Difference between revisions of "Brukdjin:Dzsijo"

Vikoli kara
Jump to navigation Jump to search
ć (plusformale la)
ć (plus!)
 
(Ein kawariya namellan na sama brukdjin nai aukiyena)
Line 1: Line 1:
{{DISPLAYTITLE:Jiyo}}
<noinclude>{{DISPLAYTITLE:Jiyo}}</noinclude>


Ya aldok! Un jiyojin, a un poleradan Viossa per akote ni tośi ima.
Ya aldok! Un '''Jiyo'''jin, a un poleradan Viossa per akote ni tośi ima.


Vintuadâ fu un i 27d 8m 2022t. Un hanuki anglossa a putongossa, awen lera un malayossa na śkola imangoro. Un spil hammasbaksu, a kaku kompyudvaima. Un yugentena [[leksember 2022|Leksember 2022t]] inemade, a ainlatena [[Davi hanu!|''Davi hanu!'']] 40s telraz made. Yoku tel fu [https://duostories.org/vios-vios Duovimi] awen grun un tte, a husketsa [[Leksember 2023]]!
Vintuadâ fu un i 27d 8m 2022t. Un hanuki Anglossa a Putongossa, awen lera un Malayossa na śkola imangoro. Un spil hammasbaksu, a kaku kompyudvaima. Un yugentena [[leksember 2022|Leksember 2022t]] inemade, a ainlatena [[Davi hanu!|''Davi hanu!'']] 40s telraz made. Yoku tel fu [https://duostories.org/vios-vios Duovimi] awen grun un tte, a husketsa [[Leksember 2023]]!


==Zan ao kaku==
==Zan ao kaku==
Line 9: Line 9:
Afto jang mahaklarti yokyok zantropos a kakutropos govor fu un ine.
Afto jang mahaklarti yokyok zantropos a kakutropos govor fu un ine.


=== Zantropos ===
===Zantropos ===
Afto skalla mkina mitzan ine govor fu un. Yam awen yok mitzan ka mono yam na koi, a nai mkiyena her.


{| class="wikitable" style="text-align: center"
==== Mitzan ====
|+itzan
Afto skalla mkina mitzan ine ungovor.
 
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
!
!Lepa
!Alvyol
!Palyatsi
!Ngangi
!Gorla
|-
|-
! rowspan="2" |tropos↓!!plas→!! colspan="2" |lepa
!Hana
! colspan="2" |alvyol!! colspan="2" |palyatsi
|m
! colspan="2" |ngangi
|n
!gorla
|ɲ
|-
| ŋ
!koi→
|
!uten
!mit
!uten
!mit
!uten
!mit
!uten
!mit
!uten
|-
|-
! colspan="2" |hana
!Bamba
|
|p&nbsp;&nbsp;b
|m||
|t&nbsp;&nbsp;d
|n
| ||ɲ
|
|
|ŋ
|k
|
|
|-
|-
! colspan="2" |bamba
!Bamfendo
|p||b||t||d
|
|
| ||k||
|t͡s
|t͡ɕ&nbsp;&nbsp;d͡ʑ
|
|
|-
! colspan="2" |bamfendo
| |
| |||ts||
|tɕ
| rowspan="2" |ʑ
| |
| |
|
|
|-
|-
! colspan="2" |fendo
!Fendo
|f||v||s||z
| f&nbsp;&nbsp;v
|| |
|s&nbsp;&nbsp;z
&nbsp;&nbsp;ʑ
|h
|h
|-
|-
! colspan="2" |sebyazannen
!Slak
|
|
| ɾ
|
|
|
|
|l
|
|
|j
|-
!Sebyazannen
|
|
|l
| j
|w
|w
|
|
|}
* /t͡s/ a /s/ deki zanena na [t͡ɕ] a [ɕ] koske akote furalik sebyazan os na mitzanklani.
*/d͡ʑ/ a /ʑ/ sparana [ʑ] made imangoro.
*/h/ deki zanena na [ɦ] os nil na mellan fu ni sebyazan.
*/ɣ/ deki zanena fanśuka: [j] akote furalik sebyazan, [ɰ] akote andra sebyazan, a mãe andra.
====Sebyazan====
Na kundur, sebyazan na govor fu un nai tak klar. Yanna go sebyazan ka altid slutśa na komsa, a ein mellanlik sebyazan ka tśiyao na tśiyao plas–sore dekti kraisena os nai, obalik os mellanlik na pikkatai.
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
!
! fura
!mellan
!hina
|-
|-
! colspan="2" |slak
!oba
|
|i
|
|
|
|
|
|
|-
!mellan
|e
|o
|-
!unna
|
|
| a
|
|
|}
|}


