Difference between revisions of "Brukdjin:Izı"

Vikoli kara
Jump to navigation Jump to search
 
(22 kawariya namellan na sama brukdjin nai aukiyena)
Line 1: Line 1:
<noinclude>{{DISPLAYTITLE:Brucca:Izı}}</noinclude>
<noinclude>{{DISPLAYTITLE:Yan}}</noinclude>
 
== Zantropos ==
= govor =
=== Mıtzan ===
== cacytropos ==
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
{|class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
!
!  
! lepa
! colspan="2" | fyra
! alveol
! colspan="2" | mellan
! zaqalveol
! colspan="2" | hına
! ŋaŋı
! hına
|-
|-
! oba
! hana
| style="width: 93px;" | i [i] ⟨ı⟩
| m
| iː [iː] ⟨ī⟩
| n
| colspan="2" |
|  
| style="width: 93px;" | u [u] ⟨u⟩
| ŋ
| uː [uː] ⟨ū⟩
|  
|-
|-
! paroba
! bamba
| ɪ<ref group="y">fstōȷna tsıgau na /i/ mono lı loŋ aucıȷna oɯarıs sılby os aucıȷna asobena sılby</ref> [ɪ~e] ⟨ıe⟩
| p&nbsp;&nbsp;b
| rowspan="2" | eː [ɪː~eː] ⟨ē⟩
| t&nbsp;&nbsp;d
| style="width: 93px;" rowspan=2 | ə [ə] ⟨y<ref group="y">naı cacyȷna lı ynasobena au mellan ȷocu sataın mıtzan <small>(ttb. ''andr'' [ˈʔandəɾ])</small></ref>⟩
| rowspan="2" | əː [ɘː] ⟨ȳ⟩
|
|
| rowspan="2" | oː [ʊː~oː] ⟨ō⟩
| k&nbsp;&nbsp;g
| ʔ
|-
|-
! mellan
! gusoq
| e [ɛ] ⟨e⟩
|
| o [o̞] ⟨o⟩
| t͡s
|-
| t͡ɕ&nbsp;&nbsp;d͡ʑ
! unna
| colspan="2" |
| a [ä] ⟨a⟩
| aː [äː] ⟨ā⟩
| colspan="2" |
|-
! ßlıluzan
| colspan="6" | [äj] ⟨aı⟩, [äw] ⟨au⟩, [eə~ɛɐ̯] ⟨ea⟩, [ej~ɛj] ⟨eı⟩, [ɛw] ⟨eu⟩, [iw] ⟨ıu⟩, [uə~o̞ə] ⟨oa⟩, [o̞j] ⟨oı⟩, [o̞w] ⟨ou⟩, [uj] ⟨uı⟩, [əj] ⟨yı⟩
|-
| colspan="7" | <references group="y" />
|}
 
