ə ⟨ė⟩
| o
|-
! unna
| æ~ɛ ⟨æ⟩
|
|
| ɑ̟ ⟨a⟩
|}
# <math>\begin{bmatrix}+sjazaen\\+unna\end{bmatrix}\rightarrow\begin{bmatrix}+sjazaen\\+unna\\+hina\end{bmatrix}/\begin{bmatrix}+sjazaen\\+fra\end{bmatrix}</math>_
# ⟨ā⟩ e [ɑː].
# ⟨ea⟩ e [æɑ].
{|class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
! colspan = 2 |
! colspan = 2 | lepa
! colspan = 2 | hammas
! colspan = 2 | alveol
! colspan = 2 | palı̇atsı
! colspan = 2 | ngangi
! colspan = 2 | gorlalıc
|-
! colspan = 2 | hana
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" | m
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" | n
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" | ŋ ⟨ng⟩
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
|-
! colspan = 2 | bamba
| p
| b
|
|
| t
| d
|
|
| k ⟨c⟩
|
| ʔ ⟨ȝ⟩
|
|-
! colspan = 2 | fendono
| f
| v
| θ ⟨þ⟩
| ð
| s
| z
|
|
|
| ɣ ⟨g⟩
| h
|
|-
! colspan = 2 | parası̇azæn
|
|
|
|
|
| l
|
| j ⟨ı̇⟩
|
| w ⟨u̇⟩
|
|
|-
! colspan = 2 | slac
|
|
|
|
|
| ɾ̠ ⟨r⟩
|
|
|
|
|
|
|}
# /h/ ngangosencı na [x].
# /ɣ/ blı [g] na hazı̇ fu coto os asoben sılbė, au blı [x] de mıtzæn.
# /hi/ au /ɣi/ e [çi] au [ʝi].
# Lı fendono za ūnasob sı̇azæn, sore blı coı̇en. (<small>ttb.</small> ''seu̇as'' [ˈsewɐz])
# ⟨r⟩ e [rˠ] de mıtzæn.
=== zænrūr ===
* **S̄MM → SMM
* #mb, #nd → #b, #d

Latest revision as of 18:18, 19 November 2025


Zantropos

Mıtzan

lepa alveol zaʼalveol ngangı hına
hana m n ŋ
bamba p  b t  d k  g ʔ
gusoʼ t͡s  d͡z t͡ɕ  d͡ʑ
fendo f  v s  z ɕ  ʑ h
slak ɾ
razkıva ʀ
parasya l j w
  • /d͡ʑ/ dekı zanena [ʑ] na owarı fu sılba os za /ɾ/.
  • /h/ zanena [h] nasnano, ale yam mange eksotatuıba. Na owarı fu sılba, tı [x]. Za mıtzan na sılbahadzı, tı [χ~ʀ̊].
  • /k/ au /g/ payatsıuzadna deʼ [i] os [ɪ].
  • /ɾ/ dekı zanena [r] na hadzı fu kotoba.
  • Yam yoku raz dana /n/ hel sılba, alraz grun zankeste.

Syazan

fura mellan hına
oba i(ː) u(ː)
mellan e(ː) o(ː)
unna a(ː)

Kakutropos

stuur A B D E F G H I K L M N O P ʼ R S T U V W X Y Z
tsıısaı a b d e f g h ı k l m n o p ʼ r s t u v w x y z

Mıtzan

kıraın zan
b /b/
k /k/
d /d/
ds /d͡z/
dz /d͡ʑ/
f /f/
g /g/
gh /ʀ/
h /h/
l /l/
m /m/
n nasnano /n/
deʼ ⟨g, k, ng⟩ /ŋ/
ng na owarı au mellan fu kotoba /ŋ/
na mellan fu kotoba /ŋg/
p /p/
ʼ /ʔ/
r /ɾ/
s nasnano /s/
yorraz, deʼ andr mıtzan ale /ʔ/ au /w/

za /f/

/ɕ/
sh na owarı fu kotoba
sy
t /t/
ts /t͡ɕ/
tz /t͡s/
v /v/
w /w/
y /j/
z /z/
zh na owarı fu kotoba /ʑ/
zy