Na kundur, sebyazan na govor fu un nai tak klar. Yanna go sebyazan ka altid slutśa na komsa, a ein mellanlik sebyazan ka tśiyao na tśiyao plas–sore dekti kraisena os nai, obalik os mellanlik na pikkatai. Riso na unna mkina hei mit kutśiplas.
* /i/ bliti [ɪ] koske nai asobena. Na naota, /e/ ao /o/ bliti [ɛ] ao [ɤ] koske nai asobena.
* /ɯ/ yamti mange likzan. Akote niltid sore [u] na gvir.
* /a/ long hel unnaspeisu; sore deki [ɑ] os [ɐ] na strani.


[[Zeting:Dzsijo sebjazantumam.svg|sama=Sebjazantumam fu dzsijodzsin|мини|Sebyazantumam per govor fu un. Pik na gris mkina sebyazan ka mono slutśa na koi na strani.]]
===Kakutropos===
 
=== Kakutropos ===
Kakutropos na govor fu un akote mellanlik. Nilting komsa kalap yanna her.
Kakutropos na govor fu un akote mellanlik. Nilting komsa kalap yanna her.
{| class="wikitable" style="text-align: center"
{| class="wikitable" style="text-align: center"
|-
|-
! rowspan="2" |tropos↓!!plas→!! colspan="2" |lepa
! rowspan="2" |tropos↓!!plas→!! colspan="2" |lepa
! colspan="2" |alvyol!! colspan="2" |palyatsi
! colspan="2" |alvyol!! colspan="2" |palyatsi  
! colspan="2" |ngangi
! colspan="2" |ngangi
!gorla
!gorla
|-
|-
!koi→
! koi→
!uten
! uten
!mit
!mit
!uten
!uten
Line 111: Line 123:
|m||
|m||
|n
|n
| ||ny
| ||ny  
|
|
|ng
|ng
Line 117: Line 129:
|-
|-
! colspan="2" |bamba
! colspan="2" |bamba
|p||b||t||d
| p||b||t||d
|
|
| ||k||
| ||k||
|
|
|-
|-
! colspan="2" |bamfendo
! colspan="2" |bamfendo  
| |
| |
| |||ts||
| |||ts ||
|tś
|tś
| rowspan="2" |j
| rowspan="2" |j
Line 132: Line 144:
|-
|-
! colspan="2" |fendo
! colspan="2" |fendo
|f||v||s||z
| f||v||s||z
|ś|| ||g
| ś|| ||g
|h
|h
|-
|-
Line 140: Line 152:
|
|
|
|
|l
| l
|
|
|y
|y
Line 159: Line 171:
|}
|}


==== Sebyazan ====
====Sebyazan====
Yam eksi ertśiyao sebyazan govor fu un ine. Al hei kakuyena na snano—''i u e o a'' per lestesnano go, ao ''ă'' os ''ø'' per "mellanlik" eksis.
Yam eksi ertśiyao sebyazan govor fu un ine. Al hei kakuyena na snano—''i u e o a'' per lestesnano go, ao ''ă'' os ''ø'' per "mellanlik" eksis.


Line 166: Line 178:
* Hanayena sebyazan kakuyenati mit jarperpipo (ttb. ''ã'').
* Hanayena sebyazan kakuyenati mit jarperpipo (ttb. ''ã'').


* Tśiyazma mellan sebyazan mit hentina damellan [a.i] ao sebyazanklani [ai̯] nai mkiyena kakutropos ine.
*Tśiyazma mellan sebyazan mit hentina damellan [a.i] ao sebyazanklani [ai̯] nai mkiyena kakutropos ine.


* Li trengena (ttb. koske opetana), asobena sebyazan kakuyenaki mit akyutpipo, ttb. ''tsúite'', ''prokibtíbsem''.
*Li trengena (ttb. koske opetana), asobena sebyazan kakuyenaki mit akyutpipo, ttb. ''tsúite'', ''prokibtíbsem''.