{|class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
! colspan = 2 |
! colspan = 2 | lepa
! colspan = 2 | alveol
! colspan = 2 | za-alveol / paȷats
! colspan = 2 | ŋaŋi
! hına
|-
! colspan = 2 | hana
| style="width: 120px;" |
| style="width: 120px;" | m
| style="width: 120px;" |
| style="width: 120px;" | n
| style="width: 120px;" |
| style="width: 120px;" |
| style="width: 120px;" |
| style="width: 120px;" | ŋ ⟨ŋ, n<ref group="mr">deq ⟨c⟩ os ⟨g⟩ <small>(ttb. ''dancy'' [ˈdaŋkə])</small></ref>⟩
| style="width: 120px;" |
|-
! colspan = 2 | bamba
| p
| b
| t
| d
|
|
|
|
| k ⟨c<ref group="mr">[k~q] deq /h/ na sama sılby <small>(ttb. ''choafı'' [ˈkħoəfi~ˈqħoəfi])</small></ref>⟩
| g
| ʔ ⟨q, -<ref group="mr">lı grun cotofeßta <small>(ttb. ''vap-azma'' [vapˈʔazma])</small></ref>⟩
|-
|-
! colspan = 2 | saɯary
! fendo
| f&nbsp;&nbsp;v
| s&nbsp;&nbsp;z
| ɕ&nbsp;&nbsp;ʑ
|  
|  
| h
|-
! slak
|
| ɾ
|
|
| t.s, t͡s ⟨tz⟩
|
|
| t͡ɕ ⟨ts⟩
| d͡ʑ<ref group="mr">[d͡ʑ~ʑ] na oɯarı fu sılby <small>(ttb. ''rodz'' [ˈɾod͡ʑ~ˈɾoʑ])</small></ref> ⟨dz⟩
|
|
|-
! razkıva
|
|
| r
|
|
|
| (ʀ)
|-
|-
! colspan = 2 | vısalta
! parasȷa
| f
| v
| s ⟨s, ß<ref group="mr">deq andr mıtzan <small>(ttb. ''ßlutsa'' [ˈslut͡ɕa])</small></ref>⟩
| z
| ɕ ⟨sȷ, s<ref group="mr">deq andr mıtzan na sama sılby <small>(ttb. ''scōla'' [ˈɕkoːla])</small> os deq ⟨ts⟩ <small>(ttb. ''aıstsa'' [ˈajɕt͡ɕa])</small></ref>⟩
| ʑ ⟨rz⟩
| colspan = 3 | h<ref group="mr">[x] na oɯarı fu sılby <small>(ttb. ''nah'' [ˈnax])</small>; [ħ~χ~ʀ̊] za mıtzan na sama sılby <small>(ttb. ''phosty'' [ˈpħostə~ˈpχostə~ˈpʀ̊ostə])</small>; /gh/ [ʀ] na hadzı fu sılby <small>(ttb. ''gha'' [ˈʀa])</small>; [h] mıcavā andr <small>(ttb. ''hūr'' [ˈhuːɾ])</small></ref>
|-
! colspan = 2 | parasȷazan
|
| (w ⟨ɯ⟩)
|
|
| l
| l
| j
| w
|
|
| j ⟨ȷ⟩
|}
* /d͡ʑ/ dekı zanena pak [ʑ] na owarı fu sılba os za /ɾ/.
* /h/ zanena [h] nasnano, ale ȷam mangy eksotatoeba. Na owarı fu sılba, tı [x]. Za mıtzan na sılbahadzı, tı [χ~ʀ̊].
* /ʀ/ fstooȷna pak /gh/.
* /k/ au /g/ paȷatotzena deq [i] os [ɪ].
* /ɾ/ dekı zanena [r] na hadzı fu kotoba.
* Jam ȷoku raz dana /n/ heel sılba, alraz grun zankestena.
 
=== Sȷazan ===
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
!
! fyra
! mellan
! hına
|-
! oba
| i(ː)
|  
|  
| (w ⟨ɯ⟩)
| u(ː)
|
|-
|-
! colspan = 2 | slac
! paraqoba
|
| ɪ
|
|
| ɾ<ref group="mr">[ɾ~r] na hadz fu cotoba <small>(ttb. ''rıŋ'' [ˈɾiŋ~ˈriŋ])</small></ref> ⟨r⟩
|
|
|
|
|
|
|
|-
|-
! colspan = 2 | razcıva
! mellan
|
| e(ː)
|
| ə(ː)
|
| o(ː)
| r ⟨rr⟩
|
|
|
|
|
|-
|-
| colspan = 11 style = "text-align: left" | <references group="mr" />
! unna
|  
| a(ː)
|  
|}
|}
* /i/ ka naı asobena dekı blı [ɪ] os hatsa [e], ale na owarı fu kotoba.
* /u/ ka naı asobena dekı blı [ʊ]. Awen dekı blı [y] para paȷatsızan.
* /e/ zanena [ɛ].
* /o/ dekı zanena [ʊ] za /a e i/.
* /a/ ka naı asobena nasnano blı [ɐ].
* Jam zankawarı med zanpıtkazma. /eː/ pluspraraqoba kana /e/, ka [ɪː~eː] lı zanena. Tak awen na /oː/ ka dekı blı [ʊː]. /əː/ akote alraz [ɘː].
* /eə/ au /uə/ lakı, ale /uə/ dekı [uə~ʊə~oə] os hatsa [uo] ([wo] za mıtzan).
=== Asob ===
Hatsa naı kakyȷna nasnano, asob vıktı. Natatoeba, /ˈkiɾkas/ (lestybıstra tıŋ na modu) au /kiɾˈkas/ (stof ka kımahaqafdrunkıe), rȷoo kakyȷna ⟨kırkas⟩.


