Dzsijo
ya aljin! un jiyo / kiki / geo(metric) / 葉, ein lerajin, leradan-n viossa per akote hantoszi ima. hotia ende-n apar nyojin, un imawen leradan mange viossavas.
vintuadag (sintudag men f viossa) f un 27d vapamuae 2022t (zamisalijin). hanu-ki-n anglossa, jongguossa, ao apar malayossa.
gustun mah mahossa, spil hamasbasu, kaku kompyudwaebma aoao.
zantumam
yam unna zantumam f un.
| tropos↓ | plas→ | lepa | alviol | alviolkrysza | hinakrysza | gorla | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| fal→ | utenkoi | mitkoi | utenkoi | mitkoi | utenkoi | mitkoi | utenkoi | mitkoi | utenkoi | |
| hana | m | n | ɲ | ŋ | ||||||
| bamba | p | b | t | d | k | ɡ | (ʔ)[1] | |||
| bamba-fendo | ʦ | ʣ | ʨ | ʥ | ||||||
| szlag | ɾ | |||||||||
| fendo | f | v | s | z | ɕ | ʑ | x~h | |||
| sebiazannen | w | l | j | |||||||
| katae↓ | plas→ | fura | mellan | hina | |
|---|---|---|---|---|---|
| fal→ | naekraes | kraeslepa | naekraes | kraeslepa | |
| oba | i | y | ɯ~u[3] | ||
| mellan | ɛ~e | ø | (ə) | ɔ~o | |
| unna | a~ɑ | ||||
zanruru
- yamki [ʔ] na mellan sama sebiazan inye qigao silba. (ttb: fu un [fɨʔun])[1]
- /ptk/ bliki [p̚t̚k̚], /bdɡ/ bliki [ptk] na owari silba os na gyenmidzan.[1]
- /ɾ/ harki mange fal f zan: [ɾ], [r], [ʁ~ʀ], aoao.
kakutro
latinkaku
| a | b | d | e | f |
|---|---|---|---|---|
| a | b | d | ɛ~e~ə | f |
| g | h | i | j | k |
| ɡ | h~x | i~j | d͡ʑ~d͡ʒ | k |
| l | m | n | o | ø |
| l | m | n | ɔ~o | œ~ø |
| p | q | r | s | t |
| p | t͡ɕ~t͡ʃ | ɾ~r | s | t |
| u | v | w | y | z |
| ɯ~u~w | v | w | ʝ~j / y | z |
| ae | ao | dz | eo |
|---|---|---|---|
| aj | aw | d͡z | œ~ø |
| eu | oe | ng | ny |
| y | oj | ŋ | ɲ |
| sz | ts | tsz | dzs |
| ɕ~ʃ | t͡s | t͡ɕ~t͡ʃ | d͡ʑ~d͡ʒ |
| ue[4] | ui / iu[4] | zs | |
| wi~uj | y | ʑ~ʒ |
andraruru
- yókutid áwen yam mit akyút kiráen f jongsílba (tatǿba: oháre), men áfto mangetíd móno kóske opéta.
- i ao u per /j/ ao /w/ inye mangrazsebiazan; y ao w per /j/ ao /w/ za midzan.
- al plukiraenklani hanuyena lik heia zan inye alplas. (ttb: mange hanena /ma.ŋe/)
- li zol, bruk ' per mahklar li hei hanena na sebia kiraen. (ttb: rin'go)
кирилкаку / kirilkaku
аўен йам кирилкаку. (тўо най брукена, грун харнай таста ф афто.)
| а | б | в | г | д | ѕ | е | з |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| a~ɑ | b | v | ɡ | d | d͡z | ɛ~e~ə | z |
| и | ј / й | к | л | м | н | њ | ҥ |
| i~j | j | k | l | m | n | ɲ | ŋ |
| o | ө | п | р | с | т | у / ұ | ԝ / ў |
| ɔ~o | œ~ø | p | ɾ~r | s | t | ɯ~u~w | w |
| ү | ф | х | ц | ч | џ / ђ | ш | ж |
| y | f | h~x | t͡s | t͡ɕ~t͡ʃ | d͡ʑ~d͡ʒ | ɕ~ʃ | ʑ~ʒ |
اربککو / arabkaku
unna yam arabkaku f un. (gyen, harnae-n tasta, sit nae brukena.)
| midzan | plas→ | lepa | alviol | alviolkrysza | hinakrysza | gorla | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| fal→ | utenkoi | mitkoi | utenkoi | mitkoi | utenkoi | mitkoi | utenkoi | mitkoi | utenkoi | |
| hana | م | ن | ڽ | ڠ | ||||||
| bamba | پ | ب | ت | د | ک | گ | (ء) | |||
| bamba-fendo | څ | ځ | چ | ج | ||||||
| r-lik zan | ر | |||||||||
| fendo | ف | ۏ | س | ز | ش | ژ | ہ | |||
| sebiazannen | (و) | ل | (ی) | |||||||
per sebiazan, kiraen altid na kiraenkleya oba midzankiraen. li nae yam midzankiraen, bruk ا (alif).
| katae↓ | plas→ | fura | mellan | hina | |
|---|---|---|---|---|---|
| fal→ | naekraes | kraeslepa | naekraes | kraeslepa | |
| oba | اِ | اِ | اُ | ||
| mellan | اِ | اُ | اُ | ||
| unna | اَ | ||||
f kataesebiazan os nirazsebiazan (lik ae), bruk ein kiraen (ی os و) za mitkiraenkleyamidzankiraen. (li nae deki tasta kiraenkleya, deki awen bruk ی os و kiraen.)[2]
vikti: sebiazan nae altid kakuyena, ttb. kakutro ککُتر (k-k-u-t-r).
andraruru
- bruk-n østarab laskukiraen.
- szaddah f gienmidzan.
hanutro
mangetid (nae altid) brukun festako os tsunagako, danki na glossarúl f lunamik. f suruko harun afto.
| suruko | yena | tid | deki | ak/nae | surujin | spør | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| (ko) | -(y)ena- | -dan-, -ha(ji)- | -ki- | -nae- | -(u)n- | -v(i)- | -we |
| -ima- | -tsa- | -d(u)- | -(do)k- | ||||
| -mir-, -po- | -ti- | -s(ore)- | -h-, -y- (hei) | ||||