==== Tsui /g/ ====
====Tsui /g/====


* Koske /g/ mellan ni sama sebyazan os na koowari, pipo antayena sebyazankirain obamade, ttb. ''*magazan'' > ''mâzan'', ''*dag'' > ''dâ''.
*Koske /g/ mellan ni sama sebyazan os na koowari, pipo antayena sebyazankirain obamade, ttb. ''*magazan'' > ''mâzan'', ''*dag'' > ''dâ''.
* Koske /g/ mellan ni tśiyao sebyazan, ''y'' kakuyena li pobli /j/; li nai ''g'' ende, ttb. ''*yugent'' > ''yugent'', men ''*yagi'' > ''yayi''.
*Koske /g/ mellan ni tśiyao sebyazan, ''y'' kakuyena li pobli /j/; li nai ''g'' ende, ttb. ''*yugent'' > ''yugent'', men ''*yagi'' > ''yayi''.
* Na tolka os ine mitzanklani, /g/ kakuyena ''g'' na altid, ttb. ''grun'', ''gormoi''.
*Na tolka os ine mitzanklani, /g/ kakuyena ''g'' na altid, ttb. ''grun'', ''gormoi''.
<references />
<references />

Latest revision as of 02:35, 27 f’Kaiisamuai 2024


Ya aldok! Un Jiyojin, a un poleradan Viossa per akote ni tośi ima.

Vintuadâ fu un i 27d 8m 2022t. Un hanuki Anglossa a Putongossa, awen lera un Malayossa na śkola imangoro. Un spil hammasbaksu, a kaku kompyudvaima. Un yugentena Leksember 2022t inemade, a ainlatena Davi hanu! 40s telraz made. Yoku tel fu Duovimi awen grun un tte, a husketsa Leksember 2023!

Zan ao kaku

Afto jang mahaklarti yokyok zantropos a kakutropos govor fu un ine.

Zantropos

Mitzan

Afto skalla mkina mitzan ine ungovor.

Lepa Alvyol Palyatsi Ngangi Gorla
Hana m n ɲ ŋ
Bamba p  b t  d k
Bamfendo t͡s t͡ɕ  d͡ʑ
Fendo f  v s  z ɕ  ʑ ɣ h
Slak ɾ
Sebyazannen l j w
  • /t͡s/ a /s/ deki zanena na [t͡ɕ] a [ɕ] koske akote furalik sebyazan os na mitzanklani.
  • /d͡ʑ/ a /ʑ/ sparana [ʑ] made imangoro.
  • /h/ deki zanena na [ɦ] os nil na mellan fu ni sebyazan.
  • /ɣ/ deki zanena fanśuka: [j] akote furalik sebyazan, [ɰ] akote andra sebyazan, a mãe andra.

Sebyazan

Na kundur, sebyazan na govor fu un nai tak klar. Yanna go sebyazan ka altid slutśa na komsa, a ein mellanlik sebyazan ka tśiyao na tśiyao plas–sore dekti kraisena os nai, obalik os mellanlik na pikkatai.

fura mellan hina
oba i ɯ
mellan e ɘ o
unna a
  • /i/ bliti [ɪ] koske nai asobena. Na naota, /e/ ao /o/ bliti [ɛ] ao [ɤ] koske nai asobena.
  • /ɯ/ yamti mange likzan. Akote niltid sore [u] na gvir.
  • /a/ long hel unnaspeisu; sore deki [ɑ] os [ɐ] na strani.

Kakutropos

Kakutropos na govor fu un akote mellanlik. Nilting komsa kalap yanna her.

tropos↓ plas→ lepa alvyol palyatsi ngangi gorla
koi→ uten mit uten mit uten mit uten mit uten
hana m n ny ng
bamba p b t d k
bamfendo ts j
fendo f v s z ś g h
sebyazannen l y w
slak r

Sebyazan

Yam eksi ertśiyao sebyazan govor fu un ine. Al hei kakuyena na snano—i u e o a per lestesnano go, ao ă os ø per "mellanlik" eksis.

Na andra,

  • Hanayena sebyazan kakuyenati mit jarperpipo (ttb. ã).
  • Tśiyazma mellan sebyazan mit hentina damellan [a.i] ao sebyazanklani [ai̯] nai mkiyena kakutropos ine.
  • Li trengena (ttb. koske opetana), asobena sebyazan kakuyenaki mit akyutpipo, ttb. tsúite, prokibtíbsem.

Tsui /g/

  • Koske /g/ mellan ni sama sebyazan os na koowari, pipo antayena sebyazankirain obamade, ttb. *magazan > mâzan, *dag > .
  • Koske /g/ mellan ni tśiyao sebyazan, y kakuyena li pobli /j/; li nai g ende, ttb. *yugent > yugent, men *yagi > yayi.
  • Na tolka os ine mitzanklani, /g/ kakuyena g na altid, ttb. grun, gormoi.