== Kakytropos ==
{| cellpadding=3 style="text-align:center; margin:1em 0; border-collapse:collapse; white-space:nowrap; margin-left: auto; margin-right: auto;"
{| cellpadding=3 style="text-align:center; margin:1em 0; border-collapse:collapse; white-space:nowrap; margin-left: auto; margin-right: auto;"
|- style="border-bottom:1px solid #999;"
|- style="border-bottom:1px solid #999;"
! style="text-align:right;" | cıraın
! style="text-align:right;" | stuur
| A || B || C || D || E || F || G || H || I || J || L || M || N || Ŋ || O || P || Q || R || S || T || U || V || W || X || ẞ || Y || Z
| A || B || K || D || E || F || G || H || I || J || L || M || N || Ŋ || O || P || Q || R || S || T || U || V || W || X || Y || Z
|-
|-
! style="text-align:right;" | namaı
! style="text-align:right;" | tsıısaı
| ā || || || || ē || ef || || || ī || ȷē || el || em || en || || ō || || cuq || er || es || || ū || || ɯē || ex || ßtē || ȳ || zē
| a || b || k || d || e || f || g || h || ı || ȷ || l || m || n || ŋ || o || p || q || r || s || t || u || v || w || x || y || z
|}
|}
 
=== Mıtzan ===
{|class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
{| class="wikitable"
! colspan = 2 | cıraın
! colspan="2" |kıraın
! zan
!zan
! tatuıba
!tzyıteq
! ecsotatuıba
|-
| colspan="2" |'''b'''
|/b/
|
|-
| colspan="2" |'''k'''
|/k/
|
|-
| colspan="2" |'''d'''
|/d/
|
|-
|-
| colspan = 2 | a || /a/ || '''a'''t, p'''a'''n, z'''a''' ||
| colspan="2" |'''ds'''
|/d͡z/
|Mono na booskotoba.
|-
|-
| colspan = 2 | b || /b/ || '''b'''y, o'''b'''a, alı'''b''' ||
| colspan="2" |'''dz'''
|/d͡ʑ/
|
|-
|-
| colspan = 2 | c || /k/ || '''c'''a, ı'''c'''e, ı'''c''' ||
| colspan="2" |'''f'''
|/f/
|
|-
|-
| colspan = 2 | d || /d/ || '''d'''a, z'''d'''ranȷy, an'''d'''r, tī'''d''' ||
| colspan="2" |'''g'''
|/g/
|
|-
|-
| colspan = 2 | e || /e/ || '''e'''g, m'''e'''n, al'''e''' ||
| colspan="2" |'''h'''
|/h/
|
|-
|-
| colspan = 2 | f || /f/ || '''f'''stō, a'''f'''to, to'''f''' ||
| colspan="2" |''''''
|/ɕ/
|
|-
|-
| colspan = 2 | g || /g/ || '''g'''o, to'''g'''e, dā'''g''' ||
| colspan="2" |'''ȷ'''
|/j/
|
|-
|-
| colspan = 2 | h || /h/ || '''h'''ē, t'''h'''ıs, a'''h'''ēr, na'''h''' ||
| colspan="2" |'''l'''
|/l/
|
|-
|-
| colspan = 2 | ı || /i/ || '''ı'''nny, p'''ı'''c, n'''ı''' ||
| colspan="2" |'''m'''
|/m/
|
|-
|-
| colspan = 2 | ȷ || /j/ || '''ȷ'''ocu, a'''ȷ'''a ||
| rowspan="2" |'''n'''
|nasnano
|/n/
|
|-
|-
| colspan = 2 | l || /l/ || '''l'''ı, g'''l'''au, the'''l'''o, ı'''l'''cs, a'''l''' ||
|deq ⟨g, k, ŋ⟩
|/ŋ/
|
|-
|-
| colspan = 2 | m || /m/ || '''m'''ı, s'''m'''ac, na'''m'''ae, ȷa'''m''' ||
| colspan="2" |'''p'''
|/p/
|
|-
|-
| rowspan = 2 style = "width: 50px;" | n || andr || /n/ || '''n'''am, s'''n'''acoma, a'''n'''aq, sva'''n'''tz, sa'''n''' ||
| colspan="2" |'''q'''
|/ʔ/
|⟨q⟩ naı dekı na hadzı fu kotoba.
|-
|-
| deq ŋaŋızan || /ŋ/ || da'''n'''cy
| colspan="2" |'''r'''
|/ɾ/
|
|-
|-
| colspan = 2 | ŋ || /ŋ/ || '''ŋ'''oro, cru'''ŋ'''ut, lo'''ŋ''' ||
| colspan="2" |'''rr'''
|/r/
|
|-
|-
| colspan = 2 | o || /o/ || '''o'''s, t'''o'''n, z'''o''' ||
| rowspan="2" |'''rz'''
|nasnano
|/ʑ/
|Nılraz na owarı fu kotoba.
|-
|-
| colspan = 2 | p || /p/ || '''p'''r, s'''p'''ȳr, a'''p'''y, lo'''p''' ||
|na ȷottaı kotoba
|/ɾz/
|
|-
|-
| q || naı na hadzı fu cotoba || /ʔ/ || p'''q'''amut, tu'''q'''o, de'''q''' ||
| rowspan="2" |'''s'''
|nasnano
|/s/
|
|-
|-
| colspan = 2 | r || /ɾ/ || '''r'''ȳ, c'''r'''ān, ca'''r'''a, hē'''r''' ||
|ȷorraz, deq andr mıtzan ale /ʔ/, za ⟨f⟩
|/ɕ/
|
|-
|-
| rowspan = 3 | s || andr || /s/ || '''s'''ē, c'''s'''ın, a'''s'''a, tū'''s''' || /ɕ/ f'''s'''a
| colspan="2" |''''''
|/ɕ/
|
|-
|-
| deq andr mıtzan || /ɕ/ || '''s'''cola, ce'''s'''te ||
| colspan="2" |'''t'''
|/t/
|
|-
|-
| deq ⟨ts⟩ || /ɕ/ || aı'''s'''tsa ||
| colspan="2" |'''ts'''
|/t͡ɕ/
|
|-
|-
| colspan = 2 | t || /t/ || '''t'''er, s'''t'''a, a'''t'''ama, za'''t''' ||
| colspan="2" |'''tz'''
|/t͡s/
|
|-
|-
| colspan = 2 | u || /u/ || '''u'''ßp, t'''u'''n, han'''u''' ||
| colspan="2" |'''v'''
|/v/
|
|-
|-
| colspan = 2 | v || /v/ || '''v'''ı, z'''v'''ızdy, a'''v'''ara, ha'''v''' ||
| colspan="2" |'''w'''
|/w/
|
|-
|-
| colspan = 2 | ɯ || /w/ || '''ɯ'''acy'''ɯ'''acy ||
| colspan="2" |'''x'''
|/ɕ/
|Mono na kotoba ⟨xnopyt⟩.
|-
|-
| x || colspan = 4 | /ɕ/ '''x'''nopyt
| colspan="2" |'''z'''
|/z/
|
|}
 
=== Sȷazan===
{| class="wikitable"
! colspan="2" |kıraın
!zan
|-
|-
| colspan = 2 | ß || /s/ || '''ß'''lutsa, hu'''ß'''ce, mo'''ß'''t ||
| colspan="2" |'''a'''
|/a/
|-
|-
| y || na aucıȷna os asobena sılby mono || /ə/ || '''y'''ttn, s'''y'''r'''y''' || /i/ xnopyt
| colspan="2" |'''aa'''
|//
|-
|-
| colspan = 2 | z || /z/ || '''z'''an, ma'''z'''yı, cɯaı'''z''' ||
| colspan="2" |'''e'''
|/e/
|-
|-
! colspan = 2 | eıcıraın
| colspan="2" |'''ea'''
! zan
|/eə/
! tatuıba
! ecsotatuıba
|-
|-
| colspan = 2 | dz || /d͡ʑ/ || '''dz'''ugıda, ha'''dz'''ı, ro'''dz''' ||
| colspan="2" |'''ee'''
|/eː/
|-
|-
| colspan = 2 | ea || /eə/ || h'''ea'''ny, cl'''ea''' ||
| colspan="2" |'''ı'''
|/i/
|-
|-
| colspan="2" |ıe
| colspan="2" |'''ıe'''
|/ɪ/
|/ɪ/
|sıg'''ıe'''
|
|-
|-
| colspan = 2 | oa || /oə/ || ch'''oa'''fı, c'''oa''' ||
| colspan="2" |'''ıı'''
|/iː/
|-
|-
| colspan = 2 | rr || /r/ || ce'''rr'''as ||
| rowspan="2" |'''o'''
|nasnano
|/o/
|-
|-
| colspan = 2 | rz || /ʑ/ || '''rz'''etsposȷpolıta, fa'''rz'''a ||
|za ⟨a, e, ı⟩
|/.o/
|-
|-
| colspan = 2 | sȷ || /ɕ/ || '''sȷ'''al, a'''sȷ'''n, va'''sȷ''' ||
| colspan="2" |'''oo'''
|/oː/
|-
|-
| colspan = 2 | ts || /t͡ɕ/ || '''ts'''a, s'''ts'''eȷın, ha'''ts'''a, vra'''ts''' ||
| colspan="2" |'''u'''
|/u/
|-
|-
| colspan = 2 | tz || /t͡s/ || ta'''tz'''y, maladze'''tz''' ||
| colspan="2" |'''uo'''
|}
|/uə/
 
= govėr (gamml) =
== cactropo ==
{| cellpadding=3 style="text-align:center; margin:1em 0; border-collapse:collapse; white-space:nowrap; margin-left: auto; margin-right: auto;"
|- style="border-bottom:1px solid #999;"
! style="text-align:right;" | cırı̇aın
| A || Æ || B || C || D || Ð || E || Ė || F || G || H || I || İ || L || M || N || O || P || Ȝ || R || S || T || U || U̇ || V || X || Y || Œ || Z || Þ
|-
! style="text-align:right;" | namae
| ā || ǣ || bē || cē || dē || eð || ē || hė || ef || gē || hā || ī || iē || el || em || en || ō || pē || ȝuȝ || er || es || tē || ū || u̇ē || vē || ex || hȳ || œ̄ || zē || þē
|}
 
{|class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
|+ mıtcırı̇aın
|-
|-
! ◌̄
| colspan="2" |'''uu'''
| colspan=2 | /◌ː/
|//
|-
|-
! ·
| colspan="2" |'''y'''
| /./
|/ə/
| rowspan=2 | brucen per opeta prostė
|-
|-
! Ś
| colspan="2" |'''yy'''
| /ˈS/
|/əː/
|}
|}
 
== Glossaryyry ==
== zæntropo ==
=== Parȷat ===
{|class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
==== Padedzparȷat ====
|+ asoben
[[Zeting:2gr.jpg|мини|Al tatoebafras na afto teel hanu oba afto rıso.]]
! rowspan = 2 |
{| class="wikitable"
! colspan = 2 | fra
|+ımı fu tont fal
! rowspan = 2 | mellan
!
! rowspan = 2 | hına
!{{varje|#24408E|'''terafal'''}}
!{{varje|#E40303|'''karıfal'''}}
!{{varje|#732982|'''nafal'''}}
!{{varje|#FCD116|'''mıtfal'''}}
|-
|-
! ūncraıs
!syrysȷuutsu
! craısen
|Ka syry?
|Na ka madeq syry?
|Doko syry?
|Bruuk ka pr syry?
|-
|-
! oba
!ȷenasȷuutsu
| style="width: 93px;" | i ⟨ı⟩
|Na ka madeq syry?
| style="width: 93px;" | y
|Ka syry?
| style="width: 93px;" | ʉ
|Doko syry?
| style="width: 93px;" |
|Bruuk ka pr syry?
|-
|-
! mellan
!nasısȷuutsu
| e
|Doko syry?
| ø ⟨œ⟩
|Ka syry?
| ə ⟨ė⟩
|Na ka madeq syry?
| o
|Bruuk ka pr syry?
|-
|-
! unna
!bruuksȷuutsu
| æ~ɛ ⟨æ⟩
|Bruuk ka pr syry?
|
|Ka syry?
|
|Doko syry?
| ɑ̟ ⟨a⟩
|Na ka madeq syry?
|}
|}
Austronesıanopadedzparȷat bruukena. Kıbalıe, padedztropos kawarı fantsuka fal fu syrykoto (sȷuutsu). Keery ȷam.
# '''syrysȷuutsu''': -∅
# '''ȷenasȷuutsu''': -ena, -ȷna
# '''nasısȷuutsu''': -an, -han, -qan
# '''bruuksȷuutsu''': -ol
Au ȷam go fal fu padedz med padedzkotoba fuheı.
# {{varje|#24408E|'''terafal'''}}: te
# {{varje|#E40303|'''karıfal'''}}: rı
# {{varje|#732982|'''nafal'''}}: na, ınny, oba...
# {{varje|#FCD116|'''mıtfal'''}}: mıt
# {{varje|#008026|'''fufal'''}}: fu


# <math>\begin{bmatrix}+sjazaen\\+unna\end{bmatrix}\rightarrow\begin{bmatrix}+sjazaen\\+unna\\+hina\end{bmatrix}/\begin{bmatrix}+sjazaen\\+fra\end{bmatrix}</math>_
Tınkoto ka ȷam deq syrykoto os aıns na fras, alraz terafal lı naı med padedzkoto.
# ⟨ā⟩ e [ɑː].
*: {{varje|#24408E|Pasȷuun}} '''kaky''' {{varje|#E40303|rı kıraın}}.
# ⟨ea⟩ e [æɑ].
*: {{varje|#E40303|Rı kıraın}}, {{varje|#24408E|pasȷuun}} '''kaky'''.


{|class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;"
*: {{varje|#24408E|Kıraın}} '''kakyȷna''' {{varje|#E40303|rı pasȷuun}}.
! colspan = 2 |
*: {{varje|#E40303|Rı pasȷuun}}, {{varje|#24408E|kıraın}} '''kakyȷna'''.
! colspan = 2 | lepa
! colspan = 2 | hammas
! colspan = 2 | alveol
! colspan = 2 | palı̇atsı
! colspan = 2 | ngangi
! colspan = 2 | gorlalıc
|-
! colspan = 2 | hana
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" | m
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" | n
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" | ŋ ⟨ng⟩
| style="width: 67px;" |
| style="width: 67px;" |
|-
! colspan = 2 | bamba
| p
| b
|
|
| t
| d
|
|
| k ⟨c⟩
|
| ʔ ⟨ȝ⟩
|
|-
! colspan = 2 | fendono
| f
| v
| θ ⟨þ⟩
| ð
| s
| z
|
|
|
| ɣ ⟨g⟩
| h
|
|-
! colspan = 2 | parası̇azæn
|
|
|
|
|
| l
|
| j ⟨ı̇⟩
|
| w ⟨u̇⟩
|
|
|-
! colspan = 2 | slac
|
|
|
|
|
| ɾ̠ ⟨r⟩
|
|
|
|
|
|
|}
# /h/ ngangosencı na [x].
# /ɣ/ blı [g] na hazı̇ fu coto os asoben sılbė, au blı [x] de mıtzæn.
# /hi/ au /ɣi/ e [çi] au [ʝi].
# Lı fendono za ūnasob sı̇azæn, sore blı coı̇en. (<small>ttb.</small> ''seu̇as'' [ˈsewɐz])
# ⟨r⟩ e [rˠ] de mıtzæn.


=== zænrūr ===
Lı endy ȷam terafalkoto, tınkoto ka ȷam za syrykoto, alraz karıfal lı naı med padedzkoto.
*: {{varje|#24408E|Pasȷuun}} '''kaky''' {{varje|#E40303|kıraın}}.


* **S̄MM → SMM
*: {{varje|#24408E|Kıraın}} '''kakyȷna''' {{varje|#E40303|pasȷuun}}.
* #mb, #nd → #b, #d
==== Frasparȷat ====
Frasparȷat nasnano terafalkoto deq syrykoto.

Latest revision as of 13:50, 3 f’Kaiisamuai 2024

Zantropos

Mıtzan

lepa alveol zaqalveol ŋaŋı hına
hana m n ŋ
bamba p  b t  d k  g ʔ
gusoq t͡s t͡ɕ  d͡ʑ
fendo f  v s  z ɕ  ʑ h
slak ɾ
razkıva r (ʀ)
parasȷa l j w
  • /d͡ʑ/ dekı zanena pak [ʑ] na owarı fu sılba os za /ɾ/.
  • /h/ zanena [h] nasnano, ale ȷam mangy eksotatoeba. Na owarı fu sılba, tı [x]. Za mıtzan na sılbahadzı, tı [χ~ʀ̊].
  • /ʀ/ fstooȷna pak /gh/.
  • /k/ au /g/ paȷatotzena deq [i] os [ɪ].
  • /ɾ/ dekı zanena [r] na hadzı fu kotoba.
  • Jam ȷoku raz dana /n/ heel sılba, alraz grun zankestena.

Sȷazan

fyra mellan hına
oba i(ː) u(ː)
paraqoba ɪ
mellan e(ː) ə(ː) o(ː)
unna a(ː)
  • /i/ ka naı asobena dekı blı [ɪ] os hatsa [e], ale na owarı fu kotoba.
  • /u/ ka naı asobena dekı blı [ʊ]. Awen dekı blı [y] para paȷatsızan.
  • /e/ zanena [ɛ].
  • /o/ dekı zanena [ʊ] za /a e i/.
  • /a/ ka naı asobena nasnano blı [ɐ].
  • Jam zankawarı med zanpıtkazma. /eː/ pluspraraqoba kana /e/, ka [ɪː~eː] lı zanena. Tak awen na /oː/ ka dekı blı [ʊː]. /əː/ akote alraz [ɘː].
  • /eə/ au /uə/ lakı, ale /uə/ dekı [uə~ʊə~oə] os hatsa [uo] ([wo] za mıtzan).

Asob

Hatsa naı kakyȷna nasnano, asob vıktı. Natatoeba, /ˈkiɾkas/ (lestybıstra tıŋ na modu) au /kiɾˈkas/ (stof ka kımahaqafdrunkıe), rȷoo kakyȷna ⟨kırkas⟩.

Kakytropos

stuur A B K D E F G H I J L M N Ŋ O P Q R S T U V W X Y Z
tsıısaı a b k d e f g h ı ȷ l m n ŋ o p q r s t u v w x y z

Mıtzan

kıraın zan tzyıteq
b /b/
k /k/
d /d/
ds /d͡z/ Mono na booskotoba.
dz /d͡ʑ/
f /f/
g /g/
h /h/
/ɕ/
ȷ /j/
l /l/
m /m/
n nasnano /n/
deq ⟨g, k, ŋ⟩ /ŋ/
p /p/
q /ʔ/ ⟨q⟩ naı dekı na hadzı fu kotoba.
r /ɾ/
rr /r/
rz nasnano /ʑ/ Nılraz na owarı fu kotoba.
na ȷottaı kotoba /ɾz/
s nasnano /s/
ȷorraz, deq andr mıtzan ale /ʔ/, za ⟨f⟩ /ɕ/
/ɕ/
t /t/
ts /t͡ɕ/
tz /t͡s/
v /v/
w /w/
x /ɕ/ Mono na kotoba ⟨xnopyt⟩.
z /z/

Sȷazan

kıraın zan
a /a/
aa /aː/
e /e/
ea /eə/
ee /eː/
ı /i/
ıe /ɪ/
ıı /iː/
o nasnano /o/
za ⟨a, e, ı⟩ /.o/
oo /oː/
u /u/
uo /uə/
uu /uː/
y /ə/
yy /əː/

Glossaryyry

Parȷat

Padedzparȷat

Al tatoebafras na afto teel hanu oba afto rıso.
ımı fu tont fal
terafal karıfal nafal mıtfal
syrysȷuutsu Ka syry? Na ka madeq syry? Doko syry? Bruuk ka pr syry?
ȷenasȷuutsu Na ka madeq syry? Ka syry? Doko syry? Bruuk ka pr syry?
nasısȷuutsu Doko syry? Ka syry? Na ka madeq syry? Bruuk ka pr syry?
bruuksȷuutsu Bruuk ka pr syry? Ka syry? Doko syry? Na ka madeq syry?

Austronesıanopadedzparȷat bruukena. Kıbalıe, padedztropos kawarı fantsuka fal fu syrykoto (sȷuutsu). Keery ȷam.

  1. syrysȷuutsu: -∅
  2. ȷenasȷuutsu: -ena, -ȷna
  3. nasısȷuutsu: -an, -han, -qan
  4. bruuksȷuutsu: -ol

Au ȷam go fal fu padedz med padedzkotoba fuheı.

  1. terafal: te
  2. karıfal: rı
  3. nafal: na, ınny, oba...
  4. mıtfal: mıt
  5. fufal: fu

Tınkoto ka ȷam deq syrykoto os aıns na fras, alraz terafal lı naı med padedzkoto.

  • Pasȷuun kaky rı kıraın.
    Rı kıraın, pasȷuun kaky.
  • Kıraın kakyȷna rı pasȷuun.
    Rı pasȷuun, kıraın kakyȷna.

Lı endy ȷam terafalkoto, tınkoto ka ȷam za syrykoto, alraz karıfal lı naı med padedzkoto.

  • Pasȷuun kaky kıraın.
  • Kıraın kakyȷna pasȷuun.

Frasparȷat

Frasparȷat nasnano terafalkoto deq syrykoto.